Z okazji 30. rocznicy wyniesienia w przestrzeń kosmiczną Teleskopu Hubble’a, prezentujemy wybrane przez nas zestawienie 30 fotografii wykonanych przez ten zasłużony teleskop.
1. Mgławica Motyl
Mgławica Motyl, znana także jako obiekt NGC 6302, to mgławica planetarna w gwiazdozbiorze Skorpiona. Swoją nazwę zawdzięcza kształtowi, jaki przybrał wyrzucony przez umierającą gwiazdę gaz, do złudzenia przypominający motyla.
2. NGC 2174
NGC 2174 to mgławica emisyjna, ale także obszar H II, w którym powstają nowe, jasne gwiazdy. Ta chmura zimnego wodoru została „wyrzeźbiona” przez światło ultrafioletowe. Znajduje się ona w gwiazdozbiorze Oriona.
3. NGC 3603
NGC 3603 to kolejny z obszarów H II sfotografowanych przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a. W jego centralnej części znajduje się gromada bardzo jasnych i gorących gwiazd. NGC 3603 znajduje się w gwiazdozbiorze Kila.
4. Pole ACS SWEEPS
Pole ACS SWEEPS to obszar z gwiazdami znajdującymi się blisko zgrubienia naszej galaktyki, zlokalizowany w gwiazdozbiorze Strzelca. Zdjęcie zostało wykonane w ramach projektu Sagittarius Window Eclipsing Extrasolar Planet Search (SWEEPS), który miał na celu obserwacje 180 tysięcy gwiazd w poszukiwaniu egzoplanet metodą tranzytu.
5. Sh 2-106
Sharpless 2-106 jest mgławicą emisyjną powstałą w wyniku emisji przez młodą gwiazdę gazów w postaci dżetów. Ta, przypominająca niektórym robionego na śniegu aniołka, mgławica to także obszar H II. Znajduje się ona w gwiazdozbiorze Łabędzia.
6. Mgławica Tarantula
Mgławica Tarantula (NGC 2070) znajduje się w galaktyce satelitarnej Drogi Mlecznej – Wielkim Obłoku Magellana. W jej wnętrzu, w obszarze 30 Doradus formują się nowe gwiazdy. Ten gwiezdny żłobek, choć znajduje się w galaktyce o wiele mniejszej od Drogi Mlecznej, to rozmiarami przewyższa wszystkie, znane nam kolebki gwiazd mieszczące się w naszej galaktyce. NGC 2070 jest widoczna na niebie południowym, w gwiazdozbiorze Złotej Ryby.
7. NGC 5189
Ta zlokalizowana w gwiazdozbiorze Muchy mgławica planetarna, oznaczona jako NGC 5189, jest pozostałością po gwieździe podobnej Słońcu. Poza oryginalnym kształtem przypominającym literę S mgławica ta wyróżnia się także gwiazdą, którą skrywa w swoim wnętrzu. Jest to rzadka, małomasywna gwiazda Wolfa-Rayeta.
8. Gromada galaktyk MACS J1149.6+2223
Na tym niepozornym zdjęciu gromady galaktyk MACS J1149.6+2223 mieszczącej się w gwiazdozbiorze Lwa skrywa się Krzyż Einsteina – poczwórny obraz supernowej Refsdal powstały w wyniku soczewkowania grawitacyjnego.
9. Proxima Centauri
Odległa od Słońca o 4,2 lata świetlne Proxima Centauri to najbliższa mu gwiazda. α Cen C jest czerwonym karłem, oddalonym od 0,2 roku świetlnego od układu podwójnego α Cen A+B. Przyjmuje się, że może tworzyć z nimi układ potrójny. W 2013 r. odkryto krążącą wokół Proximy egzoplantę Proximę b, a kandydatka na drugą – Proximę c, czeka jeszcze na potwierdzenie.
10. Filary Stworzenia
Prawdopodobnie jest to jedno z najbardziej rozpoznawalnych zdjęć Hubble’a. Ogromne filary składające się z pyłu i gazu zawdzięczają swoją nazwę rodzącym się w ich wnętrzu gwiazdom. Choć wydają nowe pokolenie, to cały czas są niszczone przez promieniowanie ultrafioletowe pobliskich gwiazd. Filary stworzenia są częścią Mgławicy Orzeł znajdującej się w gwiazdozbiorze Węża.
11. Tranzyt księżyców Jowisza
Choć widoczne na zdjęciu księżyce Jowisza mieszczą się w pierwszej szóstce największych księżyców w Układzie Słonecznym, to na tle gazowego olbrzyma prezentują się mizernie. HST uchwycił je w rzadkim ujęciu – podczas tranzytu wszystkich trzech w tym samym czasie, co zdarza się to raz lub dwa razy w ciągu dekady. Patrząc od dołu zdjęcia, widoczne są kolejno: Europa, Callisto oraz Io.
12. Westerlund 2
Westerlund 2 jest ogromną gromadą młodych gwiazd, będących zarazem jednymi z najgorętszych, najjaśniejszych i najbardziej masywnych w naszej galaktyce. Wynika to z faktu, że gromada ta znajduje się w centrum obszaru H II znanego jako Gum 29. Zdjęcie zostało wykonane z okazji 25 rocznicy wyniesienia teleskopu Hubble’a na orbitę.
13. RS Puppis
RS Puppis, prezentująca się w centrum zdjęcia w otoczeniu oświetlonego przez nią samą pyłu, jest gwiazdą zmienną typu cefeida zlokalizowaną w gwiazdozbiorze Rufy. Jej jasność zmienia się w okresie sześciu tygodni. Dzięki obserwacjom zmian jasności samej gwiazdy, ale także światła odbitego od otaczającej ją mgławicy refleksyjnej, można było określić odległość do niej z błędem zaledwie 1%.
14. Mgławica Welon
Około 8 tysięcy lat temu, w gwiazdozbiorze Łabędzia, wybuchła masywna gwiazda. Teraz możemy podziwiać to, co po niej zostało w postaci mgławicy Welon. Na zdjęciu można zauważyć trzy różne kolory materii. Każdy z nich odpowiada innemu pierwiastkowi. Niebieski to tlen, zielony – siarka, a czerwony to wodór.
15. Obiekt HH 24
Obiekt Herbiga-Haro HH 24 to bliźniacze „grudkowate” dżety mające swoje źródło u młodej gwiazdy częściowo zakrytej przez chmurę pyłu. Fala uderzeniowa, która powstaje wraz z dżetem, podgrzewa otaczający gwiazdę gaz i pył to bardzo wysokich temperatur, a także oczyszcza z nich przestrzeń. HH 24 znajduje się w obłoku molekularnym Orion B.
16. Galaktyka Wir
Widoczna na zdjęciu Galaktyka Wir wyróżnia się spośród innych galaktyk spiralnych bardzo małym jądrem. Oddziałuje też grawitacyjnie z mniejszą galaktyką NGC 5195, która, choć pozornie uczepiona jest jednego z ramion większej galaktyki, to w rzeczywistości znajduje się w przestrzeni za nią. M 51 wraz z jej małym towarzyszem znajduje się w gwiazdozbiorze Psów Gończych.
17. Trumpler 14
Młoda gromada otwarta Trumpler 14 znajduje się w mgławicy Carina w gwiazdozbiorze Kila. Liczy sobie dopiero 500 tysięcy lat i jest jednym z największych skupisk masywnych gwiazd w Drodze Mlecznej. Te najgorętsze i najjaśniejsze za kilka milionów lat spalą całe zapasy wodoru i wybuchną jako supernowe.
18. Gromada R136
W gromadzie R136 Kosmiczny Teleskop Hubble’a odkrył 9 gwiazd wagi ciężkiej – wszystkie mają ponad 100 razy większą masę od Słońca, co czyni je największym znanym nam skupiskiem tak masywnych gwiazd. Gromada 136 znajduje się w środkowym obszarze mgławicy Tarantula w gwiazdozbiorze Złotej Ryby.
19. Mgławica Bąbel
Mgławica Bąbel w gwiazdozbiorze Cassiopei to dowód na interakcję młodej gwiazdy z jej otoczeniem. Gorący gaz z powierzchni tej 45 razy masywniejszej gwiazdy od Słońca jest wyrzucany z jej górnych warstw atmosfery z prędkością ponad 6 milionów kilometrów na godzinę w postaci wiatru gwiezdnego. Gdy czoło fali wiatru zderza się z zimnym gazem międzygwiezdnym, zaczyna go wypychać z najbliższego otoczenia gwiazdy, w wyniku czego powstaje zarys bąbla.
20. M 100
Ta ogromna galaktyka w Warkoczu Bereniki mieści w sobie dwie linie młodych, niebieskich gwiazd w rejonach o dużym zagęszczeniu gazu w zewnętrznych ramionach galaktyki. Wewnętrzne spiralne ramiona, składające się ze starszych, żółtych gwiazd, ciasno owijają jądro galaktyki. Galaktyka ta jest jedną z najjaśniejszych w gromadzie w Pannie.
21. NGC 4302 i NGC 4298
Widoczne na zdjęciu galaktyki to NGC 4302 – widziana w pełnej okazałości, oraz zwrócona do nas krawędzą NGC 4298. Choć pozornie wyglądają na dwa dużo różniące się od siebie obiekty, to w rzeczywistości są bardzo podobnymi w swej struktrze i zawartości galaktykami spiralnymi. Zlokalizowane w gwiazdozbiorze Warkocz Bereniki obie są częścią gromady galaktyk w Pannie.
22. Mgławica Laguna
Zdjęcie wykonane przez teleskop Hubble’a z okazji 28. rocznicy rozpoczęcia się misji przedstawia Mgławicę Lagunę, ale w zakresie bliskiej podczerwieni. Pozwoliło to na spenetrowanie obłoków pyłu i gazu i wydobycie z nich ukrytych gwiazd. W centrum obrazu wyeksponowany jest Herschel 36 – gwiazda 200 tysięcy razy jaśniejsza od Słońca. Mgławica Laguna mieści się w gwiazdozbiorze Strzelca.
23. Saturn
Widok Saturna zachwyca obserwatorów nawet przez mały teleskop. Gdy popatrzymy przez większy, jest jeszcze lepiej. Prócz wyrażnej struktury pierścieni, na zdjęciu widoczna jest także ogromna sześciokątna burza na północnym biegunie planety.
24. UGC 5340
UGC 5340 to mała galaktyka karłowata w gwiazdozbiorze Lwa. W prawym dolnym rogu widoczny jest obszar, w którym dochodzi do gwałtownej formacji nowych gwiazd, wymuszonej prawdopodobnie przez oddziaływane grawitacyjnej niewidocznej, sąsiedniej galaktyki. Nie jest to jedyny rejon, w którym rodzą się nowe gwiazdy. Procesy gwiazdotwórcze zachodzą w całej galaktyce.
25. Mgławica Duch Cassiopei
IC 63 znana jest także jako Duch Cassiopei, to słaba mgławica emisyjna, a także obszar H II znajdujący się w odległości kilku lat świetlnych od gwiazdy γ Cas – najjaśniejeszej gwiazdy w gwiazdozbiorze Cassiopei. Bliskość gwiazdy sprawia, że promieniowanie ultrafioletowe, które jest przez nią emitowane, pobudza mgławicę do świecenia. Stąd jej czerwony blask.
26. Mgławica Serpens
Mgławica Serpens zlokalizowana jest w ogonie Węża. Nie należy jej jedank mylić z mgławicą Wąż, która znajduje się w gwiazdozbiorze Wężownika. Wewnątrz mgławicy, w górnej części zdjęcia widoczny jest cień rzucony przez dysk protoplanetarny otaczający gwiazdę HBC 672. Podczas gdy sam dysk jest zbyt mały, by był widoczny przez teleskop Hubble’a, to jego cień rozciąga się na ok. 200 długości średnicy Układu Słonecznego.
27. (6478) Gault
To co przedstawia zdjęcie Hubble’a to nie kometa, ale planetoida, która właśnie kończy swój żywot. Podczas jej stopniowego niszczenia, wyrzucony przez nią materiał stworzył dwa kometo-podobne ogony. Dłuższy z nich rozciągał się na ponad 800 tysięcy kilometrów.
28. Mgławica Południowy Krab
Oficjalnie znana jako Hen 2-104, mgławica Krab Połudiowy jest zlokalizowana w gwiazdozbiorze Centaura. Jej struktura kształtem przypominająca dwie klepsydry, jedna wewnątrz drugiej, powstała w wyniku interakcji dwóch gwiazd tworzących układ podwójny, składający się z czerwonego olbrzyma i białego karła.
29. NGC 4258
Znajdująca się w Psach Gończych galaktyka NGC 4258 znana też jako M 106 jest galaktyką Seyferta typu 2. Kosmiczny Teleskop Hubble’a sfotografował ją w ramach projektu Legacy ExtraGalactic UV Survey (LEGUS), jako jedną z 30 wybranych galaktyk spiralnych i karłowatych, w których zachodzą procesy gwiazdotwórcze.
30. Mgławica Krab
Zdjęcie przedstawia mgławicę Krab w wersji dość niecodziennej, bo zawierające jedynie jej strukturę obserwowalną w widzialnym zakresie promieniowania. Stanowi ona skorupę kraba zbudowaną ze zjonizowanego tlenu. Całość jest rozpychana od wewnątrz przez pulsar. Struktura, którą posiada mgławica kraba, nie odpowiada typowej pozostałości po supernowej. Za to stanowi mgławicę wiatru pulsarowego.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS