Zakończyła się operacja wymiany więźniów, dzięki której Rosję opuścili bohaterowie rosyjskiej opozycji oraz obywatele państw NATO; akcja była możliwa dzięki zaangażowaniu naszego państwa, dziękuję prezydentowi i służbom za wzorową współpracę – przekazał w czwartek. premier Donald Tusk.
Samolot przewożący obywateli USA zwolnionych przez Rosję z więzienia w
ramach wymiany z Zachodem wylądował późnym wieczorem w czwartek w bazie
lotniczej Andrews w stanie Maryland, poinformowały światowe agencje.
W Ankarze odbyła się w czwartek największa od czasów zimnej wojny wymiana więźniów między Rosją i krajami Zachodu – podkreślają międzynarodowe agencje. Jak poinformował turecki serwis Anatolia, operacja objęła 24 osób z więzień w siedmiu krajach, w tym w Polsce, oraz dwoje dzieci.
Kreml oznajmił w czwartek, że 13 więźniów – w tym Amerykanie –
uwolnionych tego dnia zostało ułaskawionych dekretem Władimira Putina.
Federalna Służba Bezpieczeństwa (FSB) podała w komunikacie, że
uwolnionych zostało ośmioro obywateli Rosji przetrzymywanych “w krajach
NATO”.
Dekretami Putina o ułaskawieniu objęci zostali dwaj
Amerykanie: Paul Whelan i Evan Gershkovich, jak również działacz
opozycji antykremlowskiej Władimir Kara-Murza, mający prócz paszportu
Rosji obywatelstwo W. Brytanii i “zieloną kartę” USA.
Ułaskawieni na mocy dekretów zostali także: opozycyjny polityk Ilja
Jaszyn, niezależny dziennikarz Andriej Piwowarow, dysydent i obrońca
praw człowieka Oleg Orłow.
Kolejne nazwiska wymienione w komunikacie Kremla to: dziennikarka
Radia Wolna Europa (RWE) Ałsu Kurmaszewa (również mająca obywatelstwo
USA) i troje działaczy, którzy w przeszłości kierowali sztabami
Aleksieja Nawalnego w regionach Rosji: Lilia Czanyszewa, Wadim Ostanin i
Ksenia Fadiejewa. Kolejną osobą jest artystka z Petersburga Aleksandra
Skoczylenko, skazana za podkładanie w sklepach ulotek o zbrodniach
wojennych Rosji na Ukrainie.
Według komunikatu Kremla ułaskawiony został Demuri Woronin –
politolog, skazany w ramach głośnej sprawy karnej Iwana Safronowa –
byłego dziennikarza gazety “Kommiersant”. Woronin otrzymał 13 lat
więzienia, Safronow za rzekomą zdradę stanu – 22 lata.
W oświadczeniu wymieniony jest też 19-letni Kewin Lik, który ma
również obywatelstwo Niemiec. Lik był najmłodszym rosyjskim więźniem
politycznym skazanym za rzekomą zdradę stanu.
W komunikacie mowa jest o tym, że Rosja jest “wdzięczna” Alaksandrowi
Łukaszence za “gest dobrej woli” w sprawie obywatela Niemiec Rico
Kriegera skazanego na Białorusi na karę śmierci i ułaskawionego przez
Łukaszenkę, oraz że jest “zobowiązana” władzom krajów, które “okazały
pomoc w przygotowaniu wymiany”.
W komunikacie nie ma dwóch nazwisk, które wcześniej podawały
rosyjskie media niezależne, zapowiadając wymianę. Chodzi o obywatela
Niemiec, którego zatrzymano na lotnisku w Petersburgu za cukierki z
marihuaną – Patricka Shoebela oraz o rosyjskiego aktywistę Germana
Mojżesa.
Komunikat FSB nie wymienia nazwisk oddanych Moskwie Rosjan, ale
wcześniej władze tureckie poinformowały, że jest wśród nich agent FSB
Wadim Krasikow. W 2021 r. został on skazany w Niemczech na dożywocie za
zamordowanie w Berlinie, na zlecenie władz rosyjskich,
czeczeńsko-gruzińskiego dysydenta Zelimchana Changoszwilego.
Niezależne media rosyjskie podawały też wcześniej, że Rosji w ramach
wymiany oddano parę skazaną w Słowenii za szpiegostwo. Artiom Dulcew i
Anna Dulcew, którzy używali nazwisk Ludwig Gisch i Maria Rosa Mayer
Munos, pracowali dla rosyjskiej Służby Wywiadu Zagranicznego (SWR).
Kolejną osobą jest Paweł Rubcow, używający nazwiska Pablo Gonzalez,
zatrzymany w Polsce w lutym 2022 roku.
Niezależny portal Nowaja Gazieta. Jewropa podaje też nazwiska
przekazanych Moskwie Rosjan, które opublikowała prokremlowska agencja
TASS. Są to: Władisław Kluszyn, Wadim Konoszczenko, Michał Mikuszyn i
Roman Sielezniow.
Mikuszyn – według mediów – to rosyjski szpieg z paszportem
brazylijskim, który pod nazwiskiem Jose Assis Giammaria pracował na
jednym z uniwersytetów w Norwegii. Został zatrzymany w 2021 roku,
zidentyfikowany jako Michaił Mikuszyn i oskarżony o szpiegostwo.
Kluszyn skazany został w 2023 roku przez sąd w Bostonie na 9 lat
więzienia. Był oskarżony o przestępstwa komputerowe i malwersacje.
Konoszczenkę w lipcu 2023 roku przekazała Stanom Zjednoczonym
Estonia. Władze amerykańskie podejrzewały, że brał on udział w zakupach
zachodniej elektroniki i sprzętu dla rosyjskiego przemysłu wojskowego.
Sielezniow, syn rosyjskiego parlamentarzysty, został skazany w USA na
27 lat więzienia za przestępstwa komputerowe, w tym kradzież danych z
kart kredytowych i inne oszustwa internetowe. Szkody oszacowano na 170
mln USD.
Polska odniosła się do sprawy
Do wymiany więźniów odniósł się we wpisie na platformie X premier Tusk. “Właśnie zakończyła się operacja wymiany więźniów, dzięki której Rosję opuścili bohaterowie rosyjskiej opozycji oraz obywatele państw NATO, przetrzymywani w Rosji. Akcja była możliwa dzięki zaangażowaniu naszego państwa. Dziękuję prezydentowi i służbom za wzorową współpracę” – napisał szef rządu.
Rzecznik szefa MSWiA oraz ministra koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński, również na portalu X, poinformował, że polskie władze zaakceptowały prośbę władz USA, aby włączyć do wymiany osób więzionych w Rosji i na Białorusi oraz w państwach NATO aresztowanego w Polsce w 2022 roku Pawła Rubcowa, oficera GRU.
“W oparciu o bliskie więzi polsko-amerykańskie, sojuszniczą współpracę i wspólne interesy w zakresie bezpieczeństwa, a także tożsame rozumienie wartości demokratycznych, władze Rzeczpospolitej Polskiej – Prezydent, Premier i Rząd – zaakceptowały prośbę władz USA, aby z przestrzeganiem przypisów polskiego prawa, włączyć do wymiany osób więzionych w Rosji i Białorusi oraz państwach NATO aresztowanego w Polsce w 2022 roku Pawła Rubcowa, oficera GRU, realizującego zadania wywiadowcze na terenie Europy i oczekującego na proces karny” – poinformował Dobrzyński.
Dodał, że w ramach wymiany grupa oficerów i współpracowników rosyjskich służb specjalnych trafiła do Rosji, a grupa niesłusznie oskarżonych i skazanych obywateli państw Zachodu i rosyjskich obrońców praw człowieka i demokracji – opuściła Rosję i Białoruś.
“Z satysfakcją przyjęliśmy deklarację władz USA intensyfikacji współpracy w zakresie walki z hybrydową agresją Rosji i Białorusi wobec Polski, w tym z zagrożeniem akcjami dywersyjnymi” – dodał Dobrzyński.
Wcześniej informację o tym, że w ramach wymiany Polska uwalnia Rubcowa, agenta wywiadu wojskowego GRU, zatrzymanego przez Polskę na granicy polsko-ukraińskiej 27 lutego 2022 r., podał niezależny rosyjski portal Insider. Insider przypomniał, że Rubcow podawał się za dziennikarza hiszpańskiego i używał nazwiska Pablo Gonzalez; miał wykorzystywać status dziennikarza do zbierania informacji na Ukrainie dla rosyjskich służb specjalnych, jego celem było też zdobycie zaufania opozycjonistów rosyjskich.
Szef BBN Jacek Siewiera napisał na platformie X w czwartek wieczorem, że “wymiana więźniów – do której nie doszłoby bez udziału Polski – to niezwykle sensytywna materia możliwa do koordynacji tylko w gronie najbliższych sojuszników PL-US”. “Służby RP w 2022 roku zidentyfikowały i zatrzymały oficera GRU – Pawła Rubcowa. Dziś Polska okazała sojuszniczą solidarność w staraniach o wolność dla obywateli świata demokracji i prawa” – napisał Siewiera.
Biden: Wymiana więźniów politycznych położy kres ich cierpieniu
“Dziś troje amerykańskich obywateli i posiadacz zielonej karty, którzy byli niesprawiedliwie uwięzieni w Rosji, nareszcie wracają do domu: Paul Whelan, Evan Gershkovich, Alsu Kurmasheva (Ałsu Kurmaszewa – PAP) i Władimir Kara-Murza. (…). Dziś kończy się ich cierpienie” – głosi komunikat Białego Domu.
“Jestem wdzięczny naszym sojusznikom, którzy stali u naszego boku podczas trudnych, skomplikowanych negocjacji mających przynieść to rozwiązanie – włącznie z Niemcami, Polską, Słowenią, Norwegią i Turcją. To mocny przykład na to, że posiadanie na świecie przyjaciół, którym można zaufać i na których można polegać, ma fundamentalne znaczenie. Nasze sojusze czynią Amerykę silniejszą” – napisał prezydent.
“Niech to będzie jasne: nie spocznę, póki każdy niesłusznie zatrzymany lub będący zakładnikiem Amerykanin na całym świecie nie zostanie przywrócony swej rodzinie. Moja administracja sprowadziła do kraju ponad 70 takich Amerykanów” – czytamy w oświadczeniu.
“Pamiętamy o tych, którzy są wciąż niesłusznie przetrzymywani lub traktowani jak zakładnicy (…). Potwierdzamy nasze zobowiązanie wobec ich rodzin (…): nigdy nie zaprzestaniemy pracować nad tym, by sprowadzić waszych bliskich do domu, gdzie jest ich miejsce” – głosi konkluzja oświadczenia.
Na konferencji prasowej w Białym Domu prezydent skrytykował Rosję za aranżowanie “procesów spektakli”, takich jak ten, który doprowadził do skazania dziennikarza “Wall Street Journal” Evana Gershkovicha. “Rosyjskie władze zatrzymały ich i skazały podczas takich procesów – spektakli na długie kary więzienia bez jakiejkolwiek podstawy prawnej” – dodał prezydent. Nazwał doprowadzenie do wymiany więźniów wielkim dyplomatycznym dokonaniem.
W ramach przeprowadzonej w czwartek w Ankarze wymiany więźniów między Zachodem a Rosją uwolnionych zostało 26 osób po obu stronach, w tym Władimir Kara-Murza, rosyjski opozycjonista, który ma również obywatelstwo brytyjskie, Paul Whelan, były żołnierz amerykańskiej piechoty morskiej, który ma obywatelstwa USA, Kanady, Wielkiej Brytanii i Irlandii, a także dziennikarz „Wall Street Journal” Evan Gershkovich.
Głos zabrał też ambasador USA w Polsce Mark Brzezinski. “Przyłączam się do podziękowań prezydenta Bidena dla Polaków. Bardzo cenimy nasze strategiczne partnerstwo. Nasze relacje są zakorzenione w poświęceniu, które dzieliliśmy na przestrzeni dziejów. Dzisiejszy rezultat odzwierciedla siłę i prawdziwą wartość naszej historycznej, szczególnej przyjaźni. Jesteśmy wdzięczni i dziękujemy Polsce za tę ważną współpracę” – napisał Brzezinski na platformie X.
Rzecznik niemieckiego rządu: decyzja o przekazaniu Krasikowa nie była łatwa
Rzecznik rządu federalnego Steffen Hebestreit potwierdził w czwartkowym oświadczeniu, że wśród przekazanych więźniów znalazł się Krasikow. Podkreślono, że nie była to dla rządu łatwa decyzja. „Interes państwa w egzekwowaniu kary więzienia dla skazanego przestępcy został przeciwstawiony wolności, dobrostanowi fizycznemu i – w niektórych przypadkach – ostatecznie życiu niewinnych osób uwięzionych w Rosji i tych niesprawiedliwie uwięzionych politycznie” – oświadczył rzecznik niemieckiego rządu.
Hebestreit wskazał, że motywacją do podjętej decyzji o przekazaniu Krasikowa był obowiązek ochrony niemieckich obywateli i solidarność Niemiec z USA. Wcześniej niemiecka minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock odmówiła komentarza w tej sprawie.
Niemiecki dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” dowiedział się w niemieckich kręgach rządowych, że decydującą rolę w porozumieniu o wymianie Krasikowa odegrał federalny minister sprawiedliwości Marco Buschmann, który miał poinstruować prokuratora generalnego Jensa Rommla, aby powstrzymał się od dalszego wykonywania wyroku wobec Krasikowa – tak aby mógł on zostać przekazany Rosji.
Jak pisze „FAZ”, w Trybunale Federalnym w Karlsruhe dało się słyszeć „rozczarowanie” decyzją o uwolnieniu Krasikowa. „Mimo że instrukcja ministra sprawiedliwości była zgodna z prawem, nadal w Trybunale jest +mało zrozumienia+ dla niej” – czytamy w „FAZ”. Według gazety w Karlsruhe panował pogląd, że „właściwą” drogą byłoby raczej ułaskawienie Krasikowa przez prezydenta Niemiec.
Zdaniem dziennikarzy „FAZ” czwartkowa wymiana więźniów między Rosją z Zachodem to „fatalny błąd”. „Dla zakładników Putina uwolnienie jest łutem szczęścia. Jednak cena dla Zachodu może być wysoka” – oceniono. W gazecie zaznaczono, że umowa jest błędem z politycznego punktu widzenia. „Narusza ona kardynalną zasadę postępowania z zakładnikami, która brzmi: nigdy nie spełniaj żądań (tych, którzy ich przetrzymują). Każdy, kto okaże się podatny na szantaż, będzie nadal szantażowany, przez tego samego szantażystę lub przez innych” – czytamy w „FAZ”.
Dziennik przewiduje też, że Moskwa będzie świętować przekazanie więźniów jako „sukces przeciwko miękkiemu Zachodowi”.
Z Monachium Iwona Weidmann (PAP)
ipa/ mms/ kos/ sdd/ wus/ fit/ kar/
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS