- Lady Day jest dziś ikoną desperackiej walki o przetrwanie – i na scenie, i w samym życiu
- Wtedy ją przegrała, ale sama kiedyś powiedziała, że niektórych bitew lepiej nie wygrywać
- Dzisiaj mija 105. rocznica urodzin legendarnej Billie Holiday – na świat przyszła 7 kwietnia 1915 roku w Filadelfii
- Jej historia jest pełna łez, przemocy – na tle rasistowskim i seksualnym – czy nietolerancji, ale przede wszystkim opowieść o jednej z największych artystek, jakie poznał świat. Drugiej Billie Holiday nie będzie
Rasizm
“Drzewa na południu wydają dziwne owoce / krew jest na liściach i krew na korzeniach / czarne ciała kołyszą się w południowym wietrze / dziwny owoc wisi na drzewie topoli” – na znanym nagraniu wideo Billie Holiday śpiewającej “Strange Fruit” artystka pierwsze wersy utworu przedstawia wpatrzona w jeden punkt, z kamienną, zastygniętą jakby w smutku twarzą. Pieśń rozwija się, a Billie Holiday zaczyna się rozglądać, “strange fruit hanging from the poplar tree” wymawia z grymasem, jakby obrzydzenia. Zaznacza poszczególne słowa i sylaby, w jej postawie jest coś dostojnego, zdystansowanego, ale dramatycznego jednocześnie. Skąd wspomniany grymas na twarzy, możemy się domyślać.
Tekst utworu “Strange Fruit” autorstwa żydowskiego poety Abla Meerepola powstał w 1936 roku i opisuje lincz na Afroamerykanach, dokonany przez Ku Klux Klan. Pisarz inspirował się fotografią Lawrence’a Beitlera, przedstawiającą powieszenie Thomasa Shippa i Abrama Smitha. Okrutny, budzący przerażenie i grozę obraz. Dwa ciała, w zakrwawionych i potarganych ubraniach, bezwładnie wiszą na drzewie topoli, a pod nimi tłum gapiów. Głównie panów w kapeluszach. Jeden z nich zwrócony jest twarzą do fotografującego i wskazuje palcem ciała. Czy właśnie to budzi takie obrzydzenie i grymas Billie Holiday, gdy wspomina fotografię, śpiewając “Strange Fruit”? To przypatrywanie się osób trzecich, ich powszechna akceptacja rasistowskich, brutalnych zachowań?
Na pewno obrzydzało to samego Meerpola, który poruszony właśnie tym – nie tyle linczami, przynajmniej nie wyłącznie, ale faktem, że sceny powieszenia czarnoskórych były w tym czasie rodzinną rozrywką – napisał wspomniany poemat. W internecie podobnych zdjęć, do tych Lawrence’a Beitlera, dziś możemy znaleźć wiele. Ich schemat jest zazwyczaj podobny: koszmarny obrazek wiszących ciał, a pod nimi uśmiechnięte twarze i rodzice z dziećmi. Publiczność.
Meerpol zwrócił uwagę na problem, ale dopiero muzyka stała się tubą dla rozpowszechnienia informacji, idei, protestu. Początkowo w nowojorskich klubach umuzycznioną wersję wiersza śpiewała Laura Duncan, jednak to wersja wykonana przez Billie Holiday przyczyniła się do największej popularności pieśni. To dzięki potędze dramatyzmu głosu Holiday i jej interpretacji wywołującej ten rodzaj szoku i przerażenia, przez który zastygamy w bezruchu, wstrzymujemy oddech. W ten sam sposób można zareagować na zdjęcia wisielców. We mnie samej i pierwszy kontakt z tym obrazem, i z pieśnią Billie Holiday wywołał podobny rodzaj przejęcia. Najwyraźniej nie jestem odosobnionym przypadkiem, bo dziś “Strange Fruit” zaśpiewane głosem Lady Day to nie tylko jeden z najważniejszych protest songów w historii muzyki, ale w ogóle “pieśń wieku” – taki werdykt ostatniego dnia 1999 roku wydał magazyn “Time”.
10 lat temu, w roku 2010, “Strange Fruit” nadal było “pieśnią stulecia”. Leonard Feather, jazzowy pianista i kompozytor, utwór nazwał “pierwszym znaczącym protestem w słowie i muzyce, pierwszym nieuciszonym krzykiem przeciwko rasizmowi”. Problem nietolerancji, nie tylko na tle rasowym, jest problemem wciąż aktualnym. I chyba dlatego trudno się dziwić, że “Strange Fruit” nadal ma tak potężną siłę oddziaływania. W nowej wersji Cassandry Wilson z albumu “Coming Forth By Day”, zyskał jeszcze więcej przejmującego dramatyzmu i najpewniej dzięki tej interpretacji pieśń rozpoczął drugie życie, na nowo wpisując się w historię muzyki niosącej poważny, głęboki, straszny przekaz. Straszny, bo choć mający ponad 80 lat, to nadal teraźniejszy.
Billie Holiday
Gdy Billie Holiday nagrywała “Strange Fruit” miała już na swoim koncie współpracę z Teddym Wilsonem, Count Basiem, Artiem Shawem, Dukem Ellingtonem i film “Symphony in Black”, kontrakt z Brunswick Records Johna Hammonda i wykonanie słynnego standardu “Summertime” z “Porgy and Bess”. Można więc spokojnie uznać, że nagrywała jako uznana i szanowana artystka, choć nadal u progu kariery. Zatrzymajmy się jednak na moment przy “Symphony In Black”, dziewięciominutowej etiudzie filmowej opowiadającej, w kilku rozdziałach o życiu Afroamerykanów. Billie Holiday debiutuje tu na ekranie. Gdy widzimy ją po raz pierwszy, stoi oparta o mur budynku, na które … czytaj dalej
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS