A A+ A++

Zdjęcie w tle: Image courtesy of Stellarium

O obiekcie

Poniższe zdjęcie Caldwell 106 wykonane przez teleskop Hubble’a ukazuje jakby drobinki brokatu utrzymujące się razem dzięki wzajemnemu oddziaływaniu grawitacyjnemu. Gromady kuliste są jak odizolowane gwiezdne miasta i podobnie, jak w zabieganym wielkim mieście, dużo się tam dzieje. Gwiazdy, obiegając centrum gromady, są w ciągłym ruchu. Obserwacje wykazały, że najbardziej masywne gwiazdy mają tendencje do skupiania się w centralnej części gromady, natomiast lżejsze znajdują się na jej peryferiach.

Z czasem gwiazdy o średniej masie tracą wodór, który jest ich paliwem dla reakcji termojądrowych. Wtedy jądro gwiazdy zapada się pod wpływem własnej masy. Zewnętrzne warstwy gwiazdy zwiększają objętość i ochładzają się, podczas gdy wiatr gwiazdowy wywiewa większość jej materii. Przetrwać to są w stanie jedynie gwiazdy o niezwykle gorących jądrach. Ten ubytek materii sprawia, że lżejsze wtedy białe karły zostają zepchnięte z dala od centrum gromady przez oddziaływanie grawitacyjne z innymi gwiazdami. Z każdym zbliżeniu orbita białego karła rozszerza się, tym samym oddala względem centrum.

Astronomowie nigdy wcześniej nie widzieli tak dynamicznego ubytku masy. To ujęcie, wykonane w spektrum widzialnym, podczerwieni oraz nadfiolecie, za pomocą Wide Field Camera 3, ukazuje młode białe karły podczas ich odejścia z centrum gromady trwającego 40 milionów lat.

Ujęcie ukazuje 35 tys. gwiazd w pobliżu centralnej części gromady. Gwiazdy są ciasno upakowane – znajdują się znacznie bliżej siebie niż Słońce i najbliższa mu gwiazda. Zdjęcie Wide Field and Planetary Camera 2 przedstawia naturalne kolory gwiazd, który niesie ze sobą ważne dla naukowców informacje o ich składzie chemicznym i wieku. Przykładowo, czerwone gwiazdy to jasne czerwone olbrzymy u schyłku swego życia. Częstsze są żółte gwiazdy, czyli gwiazdy o średnim wieku, podobne do Słońca.

Podstawowe informacje

  • Typ obiektu: gromada kulista
  • Numer w katalogu NGC: 104
  • Jasność: 4,5m
  • Gwiazdozbiór: Tukan
  • Deklinacja: -72° 04′ 51″
  • Rektascensja: 00h 24m 05s
  • Rozmiar kątowy: 31,0′
  • Promień: 75 ly

Jak obserwować?

C106 gołym okiem jawi się nieco rozmyta gwiazda przypominająca jądro kometarne pozbawionej warkocza. Najlepszy czas na obserwacje to wiosna na półkuli południowej.

Obserwowana przez lornetkę 7×50, bądź 10×50 gromada ujawnia swoją naturę – widoczna jest jako jądro o jasności gwiazdy, otoczone przez halo delikatnego światła.

Czterocalowy teleskop ukazuje jasne, zwarte jądro otoczone przez sferę o promieniu 15 minut kątowych, z której można wyodrębnić wzrokiem najjaśniejsze gwiazdy. Nawet mały teleskop zapewni doskonały widok.

Natomiast przez ośmiocalowy teleskop można zobaczyć błyszczące skupisko gwiazd, gdzie nierozróżnialne obiekty w gęstym centrum kontrastują z mniej gęstymi obszarami zewnętrznymi.

C106 na mapie nieba.

Źródła:
Oryginalne źródło: ZOBACZ
0
Udostępnij na fb
Udostępnij na twitter
Udostępnij na WhatsApp

Oryginalne źródło ZOBACZ

Subskrybuj
Powiadom o

Dodaj kanał RSS

Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS

Dodaj kanał RSS
0 komentarzy
Informacje zwrotne w treści
Wyświetl wszystkie komentarze
Poprzedni artykułSamsung Color E-Paper – wyświetlacz, który zastąpi tradycyjne ekrany na witrynach sklepowych. Niemal zerowy pobór mocy
Następny artykułKolejne działania Gminy dot. dzików w mieście