Tajemnica świątyni w Chybicach

Gmina Pawłów to jedno z najpiękniejszych i najbardziej malowniczych miejsc powiatu starachowickiego. Obfituje w tajemnice, ciekawostki, kryje w sobie sekrety, te związane z nazwami wsi jak i z obiektami sakralnymi.

A było to tak… dawno, dawno temu…

… Kiedy Szwedzi zbliżali się do wsi, któryś z mieszkańców zapytał: Gdzie oni są? Na co inny odpowiedział: Chyba tu. Stąd nazwa Chybice.

Wówczas ludzie zebrali się na naradę i myśleli co robić. Radzili bardzo długo, aż od tej narady powstałą wieś, co nazywa się Radkowice.

Postanowili podjąć walkę. Przesunęli się w kierunku północno-zachodnim, ku linii lasów i bronili się mężnie. Tak się bronili i bronili, że na pamiątkę tej obrony wieś Bronkowice powstała. A kiedy się już obronili i Szwedów precz wygnali, więc się radowali. Tak się radowali, że w Sieradowicach w końcu zamieszkali.

Tak to drzewiej bywało, gdy puszcza jodłowa większość tych terenów porastała, a gdy ludkowie, co się tu osadzali, w końcu chrześcijaństwo przyjęli i kościoła zapragnęli. Dlatego też powstał kościółek piękny, stoi sobie przy ruchliwej drodze i wspomina dawne czasy. Czasem jakiś turysta, co zbłądzi w Chybicach wejdzie tu i nad wnętrzem się zaduma.

A co w nim takiego ciekawego?

Gotycka, murowana z ciosów piaskowcowych, orientowana świątynia stoi tu od XIV wieku i nosi wezwanie Świętej Małgorzaty. Świątynię ufundowali krakowscy kanonicy – Świesław i Maciej ze Śnieżkowic, a konsekrował znany wszystkim biskup Bodzanta. Ten sam, co króla Kazimierza zrugać się nie wahał, a miał za co, bo jak wiemy, król kobiety lubił bardzo. Nie w tym jednak rzecz.

Prawdopodobnie równolegle z powstaniem kościoła utworzono w „Chyba tu” czyli Chybicach parafię. Świątynia była kilkakrotnie rozbudowywana i remontowana, między innymi w 1617 roku oraz w XVIII wieku, przez co kościół utracił z zewnątrz charakter budowli gotyckiej. Zupełnie jednak inaczej świątynia prezentuje się w środku.

Oooooo, i tu klimat gotyku zauważa się niemal wszędzie. Najciekawszym elementem architektury jest gotyckie palmowe sklepienie nawy.

Największą jednak ciekawostką architektoniczną jest również gotycki, stojący w centralnej części nawy, ośmioboczny filar. Filar ten podtrzymuje wspomniane wyżej sklepienie palmowe, według miejscowych przekazów, w gotyku takie rozwiązanie architektoniczne miało miejsce tylko i wyłącznie w Chybicach. „I nigdzie indziej w Europie!” – słyszy się od tubylców. Jak to zazwyczaj bywa z podaniami ludowymi, należy je włożyć między bajki. Nie wszystkie i nie zawsze, ale o tym innym razem. Wracając do filara – wiadomo, że w Kurzelowie, w powiecie włoszczowskim, takie same rozwiązania architektoniczne ma kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z 1360 roku. Podobna sytuacja jest w zamkowej kaplicy pod wezwaniem Trójcy Świętej w Lublinie, wybudowanej w latach 1341-1370. Jeszcze jednym przykładem architektury, gdzie centralny filar podtrzymywał sklepienie, jest budowla usytuowana na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu. To kościół pod wezwaniem świętych Piotra i Pawła, wybudowany w latach 1404-1454. Niestety, w tym przypadku, filar centralny nie zachował się. Nie zmienia to jednak faktu, że takie rozwiązania budowlane były stosowane także poza Chybicami.

Co jeszcze wiemy o chybickim kościele Świętej Małgorzaty?

Prezbiterium ma sklepienie krzyżowo-żebrowe, ołtarz główny pochodzi z I połowy XVII wieku. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Boskiej Częstochowskiej z początków XVII wieku, po jego bokach znajdują się figury Św. Małgorzaty i Św. Katarzyny z I połowy XVII wieku. W górnej części ołtarza znajdują się obrazy Św. Anny, Św. Małgorzaty i Św Katarzyny. W szczytowej części ołtarza usytuowana jest rzeźba Św. Michała Archanioła. W kościele znajdują się też dwa ołtarze boczne z XVIII wieku, są to ołtarze późnobarokowe, w lewym ołtarzu znajduje się obraz Św. Jana Nepomucena, w prawym zaś obraz Ukrzyżowania.

Z wyposażenia kościoła niewątpliwie na uwagę zasługuje gotycki portal, XVIII-wieczna ambona, XVI-wieczny dzwon oraz tablica erekcyjna z 1362 roku. Uwagę zwracają też współczesne, a jednak nietypowe, stacje drogi krzyżowej rozmieszczone w ścianie nawy. Przed kościołem natomiast stoi kamienna figura Matki Boskiej pochodząca z XIX wieku.

Kościół Świętej Małgorzaty znajduje się w centralnej części Chybic, przy trasie Nowa Słupia – Starachowice, a podpisani niżej przewodnicy serdecznie zachęcają, by się zatrzymać i zajrzeć do tej uroczej świątynki.

W samych Chybicach, gdzieś w szczerych polach skarb ponoć jest ukryty. Skrzynie pełne dukatów czekają na swojego znalazcę, a zatem… Jakie macie plany na weekend?

Zgłoś naruszenie/Błąd