“To nie był miecz zwykłego woja”. Sensacyjne odkrycie w jeziorze Lednica

Najbardziej spektakularnym zabytkiem wydobytym z jeziora Lednica miecz –  pierwszy od 20 lat. Są to też: grot włóczni, topory, w tym topór inkrustowany, jak mówi kierownik Centrum Archeologii Podwodnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (UMK) w Toruniu prof. UMK dr hab. Andrzej Pydyn, “prawdopodobnie jeden z bardziej spektakularnych jakie tutaj odnaleziono”.

Archeologowie sprawdzali dno na głębokości ok. 1,5 m poniżej jego obecnego poziomu. “To co nas najbardziej pochłonęło, to badania na odnalezionym w 2017 roku moście, a właściwie mostach z wysypy Ledniczka na zachodni brzeg jeziora Lednica” – powiedział prof. Pydyn. Dodał, że to właśnie tam odnaleziono łącznie 21 artefaktów.

Wyjaśnił, że most na Ledniczkę należy traktować jako dwie osobne przeprawy. “Jedna pochodzi z X w., druga z przełomu XIII i XIV w.” – opisał. Według datowania drzewa do budowy starszego mostu na Ledniczkę ścięto na przełomie 913 i 914 r.

“To rzuca zupełnie nowe światło, na to co tutaj się działo. Właściwie zaczynamy mieć pewność, że cały system osadniczy wokół Ostrowa Lednickiego miał znaczenie nie tylko w czasach Mieszka I, ale również za jego ojca czy dziada” – powiedział Pydyn.

Mateusz Popek z Centrum Archeologii Podwodnej UMK w Toruniu podkreślił, że krzyż zdobiący wydobyty miecz może być wykonany ze złota. “To nie był miecz zwykłego woja” – powiedział. “Inkrustowany, prawdopodobnie, srebrem topór mówi nam, że po tym moście podróżowały osoby bardzo znaczące. Groty do strzał i bełtów opowiadają nam, że mogła tu być jakaś potyczka. Potwierdzamy to przepalonymi drzewcami i śladami spalenizny” – wyjaśnił.

Jego zdaniem, jeden z toporów może mieć związek ze Skandynawią lub Słowianami Połabskimi. Zdobiony miecz ma styl powszechnie stosowany w całej ówczesnej Europie. “Myślę, że był on używany do walki. Ale takie zdobienia są dosyć rzadkie. Znam tylko jeden miecz z takim zdobieniem” – przyznał.

Dyrektor Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy prof. dr hab. Andrzej M. Wyrwa przyznał, że znaleziska są kolejnym dowodem na wagę grodu na Ostrowie Lednickim. “Mamy znalezione dwa mosty – poznański i gnieźnieński. Most poznański ma 438 m długości, gnieźnieński 183 m. Były to inwestycje na nieprawdopodobną skalę w czasie początków państwa polskiego” – przypomniał Wyrwa. Dodał, że przeprawy powstały przed chrztem Mieszka I.

Znajdująca się na jeziorze Lednica wyspa Ostrów Lednicki zdaniem wielu historyków była miejscem chrztu Mieszka I. Stąd pochodzi jedna z największych kolekcji zabytków z początków chrześcijaństwa, z najstarszym w Polsce relikwiarzem – fragmentem krzyża Chrystusa. Niewykluczone, że relikwiarz jest pamiątką z czasu chrztu Mieszka I. 

Ostrów Lednicki sąsiaduje z wyspą Ledniczka. W 2017 r. znaleziono przy niej pozostałości trzeciej na jeziorze przeprawy mostowej.