Jakie są sygnały ostrzegawcze kryzysu samobójczego?

10 września to Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom. O tym, jak wygląda pierwsza pomoc emocjonalna i dlaczego warto znać kroki, które mogą uratować komuś bliskiemu życie, mówi się wciąż za mało. W budowaniu społecznej świadomości powinniśmy brać udział wszyscy.

W przestrzeni publicznej wciąż funkcjonuje wiele mitów, błędnych przekonań, które niestety cały czas są bezrefleksyjnie powielane. Takie MITY, to:

MIT: osoba, która mówi o samobójstwie, nie odbierze sobie życia. 

FAKT: badania wskazują, że nawet 80% osób planujących samobójstwo mówi o zamiarze jego popełnienia osobom ze swojego otoczenia.

Zawsze taki komunikat należy potraktować poważnie. 

W sytuacji zagrożenia życia należy zadzwonić pod 112.

MIT: samobójstwo przychodzi bez ostrzeżenia.

FAKT: nawet, jeśli osoba w kryzysie psychicznym nie mówi o swoich zamiarach  bezpośrednio, warto wiedzieć, jakie mogą być symptomy zwiastować samobójstwo: to m.in. przygnębienie, smutek, brak troski o wygląd, unikanie kontaktów towarzyskich, pilne regulowanie własnych spraw, jak np. wypowiedzenie umowy operatorowi telefonii komórkowej, czy rozdawanie swoich rzeczy.

MIT: przyczyną samobójstwa jest jeden konkretny powód.

FAKT: samobójstwo nigdy nie jest wynikiem jednej przyczyny, powodów może być wiele, mogą się nawarstwić i wzajemnie na siebie wpływać.

MIT: próby samobójcze rzadko bywają ponawiane.

FAKT: badania wskazują, że aż około 40% osób po próbie samobójczej podejmuje ją kolejny raz.

MIT: rozmowa o samobójstwie może zachęcić do próby podjęcia go. 

FAKT: warto mieć świadomość, że rozmowa o pojawiających się myślach, czy planach, czy próbach samobójczych daje możliwość lepszego zrozumienia trudności, których doświadcza osoba o nich mówiąca. Rozmowa o tym daje szansę na udzielenie wsparcia, to także dzięki rozmowie, osoba która mierzy się z kryzysem otrzymuje  wsparcie i informację, że nie musi mierzyć się ze swoimi problemami sama.

Sygnały ostrzegawcze kryzysu samobójczego

Jakie mogą być przykładowe sygnały ostrzegawcze kryzysu samobójczego, na co warto zwrócić uwagę, gdy ten kryzys dotyka bliskiej nam osoby? To m.in: mówienie o tym, że nie chce się żyć, czy mówienie bezpośrednio o chęci śmierci, o samobójstwie. Ale warto być czujnym nie tylko wtedy, gdy bezpośrednio padają takie stwierdzenia, ale również wtedy, gdy bliska nam osoba mówi o ciężarze życia, o poczuciu bezradności, o cierpieniu, czy o braku sensu i celu życia.

Kolejnym elementem, który powinien nas zaalarmować może być mówienie o byciu ciężarem dla innych, o poczuciu bycia bezwartościowym, samotnym, niedopasowanym, a także o poczuciu izolacji.

Zdecydowanie alarmujące powinno być to, gdy natkniemy się na wyszukiwane hasła w Internecie: w jaki sposób odebrać sobie życie. Powinno nas też zaalarmować zbieranie rzeczy, czy potrzebnych narzędzi.

Kolejnymi elementami ostrzegawczymi powinno być wycofanie się z kontaktów, niechęć do rozmowy, spotkań, większa płaczliwość, przygnębienie, które jest długotrwałe. Odrzucanie pomocy, silne wahania nastrojów, rozdrażnienie, wybuchowość, zachowania autoagresywne, ale też agresywne impulsywne i lekkomyślne.

Bezsenność to również sygnał alarmowy, podobnie sygnałami ostrzegawczymi u osoby w kryzysie mogą być pożegnania, czy sporządzanie testamentu, listu pożegnalnego, porządkowanie i domykanie różnych tematów.

Jako nas bliskich powinny nas także zaniepokoić problemy ze snem, zarówno dotyczy to zbyt dużej ilości snu, jak i zbyt małej. Brak dbałości o siebie o wygląd o higienę, czy pierwsze sięganie po środki psychoaktywne.

Pierwsza pomoc emocjonalna – jak wesprzeć bliskich?

Podziel się numerami pomocowymi, zaproponuj skorzystanie ze specjalistycznej pomocy.

Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym (dorośli): 800 702 222

Telefon wsparcia emocjonalnego dla dorosłych (dorośli):  116 123

Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111

Pamiętaj, że Ty również nie musisz być z tym sam/a. Jeśli nie wiesz jak wspierać bliską Ci osobę, lub sam w tej sytuacji potrzebujesz wsparcia pamiętaj, że możesz skorzystać z bezpłatnych linii pomocowych.

Pełna lista znajduje się tutaj.

W sytuacji zagrożenia życia zadzwoń pod numer 112, nie czekaj.

Jeżeli dostrzegasz niepokojące zachowania, które mogą być sygnałem ostrzegawczym kryzysu samobójczego, to pamiętaj, aby przede wszystkim potraktować to poważnie. Bardzo ważna jest Twoja gotowość do wsparcia, nie zostawiaj osoby w kryzysie samej. Pamiętaj o tym, aby zachować spokój, a także okazać troskę życzliwość i zainteresowanie.

Możesz zapytać: „Jak mogę Ci pomóc?”, „Co sprawi, że poczujesz się lepiej?”, „Co dotychczas pomagało Ci w pokonywaniu trudności?”.

Pamiętaj, aby wysłuchać bez osądzania, okaż zrozumienie. Unikaj pocieszania na siłę czy udzielania rad, ale też dyskusji. 

Kluczowe jest, aby działać w miarę potrzeb. 

Możesz zaproponować wspólny spacer, wyjście do kina, na zakupy, na siłownię, przejażdżkę rowerem itp. to może pomóc w rozproszeniu negatywnych myśli. 

Warto wziąć też pod uwagę, aby ograniczyć dostęp do środków, które mogą być użyte podczas próby samobójczej. 

Zgłoś naruszenie/Błąd