Immunoterapia alergenowa, zwana również odczulaniem, jest jednym z zaawansowanych sposobów leczenia alergii. Jak ją przeprowadzić, by skutecznie zawalczyć z alergią, w rozmowie z PolitykaZdrowotna.com, odpowiada konsultant krajowy w dziedzinie alergologii prof. Karina Jahnz-Różyk.
Podstawowy oręż alergologa
Pani profesor, zacznijmy od początku – na czym polega immunoterapia alergenowa, czyli odczulanie?
prof. Karina Jahnz-Różyk: Przede wszystkim zacznijmy od tego, że immunoterapia alergenowa, innymi słowy immunoterapia swoista, szczepienia alergenowe, wykazuje bardzo dużą skuteczność w leczeniu alergii na alergeny wziewne (np. pyłki traw, drzew, chwastów), jad owadów błonkoskrzydłych oraz w przypadku chorób alergicznych, takich jak alergiczny nieżyt nosa i astma oskrzelowa. Ponieważ prowadzi do zmniejszenia wrażliwości osoby uczulonej na alergeny i w konsekwencji, do eliminacji lub zmniejszenia stopnia nasilenia objawów choroby. Metoda ta koryguje zaburzenia immunologiczne, które występują u chorych na choroby alergiczne. Wywiera leczniczy wpływ na wiele narządów – np. szczepionki zawierające alergeny roztoczy kurzu domowego podawane choremu uczulonemu na te alergeny, cierpiącemu na nieżyt nosa i astmę, leczą równocześnie obie te choroby.
Od alergii do astmy. Pylenie w pełni
Od czego rozpocząć leczenie?
Podjęcie decyzji o rozpoczęciu tego typu leczenia wymaga wnikliwej analizy dolegliwości chorego w powiązaniu z narażeniem na domniemany alergen, czynnik sprawczy objawów choroby i potwierdzenia uczulenia wynikami badań dodatkowych, a zatem wskazania do odczulania powinien ustalać specjalista alergolog. W tej chwili mamy trzy podstawowe metody immunoterapii: najbardziej popularna metoda podskórna, doustna tabletkowa lub krople, które podaje się podjęzykowo. W Polsce byliśmy przyzwyczajeni do immunoterapii podskórnej, ponieważ po pierwsze była refundowana, a po drugie tak podaje się ją w przypadku najpopularniejszych w naszym kraju alergenów, np. na „popularną” u nas brzozę. Ale dwie kolejne metody też są już coraz bardziej rozpowszechnione.
W XXI wieku obserwujemy epidemię alergii i astmy
Skuteczna immunoterapia – konsekwentna i długotrwała
To skuteczna metoda leczenia chorób alergicznych, ale pod pewnymi warunkami. Jakimi?
Immunoterapia alergenowa to jedyny – no może obok unikania kontaktu z alergenem, co jest ze zrozumiałych względów często niemożliwe – skuteczny sposób leczenia tych chorób. To podstawowy oręż lekarza alergologa. Objawy tych chorób są wynikiem narażenia się na działanie alergenów w naszym środowisku, by się ich pozbyć, musimy w sposób ciągły, przez 3 do 5 lat poddawać się immunoterapii. I to jest podstawowy warunek: konsekwentne przyjmowanie szczepionki. Niestety był z tym pewien problem w Polsce, zwłaszcza w czasie pandemii.
Pandemiczny spadek liczby odczulanych pacjentów
Dlaczego?
W Polsce było już całkiem nieźle z poziomem odczulania aż do pandemii. Mieliśmy 140 tysięcy pacjentów odczulanych na alergeny wziewne, najbardziej popularne wiosną i jesienią. Po pandemii odnotowaliśmy spadek do nieco ponad 30 tys. I na nowo musimy wytłumaczyć pacjentom, że to skuteczna metoda walki z chorobami alergicznymi, ale tylko pod warunkiem, że jest podawana w sposób konsekwentny. Co ważne, ze względu na różny sposób standaryzacji szczepionek, nie istnieje wymienność preparatów do odczulania, tzn. nie można zacząć odczulania jednym preparatem, a skończyć innym. Gdy mamy sytuację, że łańcuch dostaw szczepionek został zakłócony – co miało niestety miejsce w Polsce – i przerwiemy odczulanie na dłużej niż 2 miesiące, musimy zaczynać cały cykl od nowa. To jeden powód – zakłócenia w łańcuchu dostaw. Drugi to dyscyplina pacjenta.
Nie leczymy tylko objawów
Ponieważ trwa długo trudno o samodyscyplinę? Ale przecież cierpimy, chcemy ulgi w dolegliwościach. A jednak jest problem z konsekwencją?
Immunoterapia to proces spersonalizowany, zakłada leczenie precyzyjnie wycelowane w konkretnego pacjenta – który jest dokładnie zbadany, miał zrobione testy skórne, w niektórych przypadkach badania in vitro, uwzględniające także badania molekularne. W tej chorobie nie leczymy już tylko objawów, lecz długotrwale leczymy pacjenta, który objawów, dzięki odczulaniu, już nie ma i dążymy, żeby ich nie miał również w przyszłości, dalej, żeby nie miał w przyszłości astmy, żeby nowe alergeny się nie dołączyły do jego choroby. Ale gdy on już nie ma objawów, faktycznie często trudno o konsekwencję w procesie terapeutycznym i często dochodzi do przerwy w leczenie. A powtórzę: żeby było skuteczne musi trwać minimum 3 do 5 lat.
To długi i mozolny proces, ale opłacalny?
Musimy pacjentom uświadomić, że immunoterapia jest tak naprawdę profilaktyką chorób znacznie trudniejszych: astmy i występowania kolejnych bardziej głębokich uczuleń. To długi i mozolny proces, który wymaga wzajemnego zrozumienia między lekarzem a pacjentem, dobrego wytłumaczenia, dlaczego to ważne i na czym polega terapia. Trzeba zaznaczyć, że jest to tylko fragment leczenia choroby alergicznej, bo często pacjenci myślą, że jeżeli dostaną immunoterapię, to sprawa ich alergii jest załatwiona raz na zawsze. A tak nie jest, bo bywa, że odczulanie jest skuteczne w 70%, bo pewna grupa nie odpowiada na to leczenie, albo – co więcej – okazuje się, że dochodzą nowe alergeny i czasami trzeba podejmować kolejną próbę odczulania inną szczepionką.
Immunoterapia inwestycja w zdrowie
Warto, bo nie tylko pomagamy sobie doraźnie, ale inwestujemy w swoje zdrowie długofalowo?
Im dłużej jest prowadzana immunoterapia, tym wyniki leczenia są lepsze, bo warto pamiętać, że poprzez to leczenie hamujemy kaskadę, sekwencję zjawisk, które zapoczątkowuje zapalenie alergiczne, zapobiegamy rozwojowi nowych uczuleń i nowych chorób alergicznych. Co najważniejsze, po zakończeniu leczenia, uzyskujemy trwałe ustąpienie dolegliwości – organizm się przestawia, by prawidłowo reagować na alergen. W przypadku skutecznej immunoterapii efekt wyleczenia utrzymuje się wiele lat po jej zaprzestaniu. Pacjent też rzadziej choruje, mniej wydaje na leki objawowe i co bardzo ważne, rzadziej rozwija się astma.
Astma ciężka – leczenie biologiczne szansą dla chorych
Dziękuję za rozmowę.
Zdzisława Górska-Nieć
***
Prof. dr med. Karina Jahnz-Różyk, specjalista chorób wewnętrznych, pneumonologii, alergologii i immunologii klinicznej. Jest konsultantem krajowym w dziedzinie alergologii, a także kierownikiem Kliniki Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii, Alergologii i Immunologii Klinicznej w Wojskowym Instytucie Medycznym – Państwowym Instytucie Badawczym. Jest redaktorem naczelnym czasopisma „Journal of Health Policy&Outcomes Research”.
Prof. Samoliński: Alergia może zabić
Źródła:
Polityka Zdrowotna
Aktualizacja: 21/03/2024 10:39
Autor: Zdzisława Górska-Nieć
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS