Jeszcze niedawno agrest królował wśród letnich owoców na naszych stołach, a krzaki agrestu znaleźć można było w niemal każdym przydomowym ogródku. Choć obecnie owoc ten odszedł troszkę do lamusa, nasze babcie doskonale znały jego właściwości i wiedziały jak z nich korzystać. Pora na przypomnienie jak wiele zdrowotnych właściwości kryje w sobie agrest!
- Agrest na pańskich stołach
- Magiczne właściwości agrestu
- Agrest – od Europy do Azji
- Agrest – słodka niespodzianka
- Agrest – pierwsza pomoc w problemach trawiennych
- Agrest – bogactwo witamin
- Agrest dla serca i kości
- Agrest na pamięć i koncentrację
- Agrest – naturalny kosmetyk
- Sposób na agrest
Agrest na pańskich stołach
Najprawdopodobniej agrest znali już starożytni Rzymianie, gdyż roślina o bardzo podobnych właściwościach i wyglądzie opisywana była przez pisarza Piliniusza Starszego w dziele pt. „Historia Naturalna”, choć gorące lata Italii nie sprzyjają uprawie rośliny. W Europie moda na hodowanie agrestu pojawiła się zaś w Wielkiej Brytanii w epoce gregoriańskiej, czyli w XVIII wieku. Wtedy w pełni odkryto możliwości tej rośliny. Agrest królował na stołach w rozmaitych formach. Znalazł uznanie jako dodatek do mięs, składnik deserów oraz podstawa przetworów. W dziele „The Compleat Housewife” Elizy Smith, czyli w poradach pani domu z 1727 roku znajdujemy przepis na sok z agrestu oraz wskazówki dotyczące uprawy krzewu. Agrest służył również do dekoracji deserów sporządzanych z innych owoców. Brytyjczycy od wieków cenili sobie właściwości tego owocu. Wielką estymą darzą go również Holendrzy, którzy stworzyli wiele nowych odmian rośliny.
Magiczne właściwości agrestu
Szeroko znany w Europie agrest, uprawiany był od wieków, jednak szczególną popularność zyskał w XIX stuleciu. Oprócz wartości zdrowotnych i smakowych, miał również znaczenie symboliczne, owoce krzewu kojarzono ze szczęściem domowego ogniska. Popularne było również wieszanie w oknach i na framugach drzwi gałęzi dzikiego agrestu, wierząc że odpędza on nieszczęście. Staro angielskie legendy podają, iż w agreście mieszkają wróżki i leśne duszki, stąd inna nazwa rośliny – “owoc wróżek”. Agrest w Wielkiej Brytanii był również obiektem rywalizacji. Istniały specjalne “kluby agrestowe”, które prześcigały się w hodowli rośliny. Organizowano też zawody, na których oceniano słodycz i wielkość owoców. Wygrywał najsłodszy!
Agrest – od Europy do Azji
Agrest, a właściwie porzeczka agrest (Ribes uva-crispa), bo taka jest biologiczna nazwa owocu, jest rośliną dziko rosnącą w Europie, północno-zachodniej Afryce oraz w Azji i ma ponad 1500 odmian! W naturalnych warunkach spotkać ją możemy na alpejskich zboczach, od wschodu Francji aż po Himalaje i półwysep Indyjski. Agrest jest krzewem często spotykanym w zacienionych zagajnikach i ruinach starych budowli, a odróżnienie krzaków dziko rosnących od tych uprawianych przez człowieka stanowi nie lada wyzwanie. Roślina lubi przede wszystkim żyzne gleby, poranne, delikatne słońce i popołudniowy półcień, dlatego najlepiej uprawiać ją w zakątkach o średnim nasłonecznieniu. Warunki sprzyjające dla agrestu różnią się w zależności od odmiany – inne potrzeby mają odmiany europejskie, inne zaś te uprawiane w Ameryce. Na Starym Kontynencie hoduje się głównie odmiany słodkie – deserowe, które są większe i bardziej soczyste od amerykańskich. W zależności od odmiany owoce agrestu mogą być zielone, oliwkowe, czerwone, pokryte włoskami lub gładkie. Agrest może przysporzyć problemów w trakcie zbierania, gdyż jego krzaki pokryte są niewielkimi kolcami, jednak nie warto się zrażać! Słodki smak owoców wynagrodzi nam już chwilę potem wszystkie niedogodności.
Agrest – słodka niespodzianka
Owoc agrestu, szczególnie ten mniej dojrzały, kojarzyć się może z delikatnie cierpkim smakiem, ale to skojarzenie jest błędne! Cierpka może być skórka owocu, więc czemu nie obrać go ze skórki, by rozkoszować się słodziutkim miąższem? Bardzo niska kaloryczność przy tak słodkim smaku może być niemałym zaskoczeniem.
Agrest ma tylko 44 kcal w 100 gramach! To dużo mniej niż jego bliski krewniak – porzeczka (80kcal w 100g). Z tego powodu jest często polecany przy odchudzaniu i jako składnik zdrowej diety.
Agrest – pierwsza pomoc w problemach trawiennych
Agrest w medycynie ludowej znany jest przede wszystkim jako owoc pomocny w zaparciach: zarówno surowy agrest jak i kompot z suszonego agrestu mają działanie przeczyszczające. Ze względu na właściwości moczopędne agrest bardzo korzystnie wpływa również na układ moczowy, ułatwiając organizmowi pozbycie się toksyn i nadmiaru kwasu moczowego. Z tego powodu polecany jest osobom chorym na artretyzm, gdyż zapobiega atakom choroby. Agrest pomaga również w problemach związanych z wątrobą i pęcherzykiem żółciowym, gdyż działa żółciopędnie. Znajduje zastosowanie jako środek przeciwbólowy przy stanach zapalnych żołądka i jelit. Reasumując – owoc poprawia pracę niemal całego układu trawiennego!
Agrest – bogactwo witamin
Taki mały owoc, a tak wiele właściwości! Agrest zawiera ponad 20 razy więcej witamin niż sok pomarańczowy! Owoc ten zawiera tłuszcze, białko, węglowodany, błonnik, cukry, witaminy – witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9), witamina C i E oraz minerały – cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Bogaty w witaminę C pomaga w leczeniu przeziębień i stanów zapalnych, a w tradycyjnej medycynie chińskiej stosowany jest do leczenia stanów zapalnych gardła oraz przewlekłego kaszlu. Wysoka zawartość witaminy C wpływa na poprawne funkcjonowanie układu mięśniowego, agrest poprawia też ogólną sprawność mięśni. Przy okazji, witamina C zawarta w agreście jest świetnym antyoksydantem, poprawia kondycję skóry i sprzyja zachowaniu młodości na długo. Tę funkcję wspomaga również witamina A, która poprawia koloryt skóry. Witaminy z grupy B i P, w które obfituje agrest, są niezbędne dla utrzymania prawidłowego metabolizmu komórek, czyli utrzymania całego organizmu w dobrej formie.
Agrest dla serca i kości
Owoce bogate są w pektyny, czyli cząsteczki, które usuwają z krwi “zły” cholesterol i obniżają jego poziom we krwi, a także pomagają organizmowi pozbyć się soli metali ciężkich. Zawarty w agreście potas wpływa korzystnie na utrzymanie niskiego ciśnienia tętniczego, a zawarta w nim rutyna uszczelnia naczynia krwionośne.
Regularne spożywanie agrestu może wobec tego zmniejszać ryzyko miażdżycy i chorób serca. Ponadto, badania wskazują na korzystny wpływ agrestu na mięsień serca. Przy problemach z układem kostnym i ze stawami polecane jest picie soku ze świeżego agrestu. Właściwości przeciwzapalne rośliny łagodzą objawy zwyrodnienia stawów. Ale to nie wszystko! Naukowcy z Ferrara University we Włoszech odkryli, że ekstrakt z agrestu spowalnia aktywność oceoklastów, czyli komórek odpowiedzialnych za niszczenie struktury kości np. po złamaniach lub w przypadku osteoporozy.
Agrest na pamięć i koncentrację
Ciągłe stresy to niestety rzeczywistość większości nas. Skołatane nerwy i ciągły pośpiech to znane Ci pojęcia? Agrest ze względu na zawartość magnezu ma właściwości kojące i uspokajające nerwy, a nawet poprawiające humor. Korzystnie wpływa również na pamięć i poprawę koncentracji.
Agrest – naturalny kosmetyk
Wyciąg z agrestu jest składnikiem wielu kosmetyków, przede wszystkich tych „eko”, bazujących na rodzimych składnikach. Maseczka z agrestu ma właściwości antyoksydacyjne, zapobiega więc procesom starzenia się skóry. Stworzenie takiej maseczki to kwestia kilku minut! Wystarczy rozgnieść kilka owoców i zmieszać miąższ z wodą lub z kilkoma kroplami soku z cytryny. Malutkie ziarenka agrestu delikatnie wcierane w skórę posłużyć mogą jako naturalny peeling. Maseczka doskonale rozświetla cerę, delikatnie nawilża i pomaga pozbyć się przebarwień skóry.
Sposób na agrest
Możliwości podania jest całe mnóstwo! Agrest na słodko w deserach lub wytrawny z mięsem, smażony w konfiturach czy suszony. Do wyboru do koloru. Agrest można też kandyzować oraz sporządzać z niego syrop pomagający w zimowych przeziębieniach. Jest cenionym składnikiem słodkich alkoholi – nalewek i likierów. Badania naukowe wykazały, iż obecny w nim kwas bursztynowy ma właściwości eliksiru młodości, polecany jest więc dla ludzi starszych w celu utrzymania dobrej kondycji. Dla bardziej wymagających – posłużyć może jako składnik pikantnych dżemów i sosów do białych mięs. Popularną formą podania są też kiśle, budynie i galaretki. Jest jeszcze jedna dobra wiadomość – agrest można mrozić i suszyć, więc może nam służyć przez cały rok. Agrest jest wspaniałym składnikiem ciast i babeczek, a oto przepis na pyszną, słodko-kwaśną tartę agrestową:
Tarta agrestowa
Składniki:
Spód:
Kruszonka:
Nadzienie agrestowe:
- 800 g agrestu
- 1/3 szklanki cukru
- 1 łyżka soku z cytryny
- odrobina wody
- 2 łyżki mąki ziemniaczanej
Przygotowanie:
Składniki na spód ciasta umieścić w większej misce i zagnieść. Z ciasta uformować kulę, spłaszczyć i schłodzić w lodówce przez 30 minut.
W tym czasie w garnuszku usmażyć agrest wraz z cukrem i sokiem z cytryny. Gotować około 10-15 minut do rozpuszczenia cukru, aż agrest stanie się miękki i puści sok. Nie gotować do rozgotowania. Zdjąć z palnika i odcedzić sok do osobnego naczynia i rozmieszać w nim mąkę ziemniaczaną, a następnie dodać do reszty owoców i chwilę pogotować do zgęstnienia.
Po wyjęciu ciasta z lodówki wylepić nim formę do tarty o średnicy 25 cm delikatnie wysmarowaną masłem na około 3 mm. Przed wylepieniem można posypać formę płatkami migdałowymi. Wyrównać i podpiec w piekarniku przez około 10 minut w temperaturze 190 ºC. Po tym czasie wyjąć z piekarnika, wyłożyć nadzienie agrestowe i posypać kruszonką. Piec około 40 minut.
Bibliografia
- “http://www.crfg.org/pubs/ff/gooseberry.html”; data dostępu: 2018-06-14
- “http://www.historicfood.com/Gooseberries.htm”; data dostępu: 2018-06-14
- Baynes, T.S. (1879). ; “The Encyclopaedia Britannica: A Dictionary of Arts, Sciences, and General Literature. C. ”; Scribner’s sons. p. 779.;
- “http://www.fruit.cornell.edu/mfruit/gooseberries.html”; data dostępu: 2018-06-14
- “http://blogs.naturalnews.com/50-health-benefits-gooseberryamla/”; data dostępu: 2018-06-14
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS