Co działo się w Filharmonii Krakowskiej w czasie okupacji? Słuchowisko historyczne, przewodnikiem Jerzy Trela

Rohr – pierwszy dyrygent

Pierwszym dyrygentem Orkiestry Filharmonii GG był Hans Rohr. Uważał, że muzyka jest najważniejsza i jego zespołowi nic nie może się stać.

Repertuar orkiestry obejmował wtedy dzieła kompozytorów niemieckich i austriackich, m.in. Bacha, Mozarta, Beethovena czy Straussa. Po 1942 roku, kiedy zniesiono zakaz wykonywania muzyki polskiej, w filharmonii rozbrzmiewał m.in. Chopin, Moniuszko czy Karłowicz. Pierwszy koncert pod szyldem Filharmonii Krakowskiej odbył się 3 lutego 1945 roku. Odtąd scena działała niemal bez przerwy, aż do pandemii koronawirusa.

Kronika szaleństwa Hansa Franka

Dzieje filharmonii przybliży słuchowisko słowno-muzyczne „Krakauer Begruessung”. Pomysłodawcą, autorem scenariusza oraz reżyserem audycji jest Jerzy Łysiński.

– Historia Filharmonii Generalnego Gubernatorstwa to swoista kronika szaleństwa nazistowskich okupantów, którzy z jednej strony całkowicie deprecjonowali polską kulturę i polskie zdobycze cywilizacyjne, a z drugiej rabowali najcenniejsze dobra kultury polskiej i wykorzystywali polskich artystów do realizacji własnych propagandowych celów. Pomysłodawcą i opiekunem Filharmonii GG był Generalny Gubernator GG, Hans Frank. Utworzenie orkiestry GG było w większym stopniu efektem wygórowanych ambicji oraz osobistych, artystycznych aspiracji Franka niż koniecznością realizacji spójnej polityki propagandowej okupanta. Gubernator, gardząc polskim narodem i narzekając na jego niewdzięczność, bez cienia zażenowania lubił przedstawiać się jako „król Polski”. Imponował mu blichtr i przepych, a w otoczeniu Wawelu, na którym zamieszkał, widział się w roli renesansowego władcy – mędrca, wojownika i mecenasa sztuki – komentuje autor słuchowiska.

Jego audycja nie dokumentuje oficjalnie działalności filharmonii z czasów okupacji niemieckiej. – Bazując na faktach historycznych oraz znanych biografiach postaci, tj. Hans i Brigitte Frank, Joseph Goebels oraz dyrygenci Hans Rohr czy Rudolf Hindemith, słuchowisko przedstawia artystyczną wizję autora scenariusza, oddając dramatyzm przywołanych wydarzeń – mówi Małgorzata Koch-Butryn z Filharmonii Krakowskiej.

Muzykę do audycji skomponował Michał Jurkiewicz. W nagraniu słuchowiska udział wzięli artyści Chóru Filharmonii Krakowskiej, zaś w charakterze narratora wystąpił Jerzy Trela.

Premiera słuchowiska „Krakauer Begruessung” dziś o godz. 15, a kolejne odcinki w styczniowe piątki (22 i 29 stycznia) oraz 5 lutego na kanale YouTube Filharmonii Krakowskiej. Dostęp bezpłatny.