Ostatnie miesiące sprawiły, że wielu z nas zaczęło bardziej dbać o swoje zdrowie. Obok odpowiedniej diety i aktywności fizycznej istotną rolę w profilaktyce zdrowotnej odgrywa troska o jakość powietrza. Brudne i słabo nawilżone przyczynia się bowiem do rozwoju wielu schorzeń.
Truciciele niewidoczni gołym okiem, czyli jak szkodzi nam brudne powietrze
O tym, że jakość powietrza w Polsce jest fatalna, słyszał chyba każdy. Wielu Polaków zaopatrzyło się już w oczyszczacz powietrza i maseczkę antysmogową, aby chronić swoje zdrowie w sezonie grzewczym, gdy stężenie zanieczyszczeń w powietrzu jest najwyższe. Sprawdźmy, z jakimi zagrożeniami mamy do czynienia w okresie jesienno-zimowym i nie tylko.
Pyły zawieszone
Pyły zawieszone to mieszanina cząsteczek stałych i kropel cieczy, zawierających m.in. wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, metale ciężkie, azbest i furany. W zależności od rozmiaru cząsteczek wyróżnia się pył zawieszony:
- PM10 (średnica do 10 μm),
- PM2,5 (do 2,5 μm),
- PM1 (do 1 μm).
Dla porównania warto wspomnieć o tym, że ludzki włos ma średnicę do 80 μm.
Większe cząsteczki pyłu kumulują się w górnych drogach oddechowych, natomiast drobniejsze przenikają do krwiobiegu, a w rezultacie uzyskują dostęp do narządów wewnętrznych. Analizy przeprowadzone w ramach projektu ESCAPE wykazały, iż wzrost stężenia pyłu PM2,5 o 5 µg/m³ zwiększa ryzyko wystąpienia udaru mózgu o 19%. Na liście chorób spowodowanych wdychaniem pyłów zawieszonych znajdują się też nowotwory (zwłaszcza płuc i krtani), zawały i demencja starcza.
Źródłami pyłów zawieszonych są:
- procesy spalania poza przemysłem (a więc przede wszystkim niska emisja),
- procesy spalania w przemyśle,
- rolnictwo,
- transport drogowy,
- procesy związane z produkcją i transformacją energii.
Lotne związki organiczne
Lotne związki organiczne (LZO, TVOC, VOC) to grupa związków z przynajmniej jednym pierwiastkiem węgla, które wykazują zdolność do przechodzenia w stan gazowy. 73% z nich ma potwierdzone działanie rakotwórcze. Kontakt z VOC może doprowadzić także do podrażnienia śluzówek, bólów głowy oraz problemów z pracą narządów wewnętrznych.
Lotne związki organiczne stanowią poważne zagrożenie także dlatego, że są obecne niemal wszędzie. Stanowią składniki produktów z zakresu chemii gospodarczej, kosmetyków oraz produktów wykorzystywanych podczas wykańczania wnętrz i produkcji mebli. Oto źródła najpopularniejszych związków z grupy LZO:
- aceton – zmywacze do paznokci, farby, barwniki,
- dichlorobenzen – preparaty do czyszczenia toalet, środki owadobójcze,
- formaldehyd – lakiery do paznokci, odświeżacze powietrza, tapety ścienne, lakiery przemysłowe,
- toluen – lakiery do włosów, perfumy, rozpuszczalniki, tworzywa sztuczne,
- terpeny – środki czystości, preparaty nabłyszczające, papierosy.
Dym tytoniowy
W dymie tytoniowym obecnych jest około 4000 związków chemicznych, a 40 z nich ma udowodnione działanie rakotwórcze. Na liście jego najbardziej szkodliwych składników znajdują się:
- nikotyna – silnie trująca, stosowana w środkach owadobójczych, podrażnia ośrodkowy układ nerwowy i serce,
- aceton – wykazuje działanie rakotwórcze,
- kadm – rakotwórczy metal ciężki,
- cyjanowodór – silnie toksyczny, stosowany w komorach gazowych przez nazistów,
- piren – wykazuje silne właściwości trujące.
Tylko część z tych oraz pozostałych składników dymu tytoniowego trafia do organizmu palacza (w przypadku nikotyny jest to do 30%). Znaczna część trującego dymu unosi się w powietrzu i naraża innych ludzi na bierne palenie. Oczywiście, najlepszym sposobem na rozwiązanie tego problemu jest rezygnacja z wyrobów tytoniowych i niedopuszczanie do tego, aby ktokolwiek palił w naszym domu.
Alergeny wziewne
Chociaż alergeny (roślinne, zwierzęce, roztoczy kurzu domowego i pleśni) nie są obiektywnym zagrożeniem, to warto o nich wspomnieć, ponieważ dla niektórych osób stanowią prawdziwy problem. Wodnisty katar, kichanie, łzawienie oczu to tylko część nieprzyjemnych dolegliwości, z jakimi muszą mierzyć się alergicy.
Oczyszczając powietrze z groźnych zanieczyszczeń, można jednocześnie usunąć z niego właśnie alergeny wziewne. Świetnie radzi sobie z nimi filtr HEPA, który stanowi najlepszą broń w walce z pyłami zawieszonymi.
Domowy oczyszczacz powietrza
Wilgotność powietrza – co warto o niej wiedzieć?
Prawidłowa wilgotność powietrza wynosi od 40 do 60%. Do spadku poziomu nawilżenia dochodzi najczęściej:
- w sezonie grzewczym (powietrze napływające z zewnątrz ulega nagrzaniu, lecz zawartość wody pozostaje w nim taka sama, podczas gdy im wyższa temperatura, tym więcej wody potrzeba, aby zachować optymalną wilgotność względną),
- w pomieszczeniach klimatyzowanych,
- podczas susz,
- w pomieszczeniach, które nie są regularnie wietrzone.
Najskuteczniejszą i najbezpieczniejszą metodę poprawy wilgotności powietrza stanowią nawilżacze ewaporacyjne. Warto zaznaczyć, iż zamiast dwóch oddzielnych urządzeń (oczyszczacza i nawilżacza) można wybrać sprzęt wielofunkcyjny, czyli oczyszczacz powietrza z nawilżaczem.
Utrzymanie prawidłowego poziomu nawilżenia pozwala uniknąć przesuszenia błon śluzowych i skóry, które skutkuje m.in.:
- drapaniem w gardle i suchym kaszlem,
- większą podatnością na choroby wirusowe (przesuszona śluzówka dróg oddechowych nie jest w stanie prawidłowo spełniać swojej funkcji i usuwać zanieczyszczeń),
- zaczerwienieniem, pieczeniem i łzawieniem oczu,
- zaczerwienieniem i swędzeniem skóry.
Dbając o wilgotność powietrza, należy pamiętać o tym, że zbyt wysoki poziom nawilżenia też jest szkodliwy. Przewilżenie może spowodować uczucie chłodu, bóle kości, mięśni i stawów, a w dalszej perspektywie prowadzi do rozwoju pleśni w budynku oraz do chorób reumatycznych.
Co zyskujemy, dbając o powietrze?
Podsumowując powyższe informacje, można stwierdzić, że dbając o powietrze, zyskujemy zdrowie, a niekiedy nawet życie. Oddychanie czystym i dobrze nawilżonym powietrzem sprzyja zachowaniu odporności i dobrego samopoczucia, a także ogranicza ryzyko poważnych problemów zdrowotnych, włącznie z nowotworami, udarem i zawałem.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS