Spór wokół budowy nowego dworca i galerii: “Dlaczego PKP kluczy, kłamie, mataczy?”

– Przebudowa dworca nie jest projektem deweloperskim. To inwestycja publiczna. Naszym celem jest wybudowanie nowoczesnego dworca, który spełni oczekiwania mieszkańców – podkreślał Bartłomiej Sarna z biura prasowego PKP SA. – Nie chcemy sytuacji, w której dworzec jest tylko dodatkiem do galerii handlowej.

Kolejarze nie powiedzieli jasno, w jakim trybie będą ubiegać się o pozwolenia na budowę. – “Zgodnie z przepisami prawa” – stwierdził jedynie Bartłomiej Sarna. Jednak jest niemal pewne, że zechcą to zrobić w oparciu o tzw. specustawę dotyczącą zamkniętych terenów kolejowych. Dzięki temu nie muszą stosować się ściśle do zapisów planu miejscowego, uchwalonego przez radnych, którzy określili, co powstanie na tych terenach i jak ma wyglądać. Oznacza to, że nie będą musieli uzgadniać z prywatnym właścicielem wspólnego projektu zagospodarowania terenu, a to może się przełożyć – nie po myśli miasta – na kolejne problemy w rejonie dworców PKP i PKS.

Rozmowa z Rafałem Twarowskim, prezesem Retail Provider.

Fot. Robert Robaszewski / Agencja Gazeta

Czy nie obawia się pan, że kolejarze dopną swego korzystając z tzw. specustawy?

– Rafał Twarowski: – Mam nadzieję, że do tego nie dojdzie, ponieważ byłaby to ewidentna próba obejścia, a nawet złamania prawa lokalnego, czyli miejscowego planu zagospodarowania. Bo jaki ewentualnie byłby powód tego ruchu – mianowicie tylko to, że nie uzgodnili z nami na początku projektowania wspólnego Planu Zagospodarowania Terenu. A PKP powinno wiedzieć od 2013 roku, kiedy został uchwalony plan, że jest to obligatoryjne. Przypominaliśmy im to na piśmie. Nawet nie spróbowali tego uzgodnić. Nie ma żadnego innego powodu, dla którego nagle, kiedy zorientowali się, że bez tego nie dostaną pozwolenia na budowę od urzędu miasta, próbować swoje błędy przykryć wybuchem przysłowiowej bomby atomowej – próbą otrzymania go od administracji rządowej, czyli od wojewody. Ich sugestie z konferencji dworcowej o współpracy z PKP PLK, które ewentualnie może skorzystać ze specustawy, wyraźnie wskazują na ochotę pójścia drogą na skróty. Czemu nie powiedzą tego wprost? Czemu kluczą, mataczą, kłamią? Po co ta ściema? Wstyd im? Boją się?

PKP podkreśla, że budowa nowego dworca, to inwestycja publiczna, a nie prywatna …

– My też budujemy obiekt celu publicznego. Budujemy dworzec PKS na miarę potrzeb miasta wojewódzkiego. Czy też powinniśmy skorzystać ze specustawy – autobusowej dla odmiany? Niezależnie jednakowoż od kategorii inwestycji, każda z nich w państwie prawa, musi przestrzegać tak samo zasad prawa administracyjnego i prawa lokalnego – czyli w tym przypadku – zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nie może być tak, że kiedy się państwowemu przedsiębiorstwu nie podoba plan miejscowy i w kaskadzie własnych błędów w zarządzaniu projektem doprowadza się samo to przedsiębiorstwo do ściany, to wykorzystuje aparat państwowy, w tym przypadku wojewodę, do załatwienia sprawy siłowo, przeciwko lokalnemu biznesowi, mieszkańcom i polskiemu prawu.

Kolejarze mówią wprost: Dworzec nie może być dodatkiem do galerii. Czy istnieje takie zagrożenie?

– W Synergii wyraźnie widać dwie dominanty architektoniczne – jedna to naturalnie budynek hotelu (dominanta wysokościowa zapisana w mpzp w miejscu obecnego biurowca), a drugi to budynek dworca PKP – jako frontowa nieruchomość, wyrastająca z podium reprezentacyjnego miejskiego placu. Budynek z otwartą pełną fasadą o długości +/- 100m, zbliżony na odległość 25 metrów do węzła przesiadkowego i dobrze zintegrowany z resztą funkcji Synergii. Dodatkowo takie usytuowanie dworca pozwala na jego swobodne wybudowanie bez zależności od powstania lub nie budynków obok – łączy się z nimi ślepą ścianą (możliwość otwarcia części ściany jako połączenie z mallem części retailowej kompleksu).

Rafał Twarowski, prezes Retail Provider na tle planów nowego dworca w Olsztynie Fot. Robert Robaszewski / Agencja Gazeta

Na pewno budynek dworca nie jest dodatkiem, czy wręcz lokalem w galerii – jest niezależnym, dumnym, dużym budynkiem stanowiącym znaczący element funkcjonalny i architektoniczny kompleksu wielofunkcyjnego Synergia. W zależności od potrzeb i spojrzenia, może być jego ważną częścią lub pozostawać niejako z boku, niezależnie. Lepiej, żeby się zintegrował, zasymilował, dodał efektu synergii reszcie planowanych obiektów i funkcji – mocno na to liczymy. Na pewno nieuprawnione są słowa pana Sarny, że jakaś galeria dominuje nad dworcem. Pozycje obu – budynku dworca i kompleksu Synergia się wzajemnie uzupełniają i są zrównoważone w swoich architektonicznych rolach. Dworzec w tej propozycji na pewno nie jest dodatkiem do galerii – jest pełnoprawną częścią wielofunkcyjnego kompleksu, tworzącego nowy ‘city destination point’ w mieście. Nie da się też niestety ukryć, że inwestycja Retail Provider – obiektywnie, jaka by ona nie była (czy zintegrowana z dworcem kolejowym czy w oddaleniu od niego), i tak będzie kilkunastokrotnie większa od dworca.

Z zapowiedzi kolejarzy wynika, że już mają złożony wniosek o rozbiórkę swojego obiektu. Czy nie oznacza to działań metodą “faktów dokonanych”, a nie oglądanie się na Retail Provider?

– Wystąpienie o pozwolenie na budowę w ramach przestrzegania planu zagospodarowania wymaga złożenia dokumentu uzgodnień z naszą kontrasygnatą. Pójście drogą specustawy napotka znaczące protesty z naszej strony, i zapewne ze strony miasta, gdyż jest to tzw. łamanie kręgosłupów partnerom tego przedsięwzięcia – miastu i nam. Jako sąsiad takiej inwestycji i znając powody, dla których PKP chce iść tą drogą, posiadamy szeroką gamę możliwości oddziaływania przeciwko takiej próbie złamania prawa. Łącznie z żądaniem wielomilionowego odszkodowania od PKP i skarbu państwa. Zakładam, że cel, dla którego – jak zgadujemy – PKP rozważają ten nielegalny tryb – a więc uratowanie kilku miesięcy w ramach realizacji projektu z wykorzystaniem środków z UE w wyniku poczynionych przez zespół zarządzający projektem w PKP błędów i zaniechań, niestety skończy się z tym, że i tak opóźnienie będzie ogromne, bo na pewno nie uda im się bezproblemowo tej procedury przeprowadzić. Lepiej te miesiące spożytkować na przeprojektowanie budynku i zgodne pójście razem, i skorzystanie z efektów synergii w Synergii dla Olsztyna. Na niedawnej konferencji prasowej, kolejarze przekazali dziennikarzom informację, że mają złożony wniosek o rozbiórkę dworca, i że za chwilę otrzymają pozwolenie na tę rozbiórkę. Znowu mamy do czynienia z półprawdami. Wniosek złożyli – to prawda, ale w tej chwili procedowanie nad nim jest zawieszone – na ich pisemny wniosek. Co więcej usłyszeliśmy na wspomnianej konferencji, że wojewódzki konserwator zabytków w tej chwili pracuje nad kwestią wydania zgody na przeniesienie zabytku ruchomego, którym jest mozaika w holu dworca. A taka decyzja jest podstawowym dokumentem wymaganym we wniosku o pozwolenie na rozbiórkę. Czyżby powtórka z rozrywki – znowu kolejarze nie wiedzieli, że taki dokument – podobnie jak PZT przy pozwoleniu na budowę – jest im potrzebny? Zgroza…

Co ciekawe, pan Sarna cały czas mówił o planowanej przebudowie dworca. Czy to oznacza, ze zmienił się formalny plan działania PKP? Czy to oznacza, że nie mówimy o budowie, tylko o przebudowie dworca? To dla laika niuans, ale dla mądrego słuchacza znacząca zmiana. Czyżby jednak nie planowali rozbiórki i budowy nowego budynku, tylko przebudowę istniejącego? Jak to się ma do zaproponowanej wizualizacji?

PKP zachwala, że dookoła dworca zostały zaprojektowane tereny rekreacyjne, powstaną też 52 nowe miejsca postojowe. Może to przekona urzędników do wydania pozwolenia na realizację inwestycji?

– Jakie tereny rekreacyjne? Tereny rekreacyjne są zaplanowane w innych częściach miasta Olsztyna, nad jeziorami, na plażach, w lasach, parkach, a tutaj mamy centrum miasta. Tereny rekreacyjne nie są przewidziane w tym miejscu. W Synergii proponujemy wiele miejsc zielonych, ekologicznych. Ogrody, tarasy, łąki tlenowe – łącznie 5 tys. m kw. terenów zielonych. Po co parking na 52 miejsca? Skoro u nas jest 1300 podziemnych miejsc parkingowych – blisko części podziemnej dworca kolejowego, blisko dworca PKS, blisko innych funkcji Synergii. Wykorzystajmy to miejsce na piękny plac miejski z fontannami, pokazami światło-dźwięk, z miejscami spotkań dla mieszkańców, z pięknym nocnym oświetleniem, ławeczkami, zielenią.

Z jednej strony PKP podaje konkretne plany, z drugiej nie jest w stanie wskazać kosztów tej inwestycji. Przypominamy kolejarzom i panu Sarnie, że ich obowiązkiem jest, przy ogłoszeniu ogólnoeuropejskiego przetargu na wybór wykonawcy, podanie szacunkowej wartości robót do wykonania… Taki drobiazg, a jednak ucieczka od odpowiedzi, że projekt jest w tej chwili po prostu poza budżetem, jest za drogi – prowadzi do kłamstw, manipulacji i półprawd. A można było wprost powiedzieć, że projektowali bez ograniczeń kosztowych i teraz jest problem.

PKP może stawiać warunki, bo przecież zdaniem kolejarzy realizuje swoją inwestycję na swoich terenach. Czy Retail Provider może mieć jakikolwiek na nią wpływ?

– W 2014 roku Miasto Olsztyn i PKP, za zgodą Retail Provider wymienili się gruntami. Miasto oddało grunty przy dworcach, a PKP dało miastu ekwiwalentnie inne grunty w mieście, w tym m.in. stadion kolejowy, na którym zależało miastu. Miasto dążyło do tego, aby ułatwić obu inwestorom – PKP i Retail Provider – wspólną i spójną realizację Zintegrowanego Centrum Komunikacyjnego. Więc tak nie do końca „na swoich” gruntach PKP realizuje to przedsięwzięcie. Na czerwcowym spotkaniu Retail Provider z ministrem infrastruktury Andrzejem Adamczykiem padła jasna deklaracja ministra, że PKP ma jego zgodę na sprzedaż nieruchomości niepotrzebnych do budowy dworca. Trzymajmy się słów ministra.