Czy pracodawca może skierować pracownika na badania psychiatryczne?

Czy pracodawca może skierować na badania psychiatryczne pracownika, który ma aktualne badania lekarskie, a jego zachowanie stało się niestandardowe?

Zdrowie psychiczne pracownika jest szczególnie istotne także w jego życiu zawodowym. Wpływa bowiem na jakość wykonywania pracy i zaangażowanie, a tym samym na ocenę pracownika i jego sukces zawodowy. Odnosi się także do relacji, które pracownik zawiązuje z zespołem. Kodeks pracy przewiduje szczególne obowiązki pracodawcy w zakresie ochrony zdrowia, nie wyróżniając jednak oddzielnie zdrowia psychicznego, ale traktując zdrowie w ogólności. Przede wszystkim należy do nich obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki, o czym stanowi art. 207 §2 k.p.

Obowiązek ten w dużej mierze dotyczy ochrony zdrowia fizycznego, co potwierdza orzecznictwo, w którym przede wszystkim rozpatrywane są przypadki chorób somatycznych pojawiających się z powodu niezapewnienia zasad BHP. Do obowiązków pracodawcy w zakresie ochrony zdrowia należy również kierowanie pracowników na badania lekarskie, które zależne są od etapu zatrudnienia. Pracodawca kieruje zatem pracowników na badania wstępne, jeśli są przyjmowani do pracy, a także pracowników młodocianych przenoszonych na inne stanowiska pracy i innych pracowników przenoszonych na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.

Pracownik zobowiązany jest także do wykonania badań okresowych. Częstotliwość wykonania badań okresowych zależy od stanu zdrowia pracownika oraz od rodzaju wykonywanej pracy. W przypadku zaś niezdolności do pracy pracownika trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Obowiązkiem pracodawcy jest dopuszczenie pracownika do pracy, tylko w przypadku, gdy posiada on aktualne badania lekarskie. Potwierdza to art. 229 §4 k.p., zgodnie z którym pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. Co jednak w sytuacji, gdy pracownik wykonujący pracę ma aktualne badania lekarskie, ale zmienia się jego stan zdrowia psychicznego?

Zaburzenia natury psychicznej a skierowanie na dodatkowe badania lekarskie

Coraz częściej zdarza się, że pracownicy zapadają na choroby psychiczne lub zaburzenia o podłożu psychologicznym. Statystyki i badania wyraźnie pokazują, że dobrostan psychiczny pracowników na świecie jest obecnie deficytowy. Tym bardziej sfera życia psychicznego pracowników staje się przedmiotem zainteresowania badaczy, w związku z pandemią COVID-19. Pracownicy w zmieniającej się sytuacji na rynku pracy, czują się niepewnie, a sam fakt dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości, izolacji i ryzyka zarażenia są dla pracowników niezwykle obciążające. Pracowników dotykają zarówno zaburzenia, które powstają w wyniku samego wykonywania pracy, np. wypalenie zawodowe, ale także zapadają na choroby niezależne od ich życia zawodowego, takie jak np. depresja, czy schizofrenia.