Maślak zwyczajny nadaje żółtej barwy koszykom grzybiarzy. Ceni się maślaka zwyczajnego jednak nie ze względu na wyrazisty kolor, lecz na walory smakowe i wspaniały, leśny aromat. Ten jadalny grzyb charakteryzuje okazały kapelusz i słabość do sosen. Maślaka zwyczajnego można bowiem spotkać wyłącznie w sąsiedztwie tych drzew. Na szczęście nie sposób ich pomylić z żadnym trującym okazem, dzięki czemu maślaki zwyczajne mogą zbierać nawet mniej wprawieni grzybiarze. Warto się po nie schylić, bowiem smakują doskonale zarówno w wersji duszonej, marynowanej, jak i smażonej.
- Portret maślaka zwyczajnego
- Maślak zwyczajny to koneser sosen
- Problematyczna skórka maślaka zwyczajnego
- Maślak zwyczajny na talerzu – dla oczu i dla serca
- Maślak zwyczajny w kuchni
Maślak zwyczajny (Suillus luteus), zwany borowikiem maślakiem, żółtakiem lub maślarzem, należy do rodziny maślakowatych i słynie ze swojego delikatnego smaku i pięknego aromatu. Szerokie zastosowanie kulinarne maślaka zwyczajnego sprawia, że jest on jednym z najczęściej poszukiwanych przez grzybiarzy skarbów. Podstawową zaletę tego grzyba stanowi jednak jego brak podobieństwa do jakiegokolwiek trującego gatunku. Pozostałe jadalne grzyby z rodziny maślakowatych to: maślak pstry (Suillus variegatus), maślak sitarz (Suillus bovinus), maślak ziarnisty (Suillus granulatus) i maślak żółty (Suillus grevillei). Co ciekawe, Europie występuje około 20 gatunków z rodzaju Suillus – z czego aż kilkanaście możemy znaleźć na terenie naszego kraju.
Portret maślaka zwyczajnego
Młode maślaki zwyczajne mają okazałe szerokie kapelusze, które z czasem stają się poduszkowate. Ich wierzch jest pokryty lepką skórką i ma odcień brązowy, zaś sam spód przybiera charakterystyczną żółtą barwę. Hymenofor u młodych okazów jest pokryty jasną osłonką, którą łatwo oddzielić od wnętrza grzyba. Miąższ maślaka jest bardzo delikatny, soczysty o barwie białej, kremowej lub żółtej, w zależności od wieku grzyba. Jego smak jest niezwykle łagodny, a zapach przywodzi na myśl leśne runo. Z kolei trzon maślaka zwyczajnego zazwyczaj ma ok. 50 mm wysokości i niespełna 25 mm grubości. Wyróżnia go kolor kremowożółty, nieco ciemniejszy w dolnej części i jaśniejszy i szczytu. Nie od dziś wiadomo, że maślaki doskonale prezentują się w koszyku każdego zbieracza.
Maślak zwyczajny to koneser sosen
Maślaki zwyczajne rosną na ziemi w lasach iglastych, głównie sosnowych. Są dość powszechne, choć na wyższych terenach górskich stanowią rzadkość. Gatunek ten wchodzi w mikoryzę z wybranymi gatunkami drzew. Dzięki tej specyficznej formie współpracy grzyby i korzenie wymieniają między sobą życiodajne substancje. Maślak zwyczajny rośnie wyłącznie pod sosną, najczęściej w dość dużych skupiskach. Sezon na te grzyby, zwane sośniakami, trwa od maja aż do listopada.
Problematyczna skórka maślaka zwyczajnego
Zgodnie z badaniami Sanepidu, maślaki zwyczajne są całkowicie bezpieczne dla naszego zdrowia, jednak przed ich spożyciem należy pamiętać o usunięciu z kapeluszy skórek. Ten fragment grzyba jest bowiem dość ciężkostrawny, a u wrażliwszych osób może spowodować zaburzenia pracy układu pokarmowego. Najłatwiej się go pozbyć manualnie albo namaczając grzyby w 10% roztworze wody z solą kuchenną. Zabieg ten sprawi, że śluzowata powierzchnia kapelusza rozpuści się sama. Co więcej, pozbawione skórek sośniaki są o wiele prostsze w czyszczeniu.
Maślak zwyczajny na talerzu – dla oczu i dla serca
Mimo że maślak zwyczajny nie może poszczycić się wartościami prozdrowotnymi na miarę superfood, stanowi smaczne i zdrowe urozmaicenie codziennego menu. Badania naukowe dowodzą, że regularne spożywanie grzybowego białka zmniejsza stężenie złego cholesterolu we krwi aż o 15%. Dzięki temu włączenie maślaka do diety chroni nas przed chorobami układu krążenia.
Co więcej, pomimo tego, że grzyby te składają się głównie z wody, stanowią one cenne źródło witamin, takich jak witamina A, witaminy z grupy B ( witamina B1, B2, B3 i B12), witamina C i D. Znajdziemy w nich także całkiem sporo biopierwiastków, m.in. fosfor, magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Maślaki obfitują również w kwasy tłuszczowe, liczne enzymy i związki chitynowe. Im częściej będą gościły na naszym talerzu, tym mniejsze będzie ryzyko pojawienia się problemów ze wzrokiem, a odporność ulegnie stopniowej poprawie. Co więcej, już samo zbieranie grzybów, któremu towarzyszą długie wędrówki po lesie, przynosi liczne korzyści dla zdrowia. Spacery połączone z grzybobraniem bowiem świetnie dotleniają organizm i poprawiają kondycję. Są także doskonałą zabawą – nie tylko dla dzieci. Należy jednak pamiętać, że grzyby te są dość ciężkostrawne, więc nie mogą ich spożywać osoby starsze ani pacjenci cierpiący na schorzenia układu trawiennego lub alergie pokarmowe.
Maślak zwyczajny w kuchni
Maślak zwyczajny, podobnie jak wiele innych grzybów jadalnych, ma niezwykle szerokie zastosowanie kulinarne. Zanim jednak zaczniemy przygotowywać posiłek, powinniśmy sośniaki dokładnie przebrać, tak, by w koszyku zostały jedynie młode i w pełni zdrowe okazy. Starannie wyselekcjonowane grzyby należy pozbawić trzonów, a następnie dokładnie umyć i osuszyć. Maślaki nadają się zarówno do duszenia, smażenia, marynowania, jak i gotowania.
Grzyby te stanowią smaczne urozmaicenie sosów, sałatek czy przystawek. Niestety jednak źle znoszą suszenie. Fantastycznym pomysłem na wzbogacenie jesiennego obiadu są maślaki marynowane. Aromatyczne przyprawy w połączeniu z delikatnym smakiem tych grzybów sprawią zadowolą nawet najbardziej wybrednych smakoszy.
Składniki:
Przygotowanie:
Oczyszczone i umyte kapelusze maślaków zwyczajnych wkładamy do wrzątku i gotujemy przez 10 minut. Jednocześnie gotujemy ocet wraz z cebulką, czosnkiem i resztą przypraw. Ugotowane i odcedzone grzyby wkładamy do sterylnych słoików i zalewamy rozgrzanym octem. Wieka szczelnie zakręcamy i uszczelniamy, po czym wstawiamy do naczynia z gorącą wodą, którą następnie doprowadzamy do wrzenia i utrzymujemy temperaturę 100 stopni C przez ok. 20 minut. Następnie wyciągamy słoiki z wody i studzimy. Kiedy osiągną temperaturę pokojową, pozostawiamy je w ciemnym i chłodnym miejscu. Marynowane maślaczki są gotowe!
Bibliografia
- First Nature; “Suillus luteus (L.) Roussel – Slippery Jack”; data dostępu: 2019-09-13
- Alan Bergo; “Suillus luteus”; data dostępu: 2019-09-13
- Wikipedia; “Suillus luteus”; data dostępu: 2019-09-13
- Michael Kuo; “Suillus luteus: The Slippery Jack”; data dostępu: 2019-09-13
- CooksInfo; “Slippery Jack Mushrooms”; data dostępu: 2019-09-13
- Pavol Škubla; “Wielki atlas grzybów ”; Poznań: Elipsa, 2007.;
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS