„Wzgórze Bzów”, debiutancka powieść Ireneusza Staronia, zdobyła prestiżową nagrodę literacką na dalekiej Północy. Pochodzący z Lubina pisarz opowiedział w niej historię inspirowaną Dolnym Śląskiem, wracając w ten sposób w rodzinne strony.
Ireneusz Staroń urodził się w 1991 roku w Lubinie. Nasze miasto opuścił po liceum – na miejsce studiów wybrał Wrocław. Dziś mieszka w Krakowie i z tej odległości wyraźnie widzi, jak wyjątkowa jest dolnośląska tożsamość. W swojej debiutanckiej powieści wraca w rodzinne strony, a dokładnie do Jędrzychowa, gdzie mieszkali jego dziadkowie i gdzie spędził dużą część swojego dzieciństwa.
„Wzgórze Bzów” jest swoistym powrotem do korzeni i próbą zachowania pamięci o tym, co Dolny Śląsk symbolizuje dla swoich mieszkańców. Autor przywołuje w niej nie tylko swoje wspomnienia, ale także wielokulturowe dziedzictwo regionu, które narodziło się po 1945 roku, gdy na Dolny Śląsk przybyli przesiedleńcy z różnych stron.
– To opowieść o moich dziadkach, głównie o moim dziadku Józefie Jachu, który musiał zbudować swoje życie na nowo, w całkowicie obcej rzeczywistości – mówi Ireneusz Staroń. – Dziadek i babcia osiedlili się tutaj, w otoczeniu nieznanej przyrody i poniemieckiej architektury, gdzie wszystko wydawało się inne, obce. Mimo to potrafili odnaleźć tu swoją tożsamość i zbudować coś trwałego – podkreśla.
Trudne było zapuszczanie na nowo korzeni w miejscu, gdzie obce było wszystkie – od architektury, przez wyposażenie przejmowanych domów, po znakujący przestrzeń język, który wciąż w niektórych miejscach wyłania się spod starych tynków. O tym pisze w swojej książce inna mieszkanka naszego regionu, legniczanka Karolina Kuszyk, w reportażu „Poniemieckie”.
Ireneusz Staroń nadał swej historii formę epopei, napisanej obrazowym, poetyckim językiem. Pisanie „Wzgórza Bzów” było dla niego procesem, dzięki któremu odkrył na nowo własną tożsamość i mógł przemyśleć wpływ Dolnego Śląska na własne życie.
– Nasz region jest wyjątkowym tyglem, także obyczajowym, w którym spotykają się różne kultury: polska, niemiecka, czeska – wyjaśnia Staroń. – Tradycje i obyczaje są tu rezultatem skomplikowanych procesów historycznych, więc nie sposób opisać Dolnego Śląska bez wspomnienia o tych wszystkich nakładających się na siebie warstwach. Ta mozaika kształtuje tożsamość regionu, a dla mnie są to takie nowe Kresy – miejsce, gdzie ludzie z różnych stron muszą odnaleźć wspólny język i historię.
Pisarz przyznaje, że z perspektywy Krakowa specyfika Dolnego Śląska jest jeszcze wyraźniej widoczna.
– Dla mieszkańców tamtych stron nasz region na pewno jest czymś innym, trochę tajemniczym i jakoś pociągającym. To wciąż Polska, ale przypomina jednak inny kraj, gdzie architektura i przyroda opowiadają nieco odmienną historię – zauważa.
Znamienne jest to, że nagrodę za swój debiut, przyznaną przez Fundację Identitas, Ireneusz Staroń odebrał także na kresach – na norweskiej arktycznej wyspie Uløya. Można zatem nazwać to symboliczną podróżą, jaką odbył od dzieciństwa w Lubinie, przez kolejne rozdziały życia w innych miastach w Polsce, po odległe krańce Europy, gdzie doceniono jego literacki talent i zdolność opowiadania o wielokulturowości.
– Arktyczna Uløya to miejsce bardzo bezpieczne, przyjazne i piękne, a z drugiej strony człowiek nabiera w nim świadomości, że obcuje jednak z dziką przyrodą – groźną i nieoswojoną – dodaje twórca „Wzgórza Bzów”.
Autor nie spoczywa na laurach. Obecnie pracuje nad nową powieścią, która, choć osadzona w zupełnie innym kontekście, również ma nawiązywać do kresowego dziedzictwa. Tym razem planuje opowiedzieć historię inspirowaną ziemiami dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, a konkretniej terenami współczesnej Litwy i Białorusi, które kiedyś były częścią Rzeczypospolitej.
– Chciałbym napisać powieść, której bohaterowie będą żyli w tej historycznej przestrzeni, ale w kontekście zupełnie współczesnym – zapowiada Ireneusz Staroń.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS