18 listopada upłynął ostateczny termin składania ofert na wielozadaniowe samoloty bojowe dla szwajcarskich sił powietrznych. W przetargu będą startować Eurofighter Typhoon, Dassault Rafale, F/A-18E/F Super Hornet i F-35A Lightning II. Już po złożeniu oferty Lockheed Martin uchylił rąbka tajemnicy w sprawie propozycji przedstawionej Szwajcarom.
Oferta Lockheeda obejmuje do czterdziestu samolotów F-35A wraz z pakietem wsparcia logistycznego spełniającym wymogi niezależności przedstawione przez Szwajcarów. Nie będzie to jednak szeroka niezależność, jaką cieszy się Izrael, który nie będzie musiał korzystać z międzynarodowych regionalnych centrów serwisowych F-35. W przypadku Szwajcarii amerykański koncern proponuje włączenie jej w ogólnoeuropejski program obsługi i serwisowania uzupełniony utworzeniem w tym państwie dodatkowego magazynu części zamiennych, które powinny wystarczyć na pół roku niezależnego funkcjonowania floty szwajcarskich F-35.
Ponadto oferta obejmuje program szkolenia pilotów, ale nie wiadomo, czy miałoby ono być realizowane w Stanach Zjednoczonych czy lokalnie.
Propozycja amerykańskiego koncernu zawiera również ofertę współpracy dla szwajcarskiego przemysłu. Lockheed obiecuje, że w przypadku wyboru F-35 zamówienia otrzymają przedsiębiorstwa ze wszystkich regionów kraju. Nie wiadomo, o jakie konkretnie prace może chodzić ani czy będą one związane bezpośrednio z F-35 czy może z innymi zleceniami ze strony Lockheeda. Należy bowiem przypomnieć, że łańcuch produkcyjny F-35 jest budowany na zasadzie konkurencyjnej, w której poszczególne przedsiębiorstwa z państw dopuszczonych do programu mogą składać oferty produkcji konkretnych komponentów, a Lockheed wybiera najlepszego jego zdaniem dostawcę. W tej chwili F-35 został zamówiony przez trzynaście państw.
Zostało to wprost wyrażone również w złożonej ofercie. Szwajcarski przemysł będzie miał możliwość starania się o zlecenia na produkcję części do wszystkich F-35 używanych na świecie. Ponadto będzie mógł uczestniczyć w programach dotyczących szeroko pojętego wsparcia użytkowania F-35 w szwajcarskich siłach powietrznych, zwiększających autonomię użytkowania szwajcarskich myśliwców i dotyczących cyberbezpieczeństwa samolotów. Nie jest to jednak twarda gwarancja uzyskania takich kontraktów, a jednym z wymogów szwajcarskiego przetargu było uzyskanie co najmniej 60% offsetu.
Jednak najbardziej zaskakującą częścią oferty Lockheeda jest możliwość zmontowania czterech egzemplarzy F-35 bezpośrednio w Szwajcarii w celu zapoznania tamtejszych sił powietrznych i przemysłu z konstrukcją F-35, co miałoby pozytywnie wpłynąć na zrozumienie sposobu jego działania i serwisowania. Jest to zaskakujące, ponieważ utworzenie linii montażowej współczesnych myśliwców, a tym bardziej F-35, jest bardzo drogie i na pewno nie ma uzasadnienia ekonomicznego tworzenie jej dla czterech egzemplarzy.
F-35A przeznaczony dla Danii na linii montażowej.
(Lockheed Martin / Mikaela Maschmeier)
Nie wiadomo także, gdzie taka linia mogłaby powstać. Szwajcaria ma zaawansowany przemysł, a z branży lotniczej można wymienić Pilatusa czy RUAG, ale to jednak inna skala działalności niż montaż myśliwców stealth. Ewentualnie można rozważyć zmontowanie samolotów z dostarczonych dużych podzespołów, tak jak to się czasami robi przy transporcie samolotów i śmigłowców drogą morską. Niewykluczone, że bardzo wysokie koszty takiej operacji zostałyby potraktowane jako offset.
Program „Air2030”
Szwajcarskie ministerstwo obrony oficjalnie rozpoczęło przetarg na nowe samoloty wielozadaniowe w lipcu 2018 roku. Zakup myśliwców jest częścią większego programu budowy nowego systemu obrony przeciwlotniczej państwa „Air2030”. Całość ma wartość ponad 8 miliardów dolarów. Jest to największy program zbrojeniowy w najnowszej historii Szwajcarii. Nowe myśliwce mają zastąpić w służbie samoloty F-5E/F i F/A-18C/D.
Federalny Urząd Zamówień Obronnych poprosił producentów lotniczych o przedstawienie ofert cenowych na trzydzieści i czterdzieści samolotów wraz z pakietem logistycznym i zestawem pocisków kierowanych. Dodatkowo oferenci powinni przedstawić swoją ocenę potrzeb Szwajcarii w zakresie lotnictwa bojowego.
Wiosną 2019 roku w bazie Payerne zorganizowano testy wszystkich kandydatów. Każda próba odbywała się z wykorzystaniem jednego lub dwóch samolotów, które w ciągu czterech dni wykonały osiem zadań. Wcześniej wszyscy dostawcy mieli okazję do zapoznania się z przewidzianymi zadaniami, okolicznym terenem i procedurami obowiązującymi w szwajcarskiej przestrzeni powietrznej. Jeden lot wykonano w nocy.
Z przetargu został wykluczony Saab JAS 39E Gripen. Szwajcarzy chcieli bowiem przetestować jedynie samoloty będące w 2019 roku w gotowości operacyjnej. Gripen E ciągle znajduje się w fazie rozwoju. Ma wejść do służby znacznie wcześniej, niż planowane są dostawy myśliwców dla Szwajcarii, jednakże harmonogram prac nad Gripenem E nie wpasowywał się w szwajcarski wymóg testowania jedynie samolotów w gotowości operacyjnej.
20 grudnia 2019 roku szwajcarski parlament zaakceptował rządowy plan modernizacji obrony przestrzeni powietrznej państwa „Air2030”. Deputowani zgodzili się kupić nowe myśliwce i ustalili, że powinny one wejść do służby najpóźniej w roku 2030. Dekret dopuszcza zakup nowych wielozadaniowych samolotów bojowych za maksymalną kwotę 6 miliardów franków szwajcarskich. Parlament przegłosował również zasady dotyczące offsetu związanego z zakupem myśliwców. Zwycięzca przetargu będzie musiał zrealizować offset o wartości minimum 60% kontraktu. 20% z tego będą stanowiły inwestycje bezpośrednie, a 40% – inwestycje pośrednie w szwajcarską bazę technologiczną i bezpieczeństwa.
Zobacz też: Grecja wyśle Patrioty do Arabii Saudyjskiej
(lockheedmartin.com)
Liz Kaszynski / Lockheed Martin
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS