Podatki 2021 – estoński CIT i specjalny fundusz inwestycyjny

Zmiany w CIT od 2021 roku

W projekcie przewidziano wprowadzenie dwóch fakultatywnych wariantów opodatkowania (bez możliwości ich łączenia), tj.:

1. systemu wzorowanego na systemie estońskim wiążącego dochód do opodatkowania z kategoriami prawa bilansowego i polegającego na zmianie momentu powstania obowiązku podatkowego (tzw. ryczałt od dochodów spółek kapitałowych),
2. specjalnego funduszu inwestycyjnego, który umożliwi szybsze rozliczenie amortyzacji środków trwałych w kosztach podatkowych.

Przesłanki ogólne dla obu wariantów opodatkowania

Z w/w instrumentów podatkowych będzie mógł skorzystać podatnik mający swoją siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeśli spełni łącznie następujące warunki:

1) łączne przychody z działalności osiągnięte w poprzednim roku podatkowym lub wartość średnich przychodów z działalności, obliczona na ostatni dzień poprzedniego roku podatkowego, z okresu opodatkowania ryczałtem, nie przekroczyły 100 000 000 zł liczonych z uwzględnieniem kwoty należnego podatku od towarów i usług;

2) mniej niż 50% tych przychodów pochodzi:

a) z wierzytelności,
b) z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek,
c) z części odsetkowej raty leasingowej,
d) z poręczeń i gwarancji,
e) z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw,
f)  ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,
g) z transakcji z podmiotami powiązanymi w przypadku gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma;

3) podatnik:

a) zatrudnia na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty, niebędące udziałowcami ani akcjonariuszami tego podatnika, przez okres co najmniej 300 dni w roku podatkowym, a w przypadku gdy rokiem podatkowym nie jest okres kolejnych dwunastu miesięcy kalendarzowych – 82% dni przypadających w roku podatkowym, lub

b)  ponosi miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę co najmniej 3 osób fizycznych, niebędących udziałowcami ani akcjonariuszami tego podatnika, jeżeli w związku z wypłatą tych wynagrodzeń na podatniku ciąży obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;

c) prowadzi działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółki akcyjnej, której odpowiednio udziałowcami albo akcjonariuszami są wyłącznie osoby fizyczne, nieposiadające praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciele (fundatorzy) lub beneficjenci fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;

d) nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;

e) nie sporządza za dany okres opodatkowania sprawozdań finansowych zgodnie z MSR na podstawie art. 45 ust. 1a i 1b ustawy o rachunkowości;

– a ponadto – jeśli chodzi o opodatkowanie ryczałtem  – jeśli złoży zawiadomienie o wyborze tej formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowany tym podatkiem.

Należy jednak podkreślić, że niektóre kategorie podatników zostały wyłączone z zakresu w/w regulacji. Należą do nich m.in. przedsiębiorstwa prowadzące działalność na rynku finansowym, podatnicy uzyskujący dochody z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, czy podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji.

Z tego powodu korzystanie z tych rozwiązań powiązane ma być z obligatoryjnym ponoszeniem nakładów na cele inwestycyjne. Jednak za nakłady na cele inwestycyjne, w rozumieniu powyższego projektu, należy uważać faktycznie ponoszone wydatki na  wytworzenie lub  nabycie fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych lub opłaty ustalone w umowie leasingu (z wyłączeniem umowy leasingu operacyjnego), w części stanowiącej spłatę ich wartości początkowej. Za cel inwestycyjny nie będą jednak uważane wydatki ponoszone na wytworzenie, nabycie lub spłatę w ramach umowy leasingu  wartości: samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku służących głównie celom osobistym udziałowców albo akcjonariuszy lub członków ich rodzin.

Polecamy: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Polecamy: INFORLEX Biznes

Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych

Wskazany wariant opodatkowania wiązać się będzie ze znaczną modyfikacją podstawowych zasad opodatkowania, w  szczególności z przesunięciem momentu powstania obowiązku podatkowego. Jego istotą jest umożliwienie zapłaty podatku dopiero w momencie wypłaty zysku, a nie w momencie jego wypracowania.

Opodatkowaniu ryczałtem podlegać będzie dochód odpowiadający wysokości:

1. zysku netto wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej zysk ten został uchwałą o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto przeznaczony:
   1. do wypłaty udziałowcom albo akcjonariuszom (dochód z tytułu podzielonego zysku) lub
   2. na pokrycie strat powstałych w okresie poprzedzającym okres opodatkowania ryczałtem (dochód z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat);
2. ukrytych zysków (dochód z tytułu ukrytych zysków);
3. wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą (dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą);
4. nadwyżki wartości rynkowej składników przejmowanego majątku lub wniesionego w drodze wkładu niepieniężnego ponad wartość podatkową tych składników (dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku) – w przypadku łączenia, podziału, przekształcenia podmiotów lub wniesienia w drodze wkładu niepieniężnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części;
5. sumy zysków netto osiągniętych w każdym roku podatkowym stosowania opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej te zyski nie były zyskami podzielonymi lub nie zostały przeznaczone na pokrycie straty (dochód z tytułu zysku netto) –  w przypadku podatnika, który zakończył opodatkowanie ryczałtem;
6. wartości przychodów i kosztów podlegających zgodnie z ustawą o rachunkowości zarachowaniu w roku podatkowym i uwzględnieniu w zysku (stracie) netto, które nie zostały uwzględnione w tym zysku (stracie) netto (dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych).

Wysokość stawki podatku uzależniona będzie od wielkości podatnika  i oraz nakładów inwestycyjnych dokonanych przez podatnika w okresie stosowania ryczałtu.

Ryczałt wynosić będzie:

1) 15% podstawy opodatkowania – w przypadku małego podatnika oraz podatnika, którego wartość średnich przychodów nie przekracza wartości maksymalnych przychodów określonych dla małego podatnika;

2) 25% podstawy opodatkowania – w przypadku podatnika innego niż wskazany w pkt 1.

Projekt ustawy przewiduje jednak, że w przypadku podstawy opodatkowania ustalanej od dochodu z tytułu zysku netto stawka podatku podlegać będzie obniżeniu o pięć punktów procentowych, jeżeli nakłady na cele inwestycyjne osiągną określone w ustawie wartości.

W przypadku ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych zachowane zostanie opodatkowanie na dwóch poziomach: podatkiem od dochodów osób prawnych w momencie wypłaty zysku przez spółkę oraz podatkiem od dochodów osób fizycznych z tytułu odpowiadającego rodzajowi dokonanej przez spółkę wypłaty.  Płacony na poziomie wspólników podatek od przychodów uzyskiwanych z dywidend (PIT), wypłacanych z zysków spółki osiągniętych w okresie opodatkowania ryczałtem, ma jednak ulegać obniżeniu  o proporcjonalne odliczenie podatku należnego zapłaconego przez tę spółkę od dochodu z zysku podzielonego, który przypada na przychód udziałowca (akcjonariusza) tej spółki.  Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy odliczenie to stosowane ma być wyłącznie do dywidendy wypłaconej z zysków opodatkowanych ryczałtem, co oznacza, że nie będzie mieć zastosowania do zaliczkowej wypłaty dywidendy.

Podatnik opodatkowany ryczałtem zobowiązany będzie do zwiększania nakładów na cele inwestycyjne, a wzrost mierzony będzie w okresach dwuletnich, w ramach dwóch kolejno następujących po sobie lat podatkowych (wzrost o 15%, nie mniej niż 20.000 zł), albo w okresie czteroletnim, jeżeli podatnik realizuje znaczącą dla prowadzonej działalności inwestycję i w odpowiednim terminie złoży do właściwego naczelnika urzędu skarbowego informację o przedmiocie inwestycji, roku poniesienia nakładów i terminie planowanego zakończenia inwestycji (wzrost o 33%, nie mniej niż 50 000 zł). Warunek zwiększania nakładów będzie również spełniony jeżeli podatnik opodatkowany ryczałtem w okresie dwóch kolejno następujących po sobie lat podatkowych  opodatkowania ryczałtem poniósł wydatki na wynagrodzenia zatrudnionych osób fizycznych, z wyjątkiem udziałowców albo akcjonariuszy tego podatnika, w wysokości wyższej o 20%, jednak nie mniejszej niż 30 000 zł, w stosunku do kwoty takich wydatków poniesionych w roku podatkowym poprzedzającym dwuletni okres opodatkowania ryczałtem. Do wydatków na wynagrodzenia nie będzie zaliczać się wydatków, które na podstawie odrębnych przepisów obciążają bezpośrednio podatnika.

W/w reżim opodatkowania wybierany będzie na okres czteroletni, z możliwością jego kontynuacji w następnych okresach czteroletnich.