Kocimiętka, jak sama nazwa wskazuje, ma niesamowity wpływ na futrzanych, domowych czworonogów, doprowadzając ich do narkotycznego wręcz upojenia. Ale coraz więcej ludzi decyduje się na posadzenie kocimiętki w ogrodzie w celach ozdobnych, aromatycznych oraz użytkowych. Tym bardziej, że uprawa kocimiętki jest bajecznie prosta!
- Kocimiętka – wymagania glebowe
- Uprawa i sadzenie kocimiętki
- Podlewanie i nawożenie kocimiętki
- Rozmnażanie kocimiętki
- Ochrona kocimiętki
- Zastosowanie kocimiętki
Nepeta cataria, bo tak brzmi łacińska nazwa kocimiętki, to roślina z rodziny jasnotowatych, pochodząca bezpośrednio z Europy i Azji, a więc naturalna dla naszego klimatu. Można ją również spotkać w stanie dzikim w górzystych terenach Afryki. Samo określenie „Nepeta” odnosi się do miasta Nepi w dawnym państwie Etrusków (dzisiejszych Włoszech), które było całe porośnięte przez aromatyczną roślinę.
Kocimiętka pod względem botanicznym jest bowiem kuzynką mięty i ma poniekąd podobny zapach. Ale w bukiecie aktywnych substancji lotnych rośliny znajduje się związek o nazwie nepetalactone, który za pośrednictwem dróg oddechowych wpływa na zachowanie kotów. Naśladując efekt feromonów wydzielanych przez kocury i kotki, wprowadza on domowych ulubieńców w stan euforii i podekscytowania, które mogą objawiać się tarzaniem po ziemi, mlaskaniem, ocieraniem się, wykręcaniem głowy, a nawet ochotą na żucie liści. Na szczęście, ten narkotyczny stan jest całkowicie niegroźny i zwykle nie trwa dłużej niż 15 minut. Co ciekawe, co trzeci kot jest zupełnie niewrażliwy na kocimiętkę i w żaden sposób nie reaguje na jej zapach.
Kocimiętka w ogromnej większości przypadków jest rośliną wieloletnią, dorastającą nawet do 90-100 cm wysokości. Ma silne, intensywnie rozrośnięte łodygi, które pokryte są zielonymi lub szarozielonymi liśćmi ogonkowymi o kształcie przypominającym serce, rozmieszczonymi symetrycznie w parach, naprzeciw siebie. Liście mają charakterystyczne ząbkowane brzegi. W lipcu kocimiętka rozpoczyna kwitnienie, a białe, fioletowe, liliowe lub niebieskie kwiaty zebrane w stożek na szczycie łodygi utrzymują się nawet do października.
Kocimiętka – wymagania glebowe
Kocimiętka nie jest gatunkiem wymagającym, choć jak większości roślin, najlepiej powodzi się jej w podłożu dobrze przepuszczalnym. Piaszczyste podłoże pozwala również otrzymać bardziej aromatyczne ziele. Nie ma jednak potrzeby specjalnego przygotowywania stanowiska pod sadzonki. Warto natomiast zadbać o odpowiednią ilość światła – kocimiętka, tak samo jak mięta, uwielbia pełne słońce i najlepiej rośnie na południowej lub zachodniej stronie w domu, na zacisznym zboczu lub w osłoniętym od wiatru ogródku zielnym.
Uprawa i sadzenie kocimiętki
Kocimiętkę można wysiewać z nasion lub sadzić w formie gotowych sadzonek, do kupienia w ogrodnictwie. Ten drugi sposób jest znacznie łatwiejszy i umożliwia sadzenie zarówno wiosną, jak i jesienią. Jeśli planujesz sadzić więcej roślin, zachowaj między nimi około 50-centymetrowe odstępy.
Wysiew z nasion wymaga trochę więcej zabiegów. Ze względu na twardość należy je najpierw umieścić w zamrażalniku na noc, a następnie zanurzyć w misce z wodą na kolejne 24 godziny. W ten sposób otoczka nasion zostanie naruszona i łatwiej im będzie kiełkować. Nasiona wysiewa się albo bezpośrednio do gruntu albo do donicy za oknem. Po wykiełkowaniu, które trwa około 7-10 dni, trzeba je rozsadzić.
Kwitnąca kocimiętka prezentuje się bardzo okazale i warto jak najdłużej utrzymywać ten stan poprzez stopniowe ucinanie kwiatów przekwitłych. Tym sposobem przedłużymy sobie okres kwitnienia. Jeśli planujemy zbiór kocimiętki na zioło, należy odczekać kilka dni od ostatniego podlewania czy deszczu – wtedy liście będą najbardziej aromatyczne.
Podlewanie i nawożenie kocimiętki
Jak większość ziół, kocimiętka nie wymaga wcale nawożenia. Jeśli chodzi o podlewanie, to jest ono szczególnie istotne zaraz po wysiewie lub wysadzeniu i w kolejnych kilku tygodniach. Wtedy warto nawadniać młode rośliny minimum co kilka dni. Po osiągnięciu dorosłości kocimiętki radzą sobie już dość dobrze same, ale w okresach suszy i upałów będą również potrzebować solidnej dawki wody. Należy jednak wystrzegać się nadmiernego nawilgotnienia – rośliny nie podlewamy nigdy dopóki gleba wokół nie wyschnie całkowicie.
Rozmnażanie kocimiętki
Wielu ogrodników uważa kocimiętkę za chwast, podobnie jak miętę, poziomki czy maliny. I faktycznie, niekontrolowana, kocimiętka rozrasta się w piorunującym tempie, gęsto porastając całą dostępną przestrzeń. W związku z tym można się spotkać z zaleceniem, aby w ograniczonych miejscach na zagonie czy skalniaku sadzić kocimiętkę w doniczce z podziurawionym dnem, co ograniczy znacząc jej rozrost.
Tym niemniej, może ci zależeć, aby kocimiętkę rozmnożyć z jednego miejsca w ogrodzie na inne. W tym celu najlepiej jest na wiosnę lub jesienią podzielić system korzeniowy rośliny. Wykopujemy więc kępę kocimiętki z 2-3 łodygami i wkładamy do wiadra z wodą, aby bryła korzeniowa zupełnie nasiąkła. Następnie czystym nożem ogrodniczym dzielimy kępę na pół i sadzimy w docelowych miejscach. Po transplantacji nowe sadzonki należy pieczołowicie podlewać przez kilka tygodni.
Podział kocimiętki ma nie tylko znaczenie propagacyjne, ale jest również doskonałym sposobem na odmłodzenie starej, zbyt gęstej rośliny, która gorzej kwitnie i wydaje się przesuszona w środku.
Ochrona kocimiętki
Kocimiętka jest w pełni odporna na mróz. Na jesień, po przekwitnięciu, roślinę warto jednak ściąć do 1/3 wysokości, aby w przyszłym sezonie zgęstniała.
Poza tym na kocimiętce pojawiają się czasem mączliki i roztocza, ale można sobie z nimi dość łatwo poradzić standardowym opryskiem insektobójczym. O wiele poważniejszymi szkodnikami mogą być za to… koty. Ich miłość ku aromatycznym kwiatom jest na tyle silna, że przemoże wszelkie zakazy i może zaowocować poważnymi uszkodzeniami uprawy – zwłaszcza, jeśli amatorów jest kilku. Ochrona przed kocimi miłośnikami jest dość trudna, ale warto unikać sadzenia kocimiętki w pobliżu innych szlachetnych kwiatów, które mogą stać się przypadkową ofiarą kociego uzależnienia.
Zastosowanie kocimiętki
Kocimiętka doskonale prezentuje się w ogrodach skalnych, na skrajach trawników oraz na rustykalnych zagonach w stylu angielskim. Jej spontaniczny, naturalny kształt przywołuje na myśl sielskie klimaty, a zdolność przyciągania nie tylko kotów, ale także pszczół i motyli, dodaje ogrodowi przyjemnej aury autentyczności. Kocimiętkę warto też sadzić w niewykorzystanych zakątkach posesji, np. częściowo zastępując trawnik w miejscach trudnych do koszenia. Jej zdolność do zarastania dostępnej powierzchni sprawdza się również na trudnych do zagospodarowania zboczach.
Ale na efekcie estetycznym korzyści z kocimiętki się nie kończą. Miłośnicy ziołolecznictwa i naturalnych terapii chętnie zbierają jej kwiaty i suszą, aby wykorzystać je jako surowiec na herbatę lub do nalewek. Kocimiętka ma działanie łagodzące na układ pokarmowy, zwłaszcza w kontekście wzdęć, oraz rozpuszczające flegmę. Napar z kocimiętki poleca się na infekcje górnych dróg oddechowych przebiegające z kaszlem i gorączką. Kocimiętka jest bowiem również napotna i tonizująca. Aby przyrządzić leczniczą herbatę należy liście zalać wrzątkiem i zaparzyć, ale bez gotowania.
Ponadto, ekstrakt z kocimiętki wykorzystywany jest również jako naturalny, ekologiczny środek zwalczający mszyce oraz odstraszający komary, karaluchy i termity. Według niektórych źródeł jest on 10 razy silniejszy w działaniu niż chemiczny DEET. Uprawa kocimiętki jest również skuteczną ochroną przeciw szczurom, które nie mogą znieść jej zapachu.
Jeśli jesteś wielkim miłośnikiem kotów i chcesz zapewnić swoim milusińskim nieskończoną radość, zdecyduj się na uprawę bardziej pospolitej kocimiętki Nepeta cataria. Jeśli jednak myślisz przede wszystkim o walorach estetycznych, wybierz kocimiętkę Mussina (Nepeta Mussinii), która odznacza się szczególnie długimi i obfitymi kwiatostanami w odcieniu fioletu i błękitu, mogącymi z powodzeniem rywalizować z lawendą czy szałwią ozdobną. W każdym przypadku możesz liczyć jednak na upojny zapach i regularne towarzystwo motyli.
Bibliografia
- “https://www.thesprucepets.com/crazy-for-catnip-3384372”; data dostępu: 2018-08-22
- “http://catniptoy.co.uk/the-history-of-catnip/”; data dostępu: 2018-08-22
- “https://www.thespruce.com/how-to-grow-catnip-plants-2132328”; data dostępu: 2018-08-22
- “http://herbgardening.com/growingcatnip.htm”; data dostępu: 2018-08-22
- “https://botanical.com/botanical/mgmh/c/catmin36.html”; data dostępu: 2018-08-22
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS