Nie dali pieniędzy na szczepienia

Przed podjęciem uchwały głos zabrała radna Alicja Nowik, z ugrupowania burmistrza Olecka, która pracuje jako pielęgniarka. Podkreśliła, że nie jest w żadnym klubie antyszczepionkowym i jednocześnie przekonywała, że szczepienie nie jest jedyną formą profilaktyki przeciwko KZM. Dodała, że Agencja Oceny Technologii Medycznej i Taryfikacji zatwierdziła program zdrowotny, który będzie realizowało Starostwo Powiatowe w Olecku, ale z pewnymi uwagami.

— Agencja zastrzegła, iż należałoby zwrócić uwagę na działanie edukacyjne, które byłoby miernikiem umożliwiającym badanie poziomu wiedzy osób, które brały udział w programie przed i po jego zakończeniu. Wiem, że raczej takiego testu wiedzy nie było, a pacjenci mylą KZM z boreliozą, od której nie ma szczepionki. W programie brakuje też informacji o dawce przypominającej, bo po szczepieniach wykonanych w zeszłym roku, pacjent za trzy lata powinien wykonać pierwszą dawkę przypominającą, a kolejne dawki przypominające co 5 lat. Jeżeli zgodzimy się na te szczepienie i kontynuację tego programu, to co będzie z tymi środkami? Moim zdaniem one przepadną, ponieważ pacjenci nawet w gabinecie deklarowali, że nie wszyscy sami z własnych środków pokryją koszty szczepienia. W programie dawki szczepień były troszeczkę tańsze, aniżeli można zakupić w aptece i by mnie bolało, gdybyśmy wydali te środki. To jest moja osobista opinia, bo efektywność tego szczepienia byłaby tylko i wyłącznie na trzy lata. Nie ma tu nikogo z powiatu, aby nam dopowiedział, czy są w planach spotkania edukacyjne i jaka jest ewaluacja tego programu, bo tak naprawdę nie wiemy czy długofalowo przyniesie nam zamierzony efekt — mówi radna Nowik.

Jednocześnie radna przyznała, że mieszkańcy płn.wsch. Polski są najbardziej narażeni na KZM i ta części kraju ma największą zachorowalność i ilość osób zakażonych. Poinformowała też, że w poprzednim programie ze szczepień przeciwko HPV mogło skorzystać z 89 dziewcząt z dwóch roczników, a zaszczepiło się 44.

— Nosicielem wirusa HPV są mężczyźni, więc może zamiast skupić się na dwóch rocznikach dziewcząt, zaszczepmy chłopców i dziewczynki z jednego rocznika — proponuje radna. — W naszym województwie dwie gminy – Gietrzwałd i Lubawa, tak właśnie robią. Również w tym programie powinniśmy pamiętać o monitorowaniu badaniem cytologicznym dziewczynek, które zostały zaszczepione. Teraz nie wiem jak to się odbywa. Ogólnie uważam, że należałoby program dopracować w kilku punktach i wówczas zastanowić się nad przekazaniem tych środków.

Po tym wystąpieniu radny Jarosław Bagieński podkreślił, że jest wielkim fanem szczepionek, ale nie krył oburzenia, że na sesji nie ma przedstawiciela powiatu, aby mógł odpowiedzieć na stawiane pytania. Przewodniczący rady Grzegorz Kłoczko wyjaśnił, że jest to sesja nadzwyczajna i stąd nieobecność przedstawiciela powiatu.
Z kolei przewodnicząca komisji zdrowia Janina Anuszkiewicz dodała, że na posiedzeniach jej komisji zawsze był reprezentant starostwa, gdy dyskutowano na temat szczepionek.
— Natomiast podzielam zdanie radnej Nowik, bo jest osobą kompetentną, która ma wiedzę i jeździ na szkolenia — twierdzi przewodnicząca. — Na posiedzeniu komisji podnosiliśmy sprawę szczepionek przypominających. Komisja negatywnie zaopiniowała stanowisko w sprawie szczepień na KZM i HPV. Myślę, że podjęliśmy słuszną decyzję, ponieważ informacje, jakie przedstawiła nam koleżanka radna, są niepodważalne.

Ostatecznie uchwała w sprawie zmian w budżecie została odrzucona głosami 8 radnych, przy 6 głosach za jej przyjęciem i jednym wstrzymującym, co oznaczało zdjęcie z porządku obrad dwóch uchwał dotyczących pomocy finansowej dla powiatu na realizację programów zdrowotnych.

O komentarz w tej sprawie poprosiliśmy Halinę Kasicką ze Starostwa Powiatowego w Olecku, która odpowiada za programy dotyczące szczepień. Poniżej publikujemy jej odpowiedź.

— Oba programy zdrowotne uzyskały pozytywną opinię prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i taryfikacji. Prezes zwrócił uwagę, że należy dokonać np. przeformułowania pewnych zapisów, uszczegółowienia planowanych działań, uzupełnienia pewnych działań. Wszystkie uwagi prezesa zostały naniesione
w obu programach. Zatem radni na sesji nie powinni odnosić się do uwag zawartych w opinii prezesa a odnosić się do programów przyjętych uchwałą rady powiatu, ponieważ w programach zostały naniesione uwagi Prezesa — wyjaśnia Halina Kasicka

— Przedstawiciel Starostwa Powiatowego uczestniczył w trzech Komisjach Polityki Prorodzinnej, Ochrony Zdrowia i Bezpieczeństwa w Urzędzie Miejskim w Olecku w I, II i XI 2019 r., podczas których udzielano odpowiedzi na wszystkie pytania. Od stycznia 2019 r. komisja wiedziała, że „Program polityki zdrowotnej
w zakresie profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) na lata
2019-2024 w powiecie oleckim” jest kontynuacją wcześniej realizowanego „Programu profilaktyki raka szyjki macicy…”, który był realizowany w latach 2009-2017. W 2015 r. przedstawiciele samorządów na spotkaniu ustalili, że program będzie kosztowny, ale będą od 2016 r. finansować szczepienia 14 – letnich dziewcząt zamieszkujących na terenie ich gmin. Dlatego, że wirus HPV może wywołać u zakażonej dziewczyny chorobę onkologiczną. Rozwój nowotworu przebiega bezobjawowo nawet przez kilka lat. Kobieta, po chorobie, tj. nowotworze raku szyjki macicy, niestety marzenia dotyczące zostania mamą, urodzenia dzieci będzie mieć nie do spełnienia. Celem głównym obecnie realizowanego programu jest zwiększenie odporności na zakażenia wirusem HPV u dziewcząt z populacji docelowej oraz zwiększenie poziomu wiedzy w zakresie chorób wywoływanych przez wirus HPV u uczestników działań edukacyjnych w latach 2019-2024 w powiecie oleckim. Populacja docelowa działań edukacyjnych to: młodzież od 14 roku życia, dorośli obu płci (w tym rodzice/opiekunowie prawni), kobiety między 29 a 59 rokiem życia, które będą informowane o możliwości wykonania badań cytologicznych refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia — podkreśla Halina Kasicka.

— Działania z zakresu edukacji dotyczącej profilaktyki raka szyjki macicy były realizowane od 2009 r. zatem wielu rodziców/opiekunów prawnych wcześniej zdobyło wiedzę na ten temat, dlatego nie wszyscy korzystają z zaproszenia
do udziału w spotkaniu edukacyjnym organizowanym przed rozpoczęciem szczepień przeciw wirusowi HPV. Podobnie jak w innych powiatach i gminach.
Wskaźnik zgłaszalności na szczepienia przeciw HPV to około 40% lub ponad 40% w powiecie oleckim (a organizacją kampanii informacyjno – edukacyjnej każdego roku zajmuje się Starostwo Powiatowe w Olecku). Wspomniana gmina Gietrzwałd realizowała program szczepień przeciw HPV dziewcząt i chłopców w latach 2016-2017. Np. w 2016r. – na 72 osoby planowane do szczepienia – zaszczepiono 11 osób, w 2017 r. na 67 os. planowanych do szczepienia – zgłosiło się i zaszczepiono 19 osób (organizację kampanii informacyjno – edukacyjnej zlecono podmiotowi zewnętrznemu). W Suwałkach realizowany również jest program szczepień przeciw HPV dziewcząt, a rocznie zgłaszalność na szczepienia wynosi między 12-15 % (organizację kampanii informacyjno – edukacyjnej zlecano podmiotowi zewnętrznemu).

— Powikłania przebytego kleszczowego zapalenia mózgu mogą przybierać postać porażeń, niedowładów, zaniku mięśni i  uszkodzenia móżdżku, a także wywoływać bóle głowy, czy obniżoną zdolność do pracy, męczliwość, zaburzenia snu. Zawsze kończy się to niepełnosprawnością. Program polityki zdrowotnej planuje objąć zarówno grupę zawodową wysokiego ryzyka, jaką są czynni rolnicy, ale także osoby zamieszkujące gospodarstwa rolne i uczestniczące w pracach. Celem głównym programu jest zmniejszenie zapadalności na kleszczowe zapalenie mózgu wśród rolników i osób zamieszkujących gospodarstwa rolne oraz uczestniczących w pracach, zamieszkujących Powiat Olecki. Chcemy poprzez program zmniejszyć hospitalizacje wywołane kleszczowym zapaleniem mózgu wśród rolników i osób zamieszkujących gospodarstwa rolne oraz uczestniczących w pracach, zamieszkujących Powiat Olecki oraz zwiększyć liczbę osób stosujących szczepienia przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu w trakcie trwania programu — zapewnia Halina Kasicka.

— Rolnicy składający wniosek o objęcie szczepieniem jego lub ich dzieci przeciw KZM zostali poinformowani jaka jest różnica między KZM a boreliozą, otrzymali folder informacyjno – edukacyjny a w nim informację dotyczącą konieczności przyjęcia dawek przypominających po 3 latach. Podczas takich wizyt rolnicy, zadają wiele pytań i uzyskują odpowiedzi. Uważamy, że kampania informacyjno-edukacyjna przeprowadzona przez powiat dała efekty, ponieważ w 2019 r. zabezpieczono środki finansowe na szczepieniei zaplanowano do szczepienia max. w Gminie Olecko – 107 osób, w Gminie Kowale Oleckie -84 osoby, w Gminie Świętajno – 64 osoby. A do szczepienia zgłosiło się i ujęto na listach w/w planowane ilości osób w poszczególnych gminach. Należy dodać, że w każdej z w/w gmin na liście rezerwowej było od 40 do 60 osób. Skoro mieszkańcy byli świadomi, że szczepionka da im i ich dzieciom zabezpieczenie przed KZM na ponad 3 lata, to umożliwiliśmy to im w ramach programu.

Koszt zakupu szczepionki w ramach programu realizowanego przez powiat nie przekracza kwoty 100 zł. Cena jest coraz niższa jednej dawki, kiedy na realizację szczepienia kupuje się więcej dawek.

— W 2019 r. w naszym programie koszt jednej dawki wyniósł 84,00zł (szczepionka składała się z trzech dawek podawanych w 2019 r. jednej osobie, w odstępach czasowych). Koszt zakupu jednej dawki szczepionki w aptece to do ok. 150,00 zł. Nie można mówić, że „Dawki szczepień były troszeczkę tańsze w programie jak w aptece”. Czy na pewno troszeczkę? W programie rolnik nie ponosił żadnych kosztów szczepienia swojej rodziny. Zabezpieczenie szczepionką przeciw grypie jest tylko na rok. A należy zwrócić uwagę, że pracownicy Sanepidu, pielęgniarki, lekarze zachęcają do tego szczepienia. Nie można twierdzić, że szczepienie przeciw KZM da zabezpieczenie tylko na 3 lata i że jest to bezsensowne — dodaje Halina Kasicka.

— Pracownik Starostwa uczestniczył w trzech komisjach i wyjaśniał wszystkie wątpliwości dotyczące realizowanych programów. Jednak na komisjach zdrowia nigdy nie padły pytania dotyczące realizowanych spotkań, prowadzonej edukacji , planowanej ewaluacji programu. Skoro rolnicy są świadomi co daje im szczepienie przeciw KZM i chcą się szczepić to należy im to umożliwić. Program nie zakłada egzaminu wiedzy u pielęgniarki, która podaje szczepionkę. Sytuacja, kiedy rolnik pomyli właściwe nazwanie nie dyskwalifikuje go od możliwości skorzystania ze szczepienia — mówi Halina Kasicka.

Powiat zaprosił do wspólnej realizacji w 2020 r. programów zdrowotnych,
tj. współfinansowania kosztów zakupu i podania szczepionki oraz kwalifikacji lekarskiej do szczepienia w – 70 %. Koszt 70% szczepienia 107 os., tj. rolników i ich rodzin przez gminę Olecko wyniósłby – 22694,70 zł. Koszt 70% szczepienia 86 osób, tj. 14 – letnich dziewcząt przez gminę Olecko wyniósłby – 28.896 zł (Zgłaszalność do programu w tej gminie wynosi max. 40 % – 14 – letnich dziewcząt).

— Dziś już wiadomo jakie efekty dają szczepionki przeciw HPV. W 2018 roku opublikowano wyniki badania, z których wynika, że Australia może być pierwszym krajem, który dzięki prowadzonym od ponad 10 lat powszechnym szczepieniom przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) oraz badaniom przesiewowym może w znacznym stopniu zlikwidować zachorowania na raka szyjki macicy. Australia była pierwszym krajem, który zdecydował się na wprowadzenie powszechnych bezpłatnych szczepień dziewcząt przeciw HPV w 2007 roku, rozszerzonych na chłopców w 2013 roku. Badacze z australijskiego Instytutu Badań nad Rakiem oszacowali, że dzięki prowadzonym działaniom profilaktycznym (badania przesiewowe i szczepienia przeciw HPV) eliminacja raka szyjki macicy jako problemu ochrony zdrowia będzie możliwa do 2028 roku. Skuteczność tych prognoz uzależniona jest oczywiście od utrzymania wysokiego stanu zaszczepienia oraz realizowanych badań przesiewowych. Australia jest światowym liderem w zakresie profilaktyki raka szyjki macicy od wielu lat. Obecnie w Australii rejestrowanych jest siedem przypadków raka szyjki macicy na 100 000 kobiet. Jest to jeden z najniższych wskaźników rejestrowanych obecnie na świecie. Zakładając równoczesne kontynuowanie badań przesiewowych w kierunku obecności wirusa HPV oraz szczepień, istnieje szansa na zmniejszenie zapadalności na raka szyjki macicy do poziomu mniej niż 6 nowych przypadków/100 000 kobiet do 2020 roku i do mniej niż czterech nowych przypadków na 100 000 kobiet do 2028 roku — podkreśla Pracownica Starostwa Powiatowego w Olecku.

Dodajmy, że już po głosowaniu radny Bagieński pytał czy jeśli powiat wyjaśni wszelkie wątpliwości, to gmina powróci do finansowania szczepień przeciwko KZM i HPV.
— Pomyślałem, że trochę nie fair się zachowujemy, bo na kilka roczników daliśmy pieniądze na szczepienia, a teraz odstępujemy i rodzice młodszych dziewczynek mogą mieć do nas żal i pretensje — przyznaje radny.
Burmistrz zapewnił, że polem do ewentualnej dyskusji na ten temat będzie komisja zdrowia i nie wykluczył, że gmina wyjdzie z własną propozycją.
Na dofinansowanie programu zdrowotnego zdecydowały się wszystkie gminy powiatu oleckiego, oprócz gminy Olecko.
ZM

Zgłoś naruszenie/Błąd