W dniach 22 – 23 sierpnia br. w Normandii miały miejsce uroczystości upamiętniające walki 1. Polskiej Dywizji Pancernej (1PDP) w sierpniu 1944 roku, w których uczestniczyli żołnierze Czarnej Dywizji.
Delegacji 11. Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej przewodniczył dowódca generał dywizji dr Dariusz Parylak, w składzie delegacji uczestniczył również dowódca 10 Brygady Kawalerii Pancernej, generał brygady Rafał Kowalik, wraz z kompanią honorową oraz Orkiestrą Wojskową z Wrocławia, które podkreśliły polski ceremoniał wojskowy we wszystkich miejscach pamięci, poświęconym polskim pancerniakom oraz ich alianckim sojusznikom, poległym w walkach na polach Normandii w sierpniu 1944 roku.
W drodze do Francji, delegacja Czarnej Dywizji zatrzymała się w holenderskiej Bredzie. Żołnierze Czarnej Dywizji wraz ze swoim dowódcą oddali honory spoczywającemu na Polskim Cmentarzu Wojskowym w Bredzie, gdzie wraz ze swoimi żołnierzami poległymi w Niderlandach, w czasie jesiennej kampanii 1944 roku, spoczywa generał Stanisław Maczek.
Wizyta na największej polskiej wojskowej nekropolii w Niderlandach zbiegła się ze zwiedzaniem sąsiadującego z cmentarzem Memoriału Generała Stanisława Maczka, który został udostępniony zwiedzającym w czerwcu bieżącego roku. Nowe miejsce pamięci, jest efektem współpracy wielu Holendrów, którzy przez dekady pod przewodnictwem m.in. Fransa Ruczynskiego, wieloletniego przewodniczącego Muzeum Generała Stanisława Maczka i syna żołnierza 1PDP upamiętniali czyn bojowy i wyzwolicielski żołnierzy 1PDP. Wspaniały projekt został sfinansowany ze środków władz Niderlandów, miasta Bredy, prywatnych donorów oraz władz Rzeczypospolitej Polskiej. Narracja historyczna placówki została stworzona przy współpracy historyków lokalnych z Bredy wraz z Muzeum Historii Polski z Warszawy. Przewodnikiem w trakcie pierwszej oficjalnej wizyty żołnierzy Czarnej Dywizji w memoriale był Wadec Salewicz, wiceprezes Stowarzyszenia 1PDP „Niderlandy”, syn żołnierza 1PDP i wieloletni przyjaciel żołnierzy z Żagania.
Tegoroczne uroczystości jak co roku sprowadziły na pola Normandii mimo ograniczeń pandemicznych wielu gości z Polski i Francji. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej reprezentował Ambasador RP w Paryżu Tomasz Młynarski, zaś Rząd francuski przedstawiciele władz departamentów L’Orne i Calvados. Delegacje 11LDKPanc nieprzerwanie goszczą na polach Normandii od 1994 roku.
Jest to konsekwencją przejęcia we wrześniu 1992 roku tradycji i dziedzictwa 1. Polskiej Dywizji Pancernej przez żagańską dywizję. Przez ostatnie ćwierć wieku, ponad tysiąc żołnierzy Czarnej Dywizji poznawało historię swoich poprzedników, poprzez uczestnictwo w uroczystościach oraz tematyczne podróże geograficzno – historyczne. Wiedza zdobyta w czasie wypraw do Normandii, została upowszechniona w dwóch albumach i dziesiątkach artykułów w prasie polskiej i w ekspozycji stałej Sali Tradycji Czarnej Dywizji .
Uroczystości rozpoczęła w sobotę 22 sierpnia, w Chambois Msza Święta w miejscowej świątyni oraz złożenie ceremonialne wieńców pod pomnikiem znajdującym się w centralnym punkcie miasteczka. Upamiętnia on symboliczne zamknięcie pierścienia okrążenia wokół wojsk niemieckich przez żołnierzy 10. Pułku Dragonów 1PDP, dowodzonych przez podpułkownika Władysława Zgorzelskiego i żołnierzy oddziału piechoty amerykańskiej dowodzonego przez kapitana Laughlina Watersa.
W dalszym ciągu uroczystości przemieszczono się do Mont Ormel na legendarne wzgórze 262, które przeszło do historii bitwy pod nazwą „Maczuga”. Ta obronna reduta górująca nad Chambois i doliną rzeki Dives, była świadkiem krwawych walk z udziałem Polaków i Kanadyjczyków, stanowiących jeden z ostatnich akordów bitwy normandzkiej. W trakcie uroczystości na Maczudze w obecności kombatantów francuskich oraz stowarzyszeń pielęgnujących pamięć o czynie orężnym 1PDP złożono ceremonialnie wieńce w imieniu wszystkich sił alianckich biorących udział w walkach na „Polskim Polu Bitwy”, przed pomnikiem bitwy odsłoniętym w 1964 roku min. przez generała Stanisława Maczka. Na wzgórzu oddano hołd pod pomnikiem legendarnego dowódcy 1PDP, który stanął na Maczudze w 2014 roku jako wierna kopia pomnika generała znajdującego się na żagańskim Skwerze Czołgisty.
Kolejny dzień obchodów 76 rocznicy walk 1PDP w Normandii rozpoczął się Mszą Świętą polową na polskim cmentarzu wojskowy Grainville – Langannerie, w departamencie Calvados. Po ceremonii religijnej w części świeckiej uroczystości Konsul RP we Francji, Andrzej Szydło, mówił min. o znaczeniu wolności przyniesionej Normandii przez polskich żołnierzy, która mierzona jest krzyżami i ofiarą polskich żołnierzy oraz mieszkańców Francji i Normandii.
– „Nasza obecność i świadectwo który dajemy dzisiaj wspólnie na tym historycznym cmentarzu potwierdza wdzięczność polskiego oręża za ofiarę, którą złożyli jej najlepsi z najlepszych. Czarna Dywizja o Was pamięta !” – mówil do zgromadzonych dowódca 11LDKPanc, gen.dyw. dr Dariusz Parylak.
Podkreśleniem tego faktu była ceremonia, podczas której oznaczono i poświęcono grób wojenny kaprala Ryszarda Chaniewskiego, żołnierza 2 pułku pancernego, poległego w Normandii 8 sierpnia 1944 roku. Spoczywał on do tej pory jako „nieznany żołnierz”. Dzięki staraniom pracowników polskiego Departamentu Dziedzictwa Kulturowego Za Granicą I Strat Wojennych oraz podpułkownika Dariusza Pity, z Attachatu Obrony Ambasady RP w Paryżu, przeprowadzonej ekshumacji i wielomiesięcznych badań, przywrócono tożsamość polskiego bohatera.
Końcowym akordem uroczystości na cmentarzu było tradycyjnie złożenie wiązanek białych róż, w tym wiązanki przesłanej przez panią Annę Maciejowską, na grobie jej ojca podpułkownika Jana Maciejowskiego, dowódcy 10 pułku strzelców, który poległ w bitwie normandzkiej. Tradycja składania kwiatów w imieniu A. Maciejowskiej, która jest matką chrzestną sztandaru 11LDKPanc, trwa już ponad 10 lat.
W dalszym ciągu uroczystości w departamencie Calvados, uczestnicy udali się do Potigny. To miasteczko na szlaku chwały polskich pancerniaków, pamięta i pielęgnuje od dziesiątek lat ich dokonania.
W drodze powrotnej do Polski delegacja Czarnej Dywizji zwiedzała pole bitwy pod Driel i Arnhem w Niderlandach. Oddano hołd żołnierzom 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej (1SBS), dowodzonej przez generała Stanisława Sosabowskiego, a spoczywającym na Cmentarz Wojenny w Arnhem-Oosterbeek. Warto podkreślić, że w latach 1945 – 1947, 1SBS wchodziła w skład 1PDP, wykonującej zadania okupacyjne na terenie Niemiec.
FOTORELACJA
kliknij na zdjęciu aby powiększyć /zdjęcia: st. chor. sztab. Rafał Mniedło/
* * *
Bitwa o Falaise miała miejsce w dniach od 7 do 22 sierpnia podczas operacji sił sprzymierzonych zmierzających do przełamania obrony niemieckiej w północnej Francji. 6 sierpnia 1944 r. marszałek Montgomery nakazał podległym jednostkom marsz w kierunku Sekwany. Jednostki Korpusu Kanadyjskiego miały opanować Falaise.
Pierwsza faza bitwy miała być realizacją planu Operacji Totalize, w której poza polską dywizją miały wziąć udział inne siły pancerne Działania wojsk alianckich, a w szczególności 1. Armii Kanadyjskiej, doprowadziły do częściowego okrążenia wojsk niemieckich. Korytarz, przez który mogły się wycofać w głąb Francji zawęził się do mniej niż 30 kilometrów. Zadanie zaryglowania tej luki powierzono 1 Dywizji Pancernej generała Maczka.
Dywizja sforsowała rzekę Dives, po czym 3. Brygada Strzelców w ciężkich walkach (17-18 sierpnia) zajęła miasteczko Chambois leżące na drodze wycofujących się oddziałów Wehrmachtu. W tym czasie pozostałe jednostki dywizji stoczyły zwycięską walkę o w Mont Ormel i wzgórze 262.
Polskie jednostki zostały jednak zaskoczone silnym kontratakiem II Korpusu Pancernego SS. Pomimo ciężkiego ostrzału i ponawianych szturmów, 1. Dywizji Pancernej udało się utrzymać pozycje, aż do zluzowania 21 sierpnia przez wojska kanadyjskie, dotychczas zatrzymane na wzgórzu 240.Bezpośrednio po odejściu z zajmowanych pozycji, 1. Dywizja Pancerna przeszła do pościgu za wycofującymi się Niemcami. W kotle pod Falaise udało się otoczyć 7 niemieckich dywizji, i poważnie osłabić jednostki, którym udało się wycofać. Straty Wehrmachtu szacuje się na 40 tysięcy wziętych do niewoli, 10 do 30 tysięcy zabitych i ciężko rannych.
Polska 1. Dywizja Pancerna wzięła 5113 jeńców, zniszczyła 55 czołgów, 44 działa polowe, 38 samochodów pancernych i 207 pojazdów mechanicznych, tracąc przy tym 325 zabitych, 1002 rannych i 114 zaginionych. Zniszczeniu uległo też około 80 czołgów.
Tekst : Waldemar Kotula
Zdjęcia: st.chor.sztab. Rafał Mniedło
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS