MZ wyjaśnia przyczyny "nadwyżki" zgonów w ostatnim roku

W 2020 roku odnotowano 67 tys. zgonów więcej niż rok wcześniej. W oparciu o prognozy demograficzne Eurostatu można szacować, że nadwyżka względem prognozowanej liczby zgonów na 2020 rok wyniosła ok. 62 tys. zgonów. Nadwyżkę tę wygenerowały głównie zgony, które wystąpiły między październikiem a grudniem. Liczba zgonów zwiększyła się przede wszystkim u osób powyżej 60 roku życia – stanowią one aż 94 proc. nadwyżki. Spośród przyrostu liczby zgonów 43 proc. stanowią te zaraportowane przez sanepid z powodu SARS-CoV-2. Co więcej, 27 proc. nadwyżki to zgony u pozostałych osób, u których w przeszłości zdiagnozowano zakażenie SARS-CoV-2.

Jak podkreśla MZ, celem raportu jest omówienie skali problemu zwiększonej liczby zgonów w 2020 roku w stosunku do roku poprzedniego.

Zestawiono przyrost liczby zgonów względem roku 2019 w poszczególnych grupach wiekowych, aby sprawdzić, czy problem nadwyżki zgonów dotyczy w jednakowym stopniu osób starszych, jak i młodszych. W raporcie ważnym aspektem jest również przedstawienie liczby zmarłych, u których w przeszłości zdiagnozowano zakażenie SARS-CoV-2 i do których śmierci mogły przyczynić się powikłania po chorobie.

Zgony w Polsce

Liczba zgonów w Polsce w ostatnim kwartale roku 2020 przewyższyła liczbę zgonów z roku 2019. Według danych z rejestru PESEL, obejmującego również zgłoszone zgony Polaków/osób posiadających numer PESEL za granicą, w 2020 roku odnotowano informację o 485,2 tys. zgonów. Dla porównania rok wcześniej odnotowano 418,1 tys. zgonów, stąd nadwyżka wyniosła 67,1 tys. zgonów.

Szczególnie dużo zgonów nastąpiło w listopadzie. W pierwszej połowie 2020 roku liczba zgonów w 2020 roku nie odbiegała od wartości z lat wcześniejszych. Warto zauważyć, że prognoza Eurostatu (EUROPOP 20193 ) uwzględniające zmiany demograficzne zakładała, że liczba zgonów w 2020 roku będzie wyższa o ok. 5,4 tys. zgonów względem roku 2019, stąd też można szacować, że nadwyżka względem prognozowanej liczby zgonów wyniosła ok. 62 tys. zgonów czyli ok. 15 proc. prognozowanej liczby zgonów.

Analiza struktury wiekowej zgonów w latach 2020 i 2019, wykazała, że w ostatnim kwartale roku 2020 wzrosty zgonów dotyczyły wszystkich kategorii wiekowych, jednak zdecydowana większość nadwyżki spowodowana została wzrostami zgonów wśród osób starszych – zarówno w kategorii 61-80 lat jak i powyżej 80 roku życia. Miesiącem, na który przypadły najwyższe wzrosty w każdej grupie wiekowej, był listopad (w kolejności od najmłodszych do najstarszych odpowiednio 47 proc., 101 proc. oraz 106 proc. zgonów więcej niż w listopadzie 2019 r.).

Jak wskazuje MZ, główną przyczyną wzrostu liczby zgonów jest pandemia SARS-CoV-2, której szczyt zakażeń w Polsce przypadł na jesień 2020 roku.

Przedstawiona została tygodniowa liczba zgonów zaraportowanych przez Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne jako spowodowane SARS-CoV2. Kształt wykresu odpowiada ogólnemu kształtowi nadwyżki zgonów w 2020 roku, z wyraźnym szczytem w listopadzie.

MZ przedstawiło też nadwyżkę zgonów w roku 2020 względem roku 2019 z podziałem na grupy wiekowe, w których zgony nastąpiły. 94 proc. nadwyżki zgonów generowane jest przez zgony w najstarszych grupach społeczeństwa – wśród ludzi powyżej 60 roku życia.

Ministerstwo uwzględniło też podział na zgony wśród osób obciążonych chorobami współistniejącymi i osób bez takich chorób. 82 proc. nadwyżki generowane jest przez osoby, które obciążone były chorobami współistniejącymi.

Przedstawiono też przyrosty liczby zgonów wśród osób, które w przeszłości leczyły się na choroby przewlekłe z podanych grup chorób. W przypadku każdej wyróżnionej grupy nastąpił przyrost względem statystyk z roku poprzedniego. Najwyższy relatywny wzrost odnotowano wśród osób cierpiących na choroby układu krążenia (16,69 proc.), natomiast najniższy wśród osób chorych na nowotwory (4,7 proc.).

Zaprezentowano również nadwyżkę z wyszczególnieniem zgonów wśród osób z potwierdzonym zakażeniem SARS-CoV-2. Dodatkowo dokonano podziału na zgony, które przez Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne zaraportowane zostały jako spowodowane wirusem, a także te, które jako takie nie zostały sprawozdane, ale były zgonami wśród osób z pozytywnym wynikiem. “Mogą to być zgony związane z powikłaniami wirusa lub zgony wśród pacjentów, którzy ulegli zakażeniu w szpitalu, będąc już w stanie krytycznym” – wskazuje MZ.

MZ pokazał też nadwyżkę z rozróżnieniem zgonów, które nastąpiły do 30 dni od wyniku oraz powyżej 30 dni wśród osób z pozytywnym wynikiem testu SARS-CoV-2. Zdecydowana większość zgonów następuje w ciągu 30 dni, obserwowalne są jednak również zgony następujące później. Mogą być one spowodowane powikłaniami po przejściu infekcji. Tym samym tego typu zgony mogą być rzadziej raportowane z SARS-CoV-2 jako przyczyną zgonu. Ponadto część różnicy może wynikać z opóźnień sprawozdawczych.

Dodatkowo przedstawiono, jak zmieniała się liczba zgonów wśród osób z pozytywnym wynikiem SARS-CoV-2 z wyróżnieniem zgonów, które nastąpiły do 30 dni od daty wyniku oraz tych, które nastąpiły powyżej 30 dni. W grudniu widoczny jest znaczy przyrost zgonów „późnych”, które mogą być spowodowane wystąpieniem powikłań po szczycie pandemii, który obserwowany był w listopadzie. Częściowo, wzrost może być tłumaczony naturalnymi zgonami, niezwiązanymi z przebyciem choroby.

Źródło: MZ

Zgłoś naruszenie/Błąd