Liczba wyświetleń: 792
Od lat przychody Lasów Państwowych rosną znacząco. Rosną także pensje leśników. Ale ma to swój koszt. W ciągu 30 lat ponad dwukrotnie wzrosła skala wycinek – z 20 do 49 mln m3. Równocześnie stan ochrony przyrody spada. 54% siedlisk leśnych Natura 2000 w Polsce jest niewłaściwy, a prawie 30% pogarsza się. Z kolei wydatki Lasów Państwowych na ochronę przyrody maleją. Brak jest instytucjonalnych i społecznych mechanizmów nadzoru, a pierwsze weryfikacje nadużyć finansowych oraz kroki w stronę lepszej ochrony lasów spotykają się z protestami oburzonych leśników.
Znamienne, że leśnicy chcą protestować właśnie teraz, kiedy znany jest raport NIKu o nadużyciach finansowych w Lasach Państwowych. Kiedy rząd robi pierwsze kroki dla poprawy stanu ochrony przyrody w Polsce. Kiedy na wdrożenie czeka wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, mówiący o konieczności społecznego współdecydowania o lasach, prawa do sądu, a także dostosowania polskiej Ustawy o lasach do standardów europejskich, czyli respektowania dyrektywy siedliskowej i ptasiej – komentuje Radosław Ślusarczyk z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.
Już 3 lata temu Pracownia na rzecz Wszystkich Istot w raporcie „Lasy na sprzedaż: jak Lasy Państwowe uwłaszczyły się na wspólnych lasach” wykazała skalę nadużyć i szkodliwych działań leśników.
„Przychód Lasów Państwowych w 2021 r. wyniósł 10 mld PLN i był prawie dwukrotnie wyższy niż w 2008 r. Zysk netto w 2021 r. osiągnął ponad 700 mln PLN i był ponad trzykrotnie wyższy niż w 2008. Zdecydowana większość (ok. 90%) przychodów Lasów Państwowych pochodzi ze sprzedaży drewna pozyskanego w lasach należących do Skarbu Państwa, w 2021 r. było to 8,9 mld PLN” – czytamy w raporcie Pracowni.
Pomimo rosnących zysków Lasów Państwowych, w latach 2016–2021 suma rocznych wydatków tej instytucji na ochronę przyrody (suma wydatków bezpośrednich i dofinansowanie działalności parków narodowych ze środków Funduszu Leśnego) spadła o 17% i była w 2021 r. równa zaledwie 0,5% przychodów Lasów Państwowych. Podczas gdy na wynagrodzenia wydano w tym samym roku 59 razy więcej.
Lasy Państwowe mają dużą swobodę w dysponowaniu wypracowanymi środkami. W polskim prawie brak jest skutecznych mechanizmów nadzoru i korygowania zarządzania finansami Lasów Państwowych. Kryteria, na podstawie których przeznaczane są środki z Funduszu Leśnego, są nieprecyzyjne i stwarzają pole do dowolności. Szczególnym problemem jest przekazywanie środków na cele niezwiązane z główną działalnością Lasów Państwowych. Dyrektor Generalny w latach 2021–2022 r. wydał szereg decyzji i zarządzeń, których zakres przedmiotowy budzi poważne wątpliwości.
„Nie dziwię się, że leśnicy protestują. Kieruje nimi strach przed nadciągającymi nieuchronnie zmianami. Wszak ich przychody i zarobki są najwyższe w historii. Pozyskanie drewna też jest największe w historii. Ale te protesty nie zmienią wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Lasy Państwowe nie potrafią się same zreformować, co zapowiadały w trakcie ostatniej kampanii do polskiego parlamentu. Póki co nie stosują się nawet do Ustawy o lasach, ponieważ przynajmniej w 46 nadleśnictwach prowadzą gospodarkę leśną bez zatwierdzonych Planów Urządzenia Lasu. Najwyższy czas zrobić porządek dla dobra przyrody i społeczeństwa. Lasy Państwowe nie mogą pozostawione bez kontroli i nie mogą działać ponad prawem” – mówi Radosław Ślusarczyk.
Mimo że Lasy Państwowe tylko zarządzają wspólnym dobrem Polek i Polaków, to zyski nie zasilają budżetu państwa. Jedynie niewielka część wypracowanych przez Lasy Państwowe środków trafia do publicznej kasy. Suma podatków bezpośrednich, opłat i świadczeń o charakterze dywidendowym na 1 m3 pozyskanego drewna jest w przypadku Lasów Państwowych ponad dwukrotnie niższa niż średnia dla innych dużych samofinansujących się państwowych gospodarstw leśnych w UE.
Głównymi beneficjentami rosnących zysków ze sprzedaży drewna pozyskanego w lasach należących do Skarbu Państwa są sami pracownicy Lasów Państwowych. Średnie miesięczne wynagrodzenie osoby zatrudnionej w Lasach Państwowych wzrosło w 2021 r. o 15% w stosunku do 2020 r. i wyniosło 9048 PLN brutto, czyli 160% średniego wynagrodzenia w polskiej gospodarce.
Pensje nadleśniczych (których jest w Polsce 429) sięgają nawet 19 tys. PLN brutto miesięcznie, a Dyrektor Generalny Lasów Państwowych może liczyć na zarobki w wysokości nawet ponad 30 tys. PLN. Dla porównania odpowiedzialny za nadzór nad całością gospodarki leśnej w państwie Minister Klimatu i Środowiska zarabia ok. 20 tys. PLN, podobnie jak premier RP.
W 2018 roku wynagrodzenie pracowników Lasów Państwowych na stanowiskach nierobotniczych na 1 ha zarządzanego lasu wynosiło średnio 76 EUR. Była to kwota porównywalna do zdecydowanie bardziej zamożnych krajów Europy takich jak Austria (73 EUR/1 ha) czy Niemcy (Bawaria 74 EUR/1 ha) i dwukrotnie więcej niż średnia (39 EUR/1 ha) dla innych podobnych instytucji funkcjonujących w UE25.
W Lasach Państwowych od wielu lat utrzymuje się też problem przerostu biurokracji i zatrudnienia. W 2021 r. Lasy Państwowe zatrudniały 25,5 tys. osób, w tym zdecydowaną większość (93%) na stanowiskach nierobotniczych. Liczba pracowników na stanowiskach nierobotniczych na 1000 ha zarządzanego lasu jest w polskich Lasach Państwowych ponad dwukrotnie wyższa niż średnia dla podobnych instytucji w UE (3,3 w Polsce; 1,4 w innych państwach UE).
„Za to wszystko płacą lasy. Wszak ciągu ostatnich 30 lat pozyskanie drewna w Polsce w lasach zarządzanych przez Lasy Państwowe wzrosło ponad dwukrotnie – od 20 mln m3 w 1990 r. do 49 mln m3 (grubizna brutto) w 2019 r. Płaci też polskie społeczeństwo, ponieważ Lasy Państwowe przede wszystkim eksploatują lasy, w miernym stopniu realizując funkcje społeczne i funkcje ochronne lasów. Tymczasem w dobie zmian klimatu, to właśnie one będą decydujące. Wiedzą o tym już Polki i Polacy, co pokazały badania: aż 84,6% osób opowiedziało się za objęciem ochroną 20% najcenniejszych przyrodniczo i społecznie polskich lasów. Teraz czas na głęboką reformę Lasów Państwowych i Ustawy o lasach” – podsumowuje Ślusarczyk.
Autorstwo: Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
Nadesłano do portalu WolneMedia.net
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS