Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Turystyki w Janowie od marca do grudnia 2020 roku realizował projekt „Janowska tkanina dwuosnowowa – z pokolenia na pokolenie”. Głównym założeniem było przekazanie wiedzy i umiejętności dotyczących tradycji janowskiego tkactwa dwuosnowowego dla osoby, która będzie te tradycje kontynuowała.
Warsztaty tkackie poprowadziła mistrzyni tkactwa Teresa Pryzmont, a jej uczennicą została Halina Pryzmont. Obie panie mieszkają w Wasilówce w gminie Janów.
Pani Teresa z tkactwem miała styczność od dziecka, techniki uczyła się pomagając matce, która tkała na własne potrzeby. Pierwszymi jej tkaninami były lniane worki na zboże. Później tkała kilimy, płachty i chodniki, stopniowo zdobywała umiejętności w nowych technikach tkackich. Tkactwa dwuosnowowego nauczyła się od sąsiadki – wybitnej tkaczki Reginy Masełbas. Pierwszą tkaninę dwuosnowową wytkała w 1974 roku.
Teresa Pryzmont jest od 1980 roku członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych, przez wiele lat pełniła funkcję prezesa Oddziału Białostockiego STL. Tkaczka jest laureatką wielu konkursów wojewódzkich i krajowych, stypendystką Ministerstwa Kultury oraz marszałka województwa podlaskiego w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechnianiu i ochrony dóbr kultury na rok 2007. W 1994 roku za swoja twórczość uzyskała prestiżową nagrodę im. Oskara Kolberga. Odznaczona została też Złotym Krzyżem Zasługi (1998), odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2006) oraz medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2009). Dywany i makaty pani Teresy odznaczają się niezwykłymi walorami artystycznymi, cechuje je umiejętność łączenia kolorów i komponowania wzoru. Tkaniny te dekorują wiele wnętrz mieszkalnych, znajdują się w kolekcjach muzeów i galerii za granicą, m.in. w Szwajcarii, Francji, Niemczech, USA i Kanadzie. Są także w etnograficznych kolekcjach muzealnych m.in. w Białymstoku, Warszawie, Toruniu, Łodzi oraz w Izbie Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie.
Teresa Pryzmont prowadziła wielokrotnie warsztaty i pokazy tkackie w m.in. w Centrum Rękodzieła Ludowego w Niemczynie, w Izbie Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie, na jarmarkach i targach sztuki ludowej oraz uczyła tkactwa w swojej pracowni. Przyjmuje zarówno wycieczki, jak i osoby prywatne.
Helena Pryzmont jest kuzynką pani Teresy. Od wielu lat ma na co dzień styczność z tkactwem i janowską tkaniną dwuosnowową. Pasjonuje się rękodziełem, próbowała już pracy za krosnem w pracowni Teresy Pryzmont jeszcze przed rozpoczęciem realizacji projektu i okazało się, że posiada duże predyspozycje do nauki tkactwa dwuosnowowego. Od marca do grudnia, gdy trwały warsztaty tkackie, pod opieką pani Teresy, poznała wzory i tradycje tkackie, nauczyła się przygotowywać przędzę do osnucia krosien, barwić ją, nauczyła się jak przygotować krosna do tkania oraz poznała tajniki techniki tkactwa dwuosnowowego.
Pani Helena brała udział w XXVIII konkursie na tkaninę dwuosnowową w Janowie oraz w Przygranicznym Konkursie Tkackim organizowanym przez GOK Biała Podlaska. Jej wyróżnione prace można było zobaczyć na wystawach razem z tkaninami wszystkich laureatek konkursów. Tworzy już samodzielnie, we własnej pracowni w Wasilówce, piękne makaty o wzorach tradycyjnych i narracyjnych. Ykaniny te możemy zobaczyć na wystawie obok prac jej nauczycielki – Teresy Pryzmont.
Ze względu na panującą epidemię wystawa jest prezentowana wirtualnie na profilach Facebook GOK,SiT w Janowie oraz Izby Tkactwa Dwuosnowowego.
Projekt został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
opr. (pb)
View the discussion thread.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS