Upowszechnienie Elektronicznej Dokumentacji Medycznej, zminimalizowanie negatywnego wpływu nowinek technologicznych na zdrowie psychiczne czy bezpieczne wykorzystywanie sztucznej inteligencji do poprawy jakości opieki nad pacjentem. Są to niektóre z celów Strategii Cyfryzacji Państwa, opracowanej przez Ministerstwo Cyfryzacji. Resort wskazuje w niej, jakie działania umożliwią osiągnięcie tych założeń.
Jakie cele w cyfrowym zdrowiu zakłada Strategia Cyfryzacji Państwa?
Państwo działa na rzecz minimalizacji negatywnego wpływu technologii cyfrowych na dobrostan psychiczny
O tym, że nowoczesne technologie źle wpływają na zdrowie psychiczne, a szczególnie najmłodszych, mówi się już od dawna. Aby zminimalizować te tendencje resort cyfryzacji proponuje m.in. uruchomienie programu finansowania badań wpływu technologii cyfrowych na zdrowie psychiczne i rozwój psychospołeczny obywateli, w szczególności dzieci i młodzieży. Zakłada również realizację kampanii społecznych i informacyjnych na temat higieny cyfrowej i praw obywatela, zwłaszcza dzieci, w przestrzeni cyfrowej oraz wdrożenie środków zapobiegających wykorzystywaniu seksualnemu małoletnich w Internecie. W strategii nie określono jednak, o jakie dokładnie środki chodzi.
Ministerstwo Cyfryzacji podkreśla również potrzebę wprowadzenia standardów ochrony małoletnich w produktach i usługach cyfrowych, które powinny:
- opierać się o utworzony katalog treści destrukcyjnych,
- nakładać na dostawców produktów i usług cyfrowych obowiązek prewencji lub przynajmniej interwencji w przypadku pojawienia się w ich produktach i usługach treści uwzględnionych w katalogu,
- zakładać wykorzystanie narzędzi skutecznej weryfikacji wieku użytkownika, przy zachowaniu anonimowości i ochrony jego danych osobowych,
- wykluczać rozwiązania prowadzące do utraty kontroli nad czasem ekranowym
- wprowadzać rozwiązania chroniące wizerunek dzieci i młodzieży w internecie.
Elektroniczna Dokumentacja Medyczna (EDM) jest powszechna, kompletna i prowadzona w sposób umożliwiający wymianę dokumentacji między podmiotami leczniczymi
Cel ten jest niczym innym jak stworzeniem centralnego systemu, w którym będą przechowywane wszystkie dane pacjentów. Pozwoli to zrezygnować z papierowej historii leczenia, ponieważ lekarz będzie miał do niej dostęp “w chmurze”. Nie da się jednak osiągnąć tego celu bez dalszego rozwoju systemów e-usług zdrowotnych w systemie P1, co podkreśla Ministerstwo Cyfryzacji w strategii. Resort wskazuje również, że niezbędne jest wdrożenie systemu zachęt finansowych dla podmiotów, które prowadzą EDM wraz z indeksowaniem w systemie P1 oraz możliwością wymiany dokumentacji z innym podmiotem.
Inne działania, które umożliwią realizację tego celu, to:
- umożliwienie wzbogacania danych gromadzonych w systemie P1 o dane gromadzone przez urządzenia noszalne i wszczepialne,
- uspójnienie sposobu prowadzenia dokumentacji medycznej szczególnie w zakresach, w których dane nie są zesłownikowane,
- promowanie interoperacyjności pomiędzy systemami informatycznymi w ochronie zdrowia i jakości gromadzonych danych.
Dysponujemy dużymi zasobami wiarygodnych danych o stanie zdrowia, a zasady dostępu do nich dla celów R&D są transparentne, demokratyczne i efektywne
Szerszy dostęp do nowych terapii, wytycznych oraz rozwiązań cyfrowych, które będą dostosowane do każdego pacjenta, będzie możliwy m.in. przez wdrożenie wdrożenie działań operacyjnych w związku z wejściem w życie European Health Data Space (Europejskiej Przestrzeni Danych Medycznych) oraz Data Governance Act (Aktu w sprawie zarządzania danymi). Niezbędne dla osiągnięcia tego celu będzie również promowanie idei dawstwa (alturizmu) danych medycznych wśród pacjentów. Natomiast aby pacjent mógł decydować o tym, co się dzieje z jego danymi i jak są wykorzystywane, potrzebne będzie uregulowanie zasad dostępu do danych jednostkowych i statystycznych na cele R&D, wystandaryzowanie zasad dostępu do danych gromadzonych w rejestrach publicznych oraz dokumentacji medycznej przechowywanej przez PWDL (Rejestr Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą). Kolejny krokiem w tym kierunku będzie ustalenie standardu anonimizacji i pseudonimizacji danych medycznych.
Sztuczna inteligencja oraz inne nowe technologie cyfrowe są wykorzystywane w sposób bezpieczny i skuteczny dla poprawy jakości opieki nad pacjentem
Sztuczna inteligencja wykorzystywana jest w medycynie od wielu lat. Stanowi ona dużą pomoc dla medyków, jak również pozytywnie wpływa na diagnozowanie i leczenie pacjentów. Może ona jednak stanowić zagrożenie, jeśli będzie niewłaściwie stosowana. Aby nie dopuścić do takich sytuacji, resort cyfryzacji zaleca m.in.:
- uwzględnienie rozwiązań opartych na AI oraz aplikacji zdrowotnych w opisie standardu istniejących świadczeń gwarantowanych,
- wprowadzenie mechanizmu refundacji dla tych rozwiązań,
- wprowadzenie potrzebnych zmian w administracji publicznej, w tym nowych przepisów, procedur i wzmocnienie kompetencji w zakresie finansowania i monitorowania rozwiązań cyfrowych (poprzez stworzenie standardu oceny koszto-efektywności technologii opartych na AI).
W strategii poruszono również potrzebę alokowania środków niezbędnych na pokrycie kosztów wynikajacych z wprowadzenia tych rozwiązań. Wskazano, że dla osiągnięcia tego celu niezbędne będzie wprowadzenie nowych e-usług zdrowotnych umożliwiających analizę danych medycznych gromadzonych w rejestrach centralnych w celu:
- profilowania zdrowotnego,
- analityki predykcyjnej,
- podejmowania interwencji w oparciu o uzyskane wyniki,
przy uwzględnieniu najwyższych standardów prywatności i umożliwieniu pacjentowi zadecydowania, czy chce być objęty takim programem. Ponadto zaproponowano:
- rozszerzenie modułu e-recept o dwustronną komunikację, umożliwiającą wyświetlanie alertów umożliwiających optymalizację farmakoterapii,
- prowadzenie uczciwej komunikacji i edukacji w zakresie możliwości i ograniczeń związanych ze stosowaniem AI w zdrowiu skierowanej zarówno do pacjentów, jak również do pracowników medycznych,
- dostosowanie wytycznych ministerialnych dla kierunków medycznych do edukacji studentów zakresie nowych technologii cyfrowych, w tym AI;
- ułatwienie dostępu dla pacjenta do informacji dot. organizacji opieki zdrowotnej i wiedzy medycznej przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji.
Dzięki tym działaniom pacjent będzie mógł otrzymać leczenie z wykorzystaniem najnowocześniejszej, sprawdzonej technologii. Poza tym będzie otrzymywać informacje o ryzyku zachorowania zanim nastąpi incydent zdrowotny, co pozwoli mu na podjęcie działań profilaktycznych.
W sposób kompleksowy i transparentny monitorujemy jakość interwencji zdrowotnych, w oparciu o dane ze świata rzeczywistego
Aby osiągnąć ten cel potrzebne będzie m.in. wprowadzenie publicznie dostępnego systemu monitorowania jakości udzielanych świadczeń w PWDL oraz zapewnienie dostępu do danych, aby móc wdrażać instrumenty dzielenia ryzyka dla technologii lekowych i wybranych technologii nielekowych, opartych o mierzalny efekt zdrowotny dla pacjentów. W strategii podkreślono, że dane te były w formie statystycznej i dostępne publicznie. Ponadto Ministerstwo Cyfryzacji wskazuje, że niezbędne będzie również umożliwienie bieżącego monitorowania ścieżek diagnostyczno-leczniczych pacjentów o określonym profilu, bazującego na realnych danych ze świata rzeczywistego.
Działania ta mają pozwolić oferować pacjentom świadczenia medyczne o najwyższej jakości, która będzie potwierdzona na podstawie realnych danych (Evidence Based Medicine).
Poziom cyberbezpieczeństwa w PWDL i centralnych repozytoriach danych jest wysoki
Dla osiągnięcia tego celu resort cyfryzacji określił takie kroki, jak:
- kontynuowanie programów dofinansowań dla szpitali w celu poprawy infrastruktury IT oraz wzmocnienia cyberbezpieczeństwa, w tym korzystania z usług wyspecjalizowanych podmiotów trzecich,
- przekształcenie Sektorowego Zespołu Cyberbezpieczeństwa w Centrum e-Zdrowia w sektorowy CSIRT oraz wzmocnienie go w zakresie proaktywnego wspierania PWDL w utrzymaniu odpowiedniego poziomu cyberbezpieczeństwa,
- regularne szkolenia dla kadry zarządzającej jednostkami leczniczymi oraz personelu medycznego w zakresie podstawowej wiedzy z cyberbezpieczeństwa,
- zwiększenie budżetu przeznaczonego na cyberbezpieczeństwo systemów centralnych,
- dostosowanie wytycznych ministerialnych dla kierunków medycznych do edukacji studentów w zakresie podstawowych zasad cyberbezpieczeństwa.
Podjęcie tych działań pozwoli na odpowiednie zabezpieczenie danych pacjentów o ich schorzeniach.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS