Sądeczanie w Powstaniu Warszawskim 1944

1Barbacki Jerzy ps. „Baca”

Starszy strzelec,ur. 3.01.1926 r. w Nowym Sączu, zm. 1.05.2019 r. w Balmont (Francja). Pochodził z znanej nowosądeckiej rodziny Barbackich. Przed wybuchem wojny uprawiał narciarstwo. W czasie II wojny światowej działał w konspiracji, uczestnik kursów prowadzanych przez Juliana Zubka ps. „Tatar” na Przehybie w Beskidzie Sądeckim. W czasie Powstania Warszawskiego walczył w Śródmieściu w szeregach Armii Krajowej – I Obwód „Radwan” – XI zgrupowanie im. Chrobrego batalion „Chrobry I”, został ranny. Dostał się do niemieckiej niewoli. Po zakończeniu wojny wyjechał do Francji gdzie spędził resztę swojego życia. Na emigracji posługiwał się imieniem i nazwiskiem Georges Marian Barbacki. Wspomnienia Barbackiego

2Bielczyk Zygmunt ps. „Zygmunt”

Kapral, nauczyciel akademicki, sportowiec – narciarz, harcerz ur. 1.07.1913 r. w Nowym Sączu, zm. 12.08.2011 r. w Warszawie, żołnierz Wojska Polskiego we wrześniu 1939 r., żołnierz Armii Krajowej, w Powstaniu Warszawskim walczył w II Obwodzie „Żywiciel” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – zgrupowanie „Żubr” – 3. Kompania, walczył na Żoliborzu i Bielanach, został poważnie ranny w kość jarzmową w czasie walk o lotnisko. Po wojnie nauczyciel akademicki, propagator wychowania fizycznego, pełnił funkcję Dziekana i Prorektora Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. Pasjonat narciarstwa. Przekazał swoje zbiory sprzętu narciarskiego do Muzeum Regionalnego Towarzystwa Miłośników Piwnicznej w Piwnicznej – Zdroju, które można podziwiać do dzisiaj. Pochowany na Starych Powązkach w Warszawie.

3Bienias Jan ps. „Osterba”

Podporucznik, cichociemny, ur. 6.09.1919 r. w Krauszowie k. Nowego Targu, zm. 9.09.1944 r. w Warszawie. Swoją młodość spędził w Starym Sączu, gdzie uczył się w miejscowym Gimnazjum im. Władysława Orkana. Żołnierz Wojska Polskiego i Armii Krajowej, zrzucony do kraju w maju 1944 r. W czasie Powstania Warszawskiego walczył w szeregach Armia Krajowa – zgrupowanie „Radosław” – batalion „Czata 49” – kompania kpt. „Zgody”, następnie kompania kpt. „Piotra” na Woli, Starym Mieście, w kanałach, Śródmieściu Północ, Śródmieściu Południe i Górnym Czerniakowie. W walkach na Woli odniósł poważne rany, zginął podczas odpierania ataku niemieckich czołgów na szpital św. Łazarza przy ul. Książęcej. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy.

4Bugajski Tadeusz ps. „Chrzan”

Podporucznik, harcerz, ur. 11.03.1889 r. w Suchej, zm. 15.01.1956 r. w Krakowie. Uczeń nowosądeckich gimnazjów, instruktor harcerski, a w latach 1921-1924 pełnił funkcję komendanta Męskiego Hufca Harcerzy w Nowym Sączu. W czasie wojny był dyrektorem Szkoły Powszechnej nr 98 w Warszawie oraz kierownikiem tajnych kompletów Gimnazjum i Liceum im. Stanisława Staszica. W konspiracji w 7. kompanii motorowej „Iskra” Batalionu „Kiliński” AK – uczestnik 2. kursu motorowego w 1943 r. W czasie Powstania Warszawskiego walczył na Śródmieściu Południowym w szeregach Armii Krajowej, batalion „Kiliński”, 7. kompania motorowa „Iskra”. Po upadku Powstania przedostał się do Krakowa, gdzie po zakończeniu wojny podjął pracę jako nauczyciel w IV Gimnazjum i Liceum im. Jana Sobieskiego, pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Jego synami byli Jan Bugajski, podharcmistrz, student Politechniki Warszawskiej, instruktor tajnych kursów zastępowych, więzień Pawiaka, rozstrzelany 16.07.1943 r. oraz Stanisław Bugajski, znany powojenny aktor, reżyser, i dyrektor teatrów.

5Ciombor Tadeusz

Lekarz, ur. 10.02.1901 r. w Tarnowie, zm. 8.05.1944 r. w Warszawie, żołnierz 1 pułku strzelców podhalańskich w Nowym Sączu. W czasie okupacji i Powstania Warszawskiego był lekarzem chirurgiem Szpitala Dzieciątka Jezus w Warszawie. Został zamordowany przez Niemców w czasie egzekucji na Śródmieściu Południowym.

6Czerniewska-Borkowska Jadwiga ps, „Misiek”

Sanitariuszka, ur. 28.06.1914 r. w Warszawie, zm. 28.03.1999 r. w Nowym Sączu. Jej ojciec Artemiusz był posłem na Sejm Ustawodawczy RP. Przed wybuchem wojny rozpoczęła studia stomatologiczne, które przerwał wybuch II wojny światowej. W jej trakcie uczestniczyła w konspiracyjnych tajnych kompletach. W czasie Powstania Warszawskiego sanitariuszka w szeregach Armii Krajowej – Grupa „Kampinos” – szpital powstańczy na terenie Zakładu dla Niewidomych w Laskach, d-ca Grupy Kampinos – ppłk. Józef Krzyczkowski „Szymon”. Jej wspomnienia z okresu Powstania Warszawskiego zamieszczone są w książce „Laski w czasie okupacji 1939 – 1945” autorstwa Alicji Gościńskiej i Ryszarda Kamińskiego, wydanej w 1987 roku. Po zakończeniu wojny ukończyła studia stomatologiczne, i wyjechała do Nowego Sącza. Pracowała w sądeckiej służbie zdrowia jako stomatolog. Mąż pełnił funkcję dyrektora Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. Pochowana na cmentarzu w Trzetrzewinie pod Nowym Sączem.

7Dancewicz Stefan ps. „Strzała”

Kapral,ur. 4.08.1928 r. w Nowym Sączu, zm. 31.01.2019 r.Jako ochotnik zgłosił się do walkw czasie Powstania Warszawskiego, i przeszedł szlak bojowy Stare Miasto, kanały, Śródmieście, uczestniczył w zdobyciu Pałacu Blanka, w obronie Ratusza i klasztoru Kanoniczek w szeregach oddziału Armii Krajowej – Grupa „Północ” – oddział PKB „Barry” – pluton ppor. Lesława Kossowskiego „Leszka”, następnie batalion KB „Nałęcz” – 1 kompania, a w Śródmieściu w batalionie „Piorun”. W czasie walk został ranny, dostał się do niemieckiej niewoli. Odznaczony Krzyżem Armii Krajowej, Warszawski Krzyż Powstańczy, Medal za Warszawę 1939 -1945, Medal Zwycięstwa i Wolności, Odznaka Pamiątkowa „Syn Pułku”, Odznaka Grunwaldzka, Złota Odznaka Honorowa za Zasługi dla Warszawy, Medal 40-Lecia Polski Ludowej, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1989). Wspomnienia Dancewicza

8Fischer Tadeusz ps. „Pan Tadeusz”

Ur. 2.10.1902 r. w Starym Sączu. W czasie Powstania Warszawskiego służył w wywiadzie Armii Krajowej. 4 sierpnia został ranny w walkach na pl. Zbawiciela – umieszczony w szpitalu polowym przy ul. Mokotowskiej 13. Dalsze losy nie są znane.

9Górzyńska Gabriela – Milachowska ps. „Isia”

Strzelec, ur. 10.08.1926 r. w Nowym Sączu, zm. 27.04.2003 r. w Toruniu, siostra Antoniny, uczestniczki Powstania. Ojciec był zawodowym żołnierzem 1 pułku strzelców podhalańskich, następnie przenieśli się do Torunia. W czasie Powstania Warszawskiego sanitariuszka, walczyła na Starym Mieście w Armia Krajowej – Grupa „Północ” – zgrupowanie „Róg” – I batalion WSOP „Dzik” (Wojskowa Służba Ochrony Powstania) – 12. Kompania. Po zakończeniu walk wyszła z Warszawy z ludnością cywilną, zamieszkała w Toruniu.

10Górzyńska Antonia ps. „Nina”, „Burzeńska”

Plutonowa, ur. 7.06.1924 r. w Nowym Sączu, siostra Gabrieli, również uczestniczki Powstania. Ojciec był zawodowym żołnierzem 1 pułku strzelców podhalańskich, następnie przenieśli się do Torunia. W czasie Powstania Warszawskiego walczyła na Śródmieściu i Śródmieściu – Południe jako łączniczka w szeregach Armii Krajowej – I Obwód „Radwan” – Podobwód „Sławbor” – odcinek wschodni „Bogumił”. Wspomnienia Górzyńskiej (Antoniny Marii Kalinki)

11Hurła Michał ps. „Vis”

Podporucznik, ur. 3.06.1899 r. w Nowym Sączu, zm. 24.08.1955 r. w Rawiczu. W czasie Powstania Warszawskiego dowódca walczącego na Żoliborzu oddziału II Obwodu „Żywiciel” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – zgrupowanie „Żaglowiec” – pluton 203 i 205, dostał się do niemieckiej niewoli. Po wojnie osiadł w Rawiczu w Wielkopolsce.

12Justyniak Ludwika ps. „Lusia” z domu Hojnor

Strzelec, ur. 13.01.1909 r. w Jasiennej w gminie Korzenna k. Nowego Sącza, zm. 11.10.2007 r. w Warszawie. Wychowywała się w majątku ziemskim swojego ojca. W czasie okupacji był konspiratorką Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej w „Wachlarzu”. W Powstaniu Warszawskim łącznika, żołnierz Armii Krajowej – Grupa „Północ” – odcinek „Kuba”-„Sosna” – batalion „Chrobry I”, szlak bojowy Wola, Stare Miasto, kanały, Śródmieście. Jej syn Stanisław służył w oddziale „Chrobry I” (poległ w czasie bombardowania kwater batalionu w Pasażu Simonsa przy ul. Nalewki 2a). Po wojnie mieszkała w Warszawie. Wspomnienia Justyniak

13Kamiński Stanisław ps. „Daniel”

Podpułkownik, ur. 26.05.1896 r. w Starym Sączu, zm. 23.05.1969 r. w Krakowie, żołnierz zawodowy, w Powstaniu Warszawskim dowódca pułku „Baszta”. Po I wojnie światowej służył w 1 pułku strzelców podhalańskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, we wrześniu 1939 r. ranny w bitwie z Niemcami pod Bzurą. Po przegranej wojnie obronnej z Niemcami, powrócił do Nowego Sącza, gdzie prowadził działalność konspiracyjną w Służbie Zwycięstwu Polski, następnie wyjechał do Warszawy. W czasie Powstania dowodził pułkiem „Baszta”, walczył na Mokotowie, pełnił również funkcję dowódcy obwodu Mokotów. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy (1944), Krzyż Walecznych (dwukrotnie). Pochowany w Krakowie na Cmentarzu Wojskowym przy ul. Prandoty, kw. 8, rząd 9, grób 4.

14Karpiński Tadeusz ps. „Strzelec”

Kapral, podchorąży, ur. 22.12.1921 r. w Nowym Sączu, zm. 9.01.1993 r. w Warszawie. W czasie Powstania Warszawskiego walczył na Żoliborzu w II Obwodzie „Żywiciel” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – zgrupowanie „Żmija” – plutony: 224, 254, 257. Po wojnie mieszkał w Warszawie.

15Kłosowski Edward ps. „Rola”

Strzelec, ur. 8.12.1926 r. w Nowym Sączu, zm. 1944 r. w obozie jenieckim Sandbostel. Zagrożony aresztowaniem, wyjechał z rodzinnego miasta do Warszawy. Żołnierz Armii Krajowej, w czasie Powstania Warszawskiego walczył na Woli i Śródmieściu Południowym w szeregach III Obwódu „Waligóra” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej, następnie I Obwód „Radwan”, Podobwód „Sławbor” , odcinek wschodni „Bogumił” batalion „Miłosz”, 1. Kompania, II pluton „Bończ. Jego tablica nagrobna znajduje się w grobie rodzinnym Kłosowskich na Cmentarzu Komunalnym w Nowym Sączu, sektor 15, rząd 2, grób 2.

16Kłosowski Józef ps. „Rola”

Podporucznik lekarz, ur. 9.02.1913 r. w Nowym Sączu, zm. 12.03.1990 r. w Bolesławcu Śląskim. W czasie Powstania Warszawskiego szef służby zdrowia, Armia Krajowa – Grupa „Północ” – zgrupowanie „Róg” – batalion „Bończa”. Po przejściu do Śródmieścia-Południe objął stanowisko zastępcy lekarza naczelnego na Odcinku Zachodnim. Dostał się do niemieckiej niewoli. Po wojnie zamieszkał w Bolesławcu Śląskim, gdzie był pierwszym powojennym dyrektorem miejscowego szpitala.

17Konstanty Ignacy ps. „Szmaragd”

Podporucznik,cichociemny, ur. 25.05.1906 r. w Chicago, zm. 3.07.1972 r. w Nowym Sączu, cichociemny, żołnierz II Obwodu „Żywiciel” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – pluton saperów. Walczył na Żoliborzu, po wojnie nauczyciel w Liceum Ogólnokształcącym i Pedagogicznym w Starym Sączu, od 1949 r. w II Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Konopnickiej w Nowym Sączu oraz I Liceum im. Jana Długosza w Nowym Sączu.

18Kornakiewicz Wincenty ps. „Wicek”

Kapral podchorąży, ur. 28.01.1917 r. w Grybowie, zm. 1.11.1999 r. w Nowym Sączu. Żołnierz Kedywu Armii Krajowej w kompanii „Pegaz”, od lata 1944 r. i w czasie Powstania Warszawskiego w 1 kompanii batalionu „Parasol”. Przeszedł szlak bojowy Wola, Stare Miasto, kanały, Śródmieście, Górny Czerniaków. Po wojnie osiadł w Nowym Sączu, pochowany na Cmentarzu Gołąbkowickim w Nowym Sączu, sektor B1, rząd 2, nr grobu 33.

19Kozicki Jan ps. „Wydra”

Kapral, ur. 24.12.1895 r. w Nowym Sączu, zm.? W czasie Powstania Warszawskiego przeszedł szlak bojowy Wola, Stare Miasto, kanały, Śródmieście w szeregach Armia Krajowa – zgrupowanie „Radosław” – batalion „Czata 49” – pluton „Motyla”, dostał się do niemieckiej niewoli. Odznaczony Krzyżem Walecznych. Dalsze losy nieznane.

20Krzysztoń Leszek ps. „Bogdan”

Plutonowy, podchorąży, ur. 4.04.1918 r. w Nowym Sączu, zm. 1.08.1944 r. w Warszawie, poległ pierwszego dnia powstania na Żoliborzu walcząc w szeregach II Obwodu „Żywiciel” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – zgrupowanie „Żyrafa”.

21Kucharski Teofil

Pułkownik, ur. 6.02.1889 r. w Jaszczewie k. Krosna, zm. 8.06.1955 r. w Cieplicach – Zdrój. Medycynę studiował na uniwersytetach w Berlinie, Monachium, Lipsku. Dyplom uzyskał na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1913 r. pracował szpitalu w Nowym Sączu, gdzie w latach I wojny światowej związał się z legionami. W 1939 r. był mianowany szefem sanitarnym Armii „Poznań”. Organizował zespół szpitali polowych dla tysięcy rannych w bitwie nad Bzurą we wrześniu 1939 r.  W czasie II wojny światowej kierował warszawskim szpitalem ujazdowskim, włączył się do tajnego nauczania. W czasie Powstania Warszawskiego w oddziale „Bakcyl” (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej) – Szpital Ujazdowski ul. Piusa XI jako komendant szpitala, następnie ewakuowany na ul. Chełmską 19 (budynek Zgromadzenia Sióstr Rodziny Marii). Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy, Krzyż Walecznych (dwukrotnie), Krzyż Niepodległości, Złoty Krzyż Zasługi, Złota Odznaka Honorowa PCK.

22Kusior – Chmura Janina ps. „Lilka”

Ur. 13.01.1922 r. w Woli Radłowskiej k. Ropczyc, zm. 1.02.2015 r. w Nowym Sączu, gdzie mieszkała od 2001 r. W czasie Powstania Warszawskiego była sanitariuszką, przeszła szlak bojowy Sielce – Sadyba – Mokotów. Od pierwszego do ostatniego dnia Powstania w patrolu sanitarnym Zofii Jastrzębskiej „Zosi”. Ciężko ranna 2.09.1944 r. odłamkami granatnika na tyłach kościoła św. Kazimierza przy ul Chełmskiej.

23Ladenberger Eugeniusz ps. „Burza”

Podporucznik, ur. 11.12.1908 r. w Słotwinach k. Żywca, zm. 14.11.1979 w Warszawie. Absolwent II Gimnazjum w Nowym Sączu im. Bolesława Chrobrego z 1927 r. Zawodowy żołnierz, walczył w wojnie obronnej we wrześniu 1939 r., w czasie bitwy pod Tomaszowem Lubelskim zostaje ranny i dostaje się do niewoli. Osadzony w obozie jenieckim w Pińczowie, skąd ucieka. Następnie w konspiracji na Lubelszczyźnie. W czasie Powstania Warszawskiego dowódca walczącego na Mokotowie oddziału Komendy Głównej Armii Krajowej – pułk „Baszta” – batalion „Bałtyk”, dostał się do niemieckiej niewoli. Po wojnie zamieszkał w Gdańsku, pochowany na warszawskich Wojskowych Powązkach w Kwaterach Wojennych Pułku „Baszta”. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

24Lelito Tadeusz ps. „Zenek”

Strzelec, ur. 20.03.1919 r. w Nowym Sączu. W czasie Powstania Warszawskiego walczył w Śródmieściu – Północ w szeregach Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej – I Obwód „Radwan” – IV zgrupowanie „Gurt” – 3. kompania – pluton 145. Po zakończeniu walk, wyszedł z Warszawy wraz z ludnością cywilną. Jego dalsze losy nie są znane.

25Lubicz – Nycz Bronisław ps. „Leszek”

Podporucznik, ur. 5.03.1925 r. w Brzezowcu (dzisiaj część Brzeska), zm. 6.08.1981 r. w Krakowie, aktor, nauczyciel i pedagog, brat Leszka wybitnego polskiego szermierza, brązowego medalisty Igrzysk Olimpijskich w Los Angeles z 1932 r. W latach 1916-1924 mieszkał w Nowym Sączu, gdzie ukończył I Gimnazjum im. Jana Długosza. Po wybuchu II wojny światowej działał w konspiracji, żołnierz Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. W czasie Powstania Warszawskiego dowódca batalionu „Kiliński”, dostał się do niemieckiej niewoli. Po wojnie zamieszkał w Warszawie, zaangażował się w pracy nauczycielskiej, publicystycznej oraz kulturalnej. Był współredaktorem Wielkiej Encyklopedii Powszechnej PWN i Słownika Języka Polskiego. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach kwatera A 10, rząd: I, grób wraz z poległym w kampanii wrześniowej bratem, Leszkiem. Odznaczony srebrnym Krzyżem Orderu Virtutti Militari.

26Lubicz – Nycz Jan ps. „Lubicz”

Ur. 16.05.1925 r. w Nowym Sączu., zm. w 2011 r. w Stanach Zjednoczonych. W czasie Powstania Warszawskiego walczył na Mokotowie jako ochotnik w Komendzie Głównej Armii Krajowej – pułk „Baszta” – batalion „Bałtyk” – kompania B-1 – III pluton, dostał się do niemieckiej niewoli. Po zakończeniu wojny był znanym na świecie architektem i wykładowcą, osiadł w Stanach Zjednoczonych.

27Medyńska Krystyna ps. „Mira”

Strzelec, ur. 24.01.1924 r. w Nowym Sączu. W czasie Powstania Warszawskiego była sanitariuszką, walczyła na Żoliborzu w II Obwodzie „Żywiciel” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – zgrupowanie „Żniwiarz” – pluton 226. Po zakończeniu walk, wyjechała z Warszawy wraz z rannymi. Dalsze losy nie są znane.

28Kucharski Wacław ps. „Janosik”

Kapral, podchorąży, ur. 26.09.1925 r. w Warszawie, zm. 7.03.2008 w Nowym Sączu. W czasie II wojny światowej działał w konspiracji od 1942 r., w czasie Powstania Warszawskiego walczył na Śródmieściu – Północ w szeregach Armii Krajowej – I Obwód „Radwan” w zgrupowaniu „Chrobry II” – I batalion „Lecha Żelaznego” – 3. kompania – I pluton, uczestniczył w walkach o Dworzec Pocztowy tzw. „żelazna reduta”, ranny w trakcie walk. Po wojnie represjonowany przez komunistów, osiedlił się w Nowym Sączu, pochowany na Cmentarzu św. Heleny w Nowym Sączu.

29Łubieński Andrzej ps. „Stefan”

Starszy strzelec,ur.16.07.1926 r. w Nowym Sączu, zm. 4.04.2019 r. w Fort Lee New Jersey w Stanach Zjednoczonych, z wykształcenia chemik. Jak wspominał, w Nowym Sączu spędził zaledwie dwa tygodnie. W mieście nad Dunajcem i Kamienicą urodził się w czasie wakacyjnego pobytu rodziców. W czasie Powstania Warszawskiego walczył na Mokotowie w Komendzie Głównej Armii Krajowej – pułk „Baszta” – batalion „Karpaty” – kompania K-1 – II pluton. Również jego 16-letnia siostra Barbara w czasie Powstania była łączniczką i sanitariuszką na Żoliborzu. Po wojnie zamieszkał w Stanach Zjednoczonych. Wspomnienia Łubieńskiego

30Motzek Czesława ps. „Alina”

Sanitariuszka, ur. 3.04.1920 r. w Nowym Sączu, zm. 17.07.1973 r. w Warszawie, harcerka, doktor medycyny. Maturę zdała w Tarnowie. W czasie II wojny światowej uczestniczka konspiracji w „Szarych Szeregach” w Mielcu, zagrożona aresztowaniem w 1944 r. uciekła do Warszawy. W czasie Powstania Warszawskiego była sanitariuszką na Starym Mieście i Woli „Bakcyl” (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej) – Grupa „Północ” – Szpital Polowy ul. Barokowa, następnie Szpital Polowy ul. Długa 23 ( po jednym z niemieckich nalotów, jako jedna z nielicznych sanitariuszek, ocalała), po upadku Starego Miasta w Szpitalu Wolskim przy ul. Płockiej 26. Po upadku powstania, wyszła z Warszawy wraz z ludnością cywilną, zamieszkała w Krakowie. Po zakończeniu wojny studiowała w Akademii Medycznej w Poznaniu, a po ukończeniu pracowała w II Klinice Akademii Medycznej, pracowała w zakopiańskich sanatoriach, chirurg w sanatorium przeciwgruźliczym w Dziekanowie Leśnym., kreowała Poradnią Przeciwgruźliczą w Warszawie.

31Nowakowska Zofia ps. „Ludka”, „Zosia”

Strzelec, ur. 3.02.1925 r. w Warszawie, zm. 25.02.2012 r. w Nowym Sączu, rzeźbiarka i malarka. Talent odziedziczyła po swoim ojcu który był znanym warszawskim architektem. W czasie Powstania Warszawskiego sanitariuszka na Ochocie w V Obwodzie „Grzymała” (Ochota) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – sanitariat – Punkt sanitarny ul. Filtrowa 62. Po wojnie rozpoczęła studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1948 przerwała studia i wstąpiła do zakonu ss. Niepokalanek, w którym po ślubach przyjęła imiona Maria Tadea. Została pochowana w przyklasztornych katakumbach w Nowym Sączu.

32Rejowski Edward ps. „Sęp”

Plutonowy,ur. 28.04.1924 r. w Barcicach k. Starego Sącza, zm. w 1985 r. w Chicago w Stanach Zjednoczonych, brat Franciszka ps. „Sęk”. W czasie II wojny światowej uczestnik konspiracji w Nowogródzkim Okręgu Armii Krajowej „Nów” – Stołpecko-Nalibockie zgrupowanie AK por. „Góry” („Doliny”). W czasie Powstania Warszawskiego walczył w Puszczy Kampinoskiej w oddziale Armii Krajowej – Grupa „Kampinos” – pluton żandarmerii. Jego brat Franciszek ps. „Sęk” również walczył w „Grupie Kampinos”, a po wyjściu z Kampinosu w 25. pp AK Ziemi Piotrkowsko-Opoczyńskiej. Po zakończeniu wojny wyjechał do Stanów Zjednoczonych.

33Rejowski Franciszek ps. „Sęk”

Kapral, ur. 3.01.1926 r. w Barciach k. Starego Sącza, zm. 30.05.1998 r. w Barcicach, brat Edwarda ps. „Sęp”. W czasie II wojny światowej uczestnik konspiracji w Stołpcach, od stycznia 1944 r. sekcja LKM-ów 2. Szwadron 27 pułku ułanów Armii Krajowej oraz Nowogródzkim Okręg Armii Krajowej „Nów” – Stołpecko-Nalibockie zgrupowanie AK por. „Góry” („Doliny”). W czasie Powstania Warszawskiego przeszedł szlak Kampinos – Jaktorów – Ziemia Piotrkowsko-Opoczyńska w szeregach Armii Krajowej – Grupa „Kampinos” – pułk „Palmiry-Młociny” – dywizjon 27. pułku ułanów – 2. szwadron. Po wyjściu z Kampinosu – 25. pułk piechoty AK Ziemi Piotrkowsko-Opoczyńskiej (Okręg Łódzki Armii Krajowej – Podokręg Piotrków)- III batalion. Brał udział w walkach o lotnisko bielańskie, Truskaw, Sowią Wolę, Piaski, Marianów. Dwukrotnie przedstawiony do odznaczenia Krzyżem Walecznych.

34Rostworowski Tomasz ps. „ojciec Tomasz”

Jezuita, kapelan,ur. 9.11.1904 r. w Warszawie, zm. 9.03.1974 r. w Łodzi. Ksiądz jezuita, początkiem lat dwudziestych ukończył studia filozoficzne w Nowym Sączu. W czasie II wojny światowej zaangażowany w ratowanie Żydów, w czasie Powstania Warszawskiego kapelan na Starym Mieście oddziału Armii Krajowej – Grupa „Północ” – zgrupowanie „Róg” – batalion „Wigry” – batalion „Gustaw”. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie), Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami.

35Rzymek Bolesław ps. „Wirecki”

Strzelec, ur. 9.05.1925 r. w Nowym Sączu, zm. 4.09.1993 r. w Warszawie, oddział Armii Krajowej – Grupa „Północ” – odcinek „Kuba”-„Sosna” – batalion „Chrobry I”, szlak bojowy Wola – Stare Miasto. Powojenne losy nieznane.

36Scheuer Franciszek ps. „Przełęcz”

Podporucznik, ur. 16.11.1906 r. w Nowym Sączu, zm. 12.11.1974 r. w Krakowie. W czasie walk w Powstaniu Warszawskim dostał się do niemieckiej niewoli. Po wojnie zamieszkał w Krakowie.

37Walkowska Helena

Ur. 18.08.1906 r. w Nowym Sączu, zm. 12.08.1997 r. w Warszawie. W czasie Powstania Warszawskiego pełniła funkcje lekarza na Żoliborzu w II Obwodzie „Żywiciel” Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej – sanitariat – Punkt Opatrunkowy nr 118 ul. Próchnika 2. Po wojnie mieszkała w Warszawie.

38Wojs Klemens ps. „Tadeusz”

Porucznik, ur. 12.07.1913 r. w Nowym Sączu. W czasie II wojny światowej działał w konspiracji, Kedyw Komendy Głównej Armii Krajowej – zgrupowanie „Radosław”. 20 kwietnia 1942 r. wziął udział w nieudanej „Akcji Krüger”- zamachu na SS–Obergruppenführera Friedricha Wilhelma Krügera w Krakowie, i jako jedyny z grupy zamachowców przeżył wojnę.W czasie Powstania Warszawskiego walczył w Śródmieściu Północ i Południe w szeregach zgrupowania „Harnaś” – kompania „Janusz”, następnie batalion „Piorun” – 1. kompania – III pluton, odznaczony Orderem Virtuti Militari. Dalsze losy nie są znane.

39Wyzner Włodzimierz ps. „Opoka”

Strzelec, ur. 9.02.1926 w Grudziądzu, zm. 7.04.2005 r. Swoją młodość spędził w Nowym Sączu. Po wybuchu II wojny światowej działał w konspiracji. Z racji bycia harcerzem, należał do „Szarych Szeregów”. Był członkiem grupy Stanisława Kamińskiego pod pseudonimem „Karaś”. Pełnił funkcje rozpoznawcze wojsk okupanta na terenie miasta i powiatu nowosądeckiego, kolportował prasę podziemną, uczestniczył w szkoleniu wojskowym. W marcu 1944 roku organizacja Szare Szeregi w Nowym Sączu została rozbita. Uprzedzony o aresztowaniu, w dniu 29 marca uciekł z Nowego Sącza do Lwowa, gdzie otrzymał fałszywe dokumenty na nazwisko Stanisław Lewicki i w czerwcu 1944 roku wyjechał do Warszawy.

Jego żona, Maria również działała w konspiracji. Została aresztowana w 1941 r. w Nowym Sączu i więziona w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück, wojnę przeżyła. Jego ojciec Henryk Wyzner, za działalność w Związku Walki Zbrojnej w lutym 1942 r. został wywieziony do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, gdzie zginął 29.05.1942 r. W czasie Powstania Warszawskiego walczył na Starym Mieście, kanałach, Śródmieściu Północ, Górnym Czerniakowie szeregach Armii Krajowej – Grupa „Północ” – zgrupowanie „Róg” – Brygada Dyspozycyjno-Zmotoryzowana NSZ „Koło”, został ranny. Po zakończeniu walk, powrócił do rodzinnego Nowego Sącza. Po zdaniu matury w Nowym Sączu rozpoczął studia na Akademii Handlowej w Krakowie (obecnie Uniwersytet Ekonomiczny), które ukończył w roku 1949. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

40Zapolska Ewa ps. „Ilona”

Starszy strzelec ur. 30.10.1925 r. w Nowym Sączu, zm. 16.12.2002 r. w Gdyni. W czasie II wojny światowej działała w konspiracji, brała udział m. in. w rozpoznaniu przed słynna udana „Akcją Kutschera”, a w Powstaniu Warszawskim jako sanitariuszka walczyła w szeregach Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej – I Obwód „Radwan” (Śródmieście) – 3. Rejon „Ratusz – Wojskowa Służba Ochrony Powstania – VI zgrupowanie WSOP – batalion „Bełt”, znalazła się w niemieckiej niewoli. Odznaczona Krzyżem Walecznych, Krzyżem Armii Krajowej, Warszawski Krzyż Powstańczy.

41Zwoliński Karol ps. „Staszek”

Kapitan,ur. 30.04.1892 r. w Starym Sączu. W czasie Powstania Warszawskiego walczył na Starym Mieście, w kanałach, Śródmieściu Północ, Śródmieście Południe w szeregach Armii Krajowej – Grupa „Północ” – Państwowy Korpus Bezpieczeństwa (PKB) – Oddział „Barry”, następnie Komenda Placu, dostał się do niemieckiej niewoli. Jego dalsze losy nie są znane.

opracowanie Piotr Kazana

Zdjęcia ze zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego, Instytutu Pamięci Narodowej, Rocznika Sądeckiego oraz archiwów rodzinnych
Bibliografia: Muzeum Powstania Warszawskiego