Popularna wśród koneserów włoskiej kuchni szałwia lekarska to nie tylko aromatyczna przyprawa. Nie bez powodu późną wiosną zielarze zbierają liście tej rośliny i przygotowują z nich różne mikstury. Suszona szałwia lekarska stanowi bowiem bazę do leczniczych herbat i naparów, z pomocą których można wyleczyć wiele dolegliwości – zarówno ból gardła, jak i problemy z nadmierną potliwością. Czy wszystkie odmiany szałwii lekarskiej mają działanie lecznicze? Co sprawia, że zioło to jest cenionym suplementem diety i powszechnym składnikiem kosmetyków niemal na całym świecie?
- Szałwia – nie tylko lekarska
- Szałwia lekarska: dla jednych – przyprawa, dla innych – lekarstwo
- Szałwia lekarska – witaminy i wartości odżywcze
- Szałwia lekarska – ziołowy hit w zakresie pielęgnacji skóry
- Szałwia lekarska ukoi, gdy gardło boli
- Szałwia lekarska – kobiece zioło
- Łyk szałwii lekarskiej na dobre trawienie
- Kojąca herbatka szałwii lekarskiej gotowa w 15 minut
Szałwia lekarska (Salvia officinalis) to roślina należąca do rodziny jasnotowatych. Jej nazwa pochodzi od łacińskiego słowa ‘salvus’ oznaczającego zdrowie. Zioło to wywodzi się z regionu śródziemnomorskiego i rośnie dziko m.in. w Albanii, Grecji i we Włoszech. Uprawia się je niemal na całym świecie.
Szałwia – nie tylko lekarska
Ten półkrzew dorasta zwykle do 70 cm, a jego łodyga drewnieje od dołu. Można go spotkać na słonecznych zboczach gór i przy skałach. Najlepiej rozwija się na obfitujących w wapń wilgotnych glebach. Liście szałwii mają kolor zielono-srebrny. Są aksamitne w dotyku, a ich kształt jest owalny lub lancetowaty. Na brzegach są lekko karbowane. Fioletowo-niebieskie kwiaty szałwii tworzą charakterystyczne 4-8 szczytowe nibyokółki. Okres kwitnienia tej rośliny przypada na maj i czerwiec.
Szałwia lekarska ma wiele odmian. Jedną z nich jest szałwia muszkatowa, której kwiaty są niebieskie lub czerwone. Inna – to szałwia hiszpańska – czyli słynna chia, która wywodzi się z centralnej i południowej części Meksyku. Ta odmiana jest znana na całym świecie, jako superfood i stanowi popularny składnik odżywczych napojów i deserów. Szeroko rozpowszechnionym na terenie Europy szałwiowym okazem jest też szałwia omszona, która stanowi roślinę ozdobną, nie nadającą się do jedzenia. Doświadczeni zielarze znają również szałwię łąkową, która, mimo że leczniczych własciwości nie ma, sprawdza się jako naturalny środek do dezynfekcji. Niewątpliwie jednak najbardziej kontrowersyjną odmianą szałwii na świecie jest szałwia wieszcza. Roślina ta uchodzi bowiem za zakazany środek odurzający!
Szałwia lekarska: dla jednych – przyprawa, dla innych – lekarstwo
Surowiec leczniczy szałwii lekarskiej stanowią jej liście, które zielarze zbierają w maju. Aby zachowały swoje cenne właściwości, suszy się je w zacienionym i przewiewnym miejscu. Niekiedy wykorzystuje się również łodygi tej rośliny, które można ścinać w połowie sierpnia. Zioło to, ze względu na zawartość unikalnego połączenia substancji o silnym działaniu leczniczym, ma szerokie zastosowanie w naturoterapii. Z kolei wysoka zawartość olejku eterycznego składającego się z tujonu, cyneolu, kamfory, bornelu, pinenu, sprawia, że szałwia stanowi popularną przyprawę, którą można dodawać do tłustych mięs, takich jak wieprzowina, gęś czy kaczka.
Szałwia lekarska – witaminy i wartości odżywcze
Szałwia lekarska słynie na całym świecie ze swoich łagodzących i ściągających właściwości. Stanowi ona cenne źródło garbników, kwasów organicznych, witamin – witamina A, witaminy z grupy B i witamina C oraz minerałów – cynk, magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Zioło to dba nie tylko o nasze zdrowie, lecz także poprawia nastrój i korzystnie wpływa na wygląd. Włączenie go do codziennej diety sprawi, że zaczniemy wyglądać kwitnąco.
Szałwia lekarska – ziołowy hit w zakresie pielęgnacji skóry
Liście szałwii lekarskiej kryją w sobie substancje, które działają kojąco na zmienioną chorobowo skórę. Preparaty na bazie tego zioła wspomagają leczenie trądziku, łuszczycy i grzybic. Z kolei picie naparów szałwiowych wykazuje działanie odmładzające. Zawarte w tej roślinie witaminy i fitohormony zwalczają ponadto stres oksydacyjny, opóźniają procesy starzenia się skóry, a także spłycają zmarszczki. Szałwię lekarską znajdziemy w wielu kosmetykach do pielęgnacji, takich jak balsamy, kremy i żele do mycia twarzy.
Szałwia lekarska ukoi, gdy gardło boli
Ukryty w liściach szałwii lekarskiej olejek eteryczny oraz karnozol to skuteczny środek zwalczający infekcje. Ich antyseptyczne i grzybobójcze właściwości sprawiają, że bakterie chorobotwórcze nie mają żadnych szans. W przypadku bólu gardła, zapalenia jamy ustnej czy krwawiących dziąseł zaleca się płukanie ust naparem z szałwii. Przy infekcji górnych dróg oddechowych dobre efekty przynoszą również inhalacje z użyciem szałwiowej mikstury. Ułatwiają oczyszczanie oskrzeli z zalegającej w nich wydzieliny.
Szałwia lekarska – kobiece zioło
Zawarte w szałwii lekarskiej fitoestrogeny i garbniki wraz z działającym przeciwzapalnie i rozkurczowo olejkiem eterycznym, sprawiają, że szałwia jest ziołem działającym łagodząco w przypadku kobiecych dolegliwości. Regularne przyjmowanie szałwiowych suplementów reguluje zbyt obfite miesiączki i zmniejsza skurcze, zaś w okresie menopauzy ogranicza uderzenia gorąca i nadmierną potliwość. Działa również przeciwdepresyjnie, nasennie i uspokajająco. Preparaty z szałwią lekarską są wskazane także dla matek, które chcą zakończyć okres karmienia piersią. Wystarczy wypijać dziennie 2 szklanki naparu szałwiowego przez tydzień, aby ograniczyć lub całkiem zahamować laktację.
Łyk szałwii lekarskiej na dobre trawienie
Szałwia lekarska ma szerokie zastosowanie kulinarne nie tylko ze względu na urzekający aromat. W jej liściach kryją się garbniki i żywice, które aktywnie wspomagają trawienie. Odrobina tego zioła sprawia, że spożycie nawet tłustych i obfitych posiłków nie wiąże się z przykrymi dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Dodatkowo warto wypijać napar szałwiowy po obiedzie, dzięki czemu unikniemy niestrawności i nieprzyjemnych wzdęć. Zioło to ma bowiem działanie rozkurczowe, a ponadto zapobiega zbyt dużej fermentacji treści pokarmowej w żołądku. Co ciekawe, regularne spożywanie dań przyprawionych szałwią lekarską wzmaga apetyt.
Kojąca herbatka szałwii lekarskiej gotowa w 15 minut
Najpopularniejszym preparatem z szałwii lekarskiej jest ziołowa herbatka. Przygotowuje się ją w prosty sposób, a jej właściwości są na tyle silne, że wspomagają leczenie wielu infekcji. Aby cieszyć się prozdrowotnym działaniem szałwiowego naparu, wystarczy zalać 2 gramy suszu szklanką wrzątku, a następnie przykryć miksturę i odczekać kwadrans. Kiedy herbata się zaparzy, pozbywamy się fusów. Regularne picie naparu z szałwii lekarskiej, poza kojącym działaniem na gardło, ogranicza nadmierną potliwość, co sprawia, że zioło to jest szczególnie wskazane dla osób narażonych na długotrwały stres.
Uwaga!
Suplementy diety zawierające szałwię lekarską nie powinny być stosowane w dużych dawkach przez dłuższy czas, ponieważ zioło to może wówczas wywoływać nudności, wymioty, a nawet apatię. Za niepożądane działanie szałwii spożywanej w znacznych ilościach odpowiada zawarty w niej olejek eteryczny.
Bibliografia
- Geoff Burnie i inni; “Botanica. Rośliny ogrodowe”; Könemann, 2005;
- Zygmunt Zdrojewicz, Damian Pypno, Bartosz Bugaj, Krzysztof Cabała, Mateusz Waracki; “Próby zastosowania szałwii w leczeniu zaburzeń poznawczych i choroby Alzheimera”; Post Fitoter 2015; (16)4: 263-267;
- K L Lemle; “Salvia officinalis used in pharmaceutics”; IOP Conf. Series: Materials Science and Engineering 294 (2017) 012037;
- Ryan Raman, MS, RD; “12 Health Benefits and Uses of Sage”; data dostępu: 2019-05-17
- Ahmad Ghorbania and Mahdi Esmaeilizadeh; “Pharmacological properties of Salvia officinalis and its components”; data dostępu: 2019-05-17
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS