Mamy plac Zofii i Karola Górskich

Decyzję w tej sprawie Rada Miasta Torunia podjęła na sesji 17 listopada 2022 r., a odsłonięcie tablicy z nazwą zorganizowano po zakończeniu budowy linii tramwajowej przebiegającej przez to skrzyżowanie. W uroczystej chwili uczestniczyły krewne patronów placu –  synowa Joanna Górska i wnuczka Izabela Górska-Wirzewska. Obecni byli prezydent Torunia Michał Zaleski i przewodniczący Rady Miasta Torunia Marcin Czyżniewski, a także przedstawiciele Klubu Inteligencji Katolickiej, wśród nich prezes prof. Michał Białkowski – wnioskodawca nadania nazwy. W szacownym gronie nie zabrakło przedstawicieli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Towarzystwa Miłośników Torunia, wśród nich prof. Janusza Małłka, ucznia i kontynuatora szkoły naukowej prof. Karola Górskiego.

– Nadając dziś nazwę temu placowi uznajemy wielkość zasług pani profesorowej Zofii Górskiej oraz pana profesora Karola Górskiego dla tworzenia w naszym mieście najlepszych standardów humanistycznych, naukowych i duchowych. W ich życiu odnajdujemy zarówno wielką miłość małżeńską i rodzinną, jak i wielki wpływ na potencjał uniwersytecki Torunia – mówił prezydent Torunia Michał Zaleski. – Z czcią myślę o bliskim mi naukowym i geograficznym rodowodzie Pani Profesorowej. Wspominam też z serdeczną pamięcią swoje spotkanie i rozmowę z Panem Profesorem z lat młodości i niedawnego ukończenia studiów na UMK. W moich oczach Profesor był człowiekiem wielkiej kultury, dojrzałości i imponującej wiedzy – wspominał prezydent, podkreślając też znaczenie nadania nazwy placu Zofii i Karola Górskich w Roku Mikołaja Kopernika.

Prof. Karol Górski był wybitnym polskim historykiem, twórcą toruńskiej szkoły historycznej. Urodzony w Odessie, studia ukończył na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, potem był związany z Uniwersytetem Poznańskim. W latach 1927-1928 odbywał służbę wojskowa w Grudziądzu. Walczył w kampanii wrześniowej i został odznaczony srebrnym Krzyżem Virtuti Militari. Po wojnie osiadł w Toruniu i tu współtworzył Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Był też założycielem Klubu Inteligencji Katolickiej (1956) i mentorem Towarzystwa Naukowego w Toruniu. W karierze badawczej zajmował się dziejami Prus, Pomorza, Torunia, państwa krzyżackiego i Kopernika oraz dziejów duchowości w Polsce. Był naukowym autorytetem dla wielu pokoleń, historykiem o światowej sławie, z honorami okazywanymi przez Uniwersytet Harvarda czy Królewską Duńską Akademię Nauk. W 1979 r. otrzymał doktorat honoris causa UMK, a pięć lat później Uniwersytetu Wrocławskiego.

Nadanie nazwy placu Zofii i Karola Górskich uczciło przypadającą w tym roku 120. rocznicę urodzin prof. Karola Górskiego.

– To był zaszczyt, że Rada Miasta mogła jednogłośnie podjąć taką uchwałę – podkreślił jej przewodniczący prof. Marcin Czyżniewski. – Przypominamy w ten sposób wkład Pani Zofii i Pana Profesora w rozwój uniwersytetu i naszego miasta, ale też i wkład uniwersytetu, świętującego już niedługo 80-lecie istnienia, w rozwój intelektualny, naukowy i społeczny Torunia. Wszyscy wiemy, że Toruń wyglądałby zupełnie inaczej, gdyby w 1945 r. nie powstał tu uniwersytet, gdyby nie przyjechał tutaj pan prof. Karol Górski. Rzadko uświadamiamy sobie, że dzięki temu właśnie Toruń stał się na powrót miastem takim, jakim był przez wieki – wielokulturowym. Tworzyły go bowiem osoby, które przyjechały tu z różnych stron, nie tylko z Wilna i Lwowa, ale także urodzone w Paryżu, Petersburgu, Wiedniu, Nowym Jorku i Groznym, czy wreszcie w Odessie – jak Pan Profesor Górski.

Przewodniczący Rady Miasta wręczył obecnej na uroczystości rodzinie Państwa Górskich kopię uchwały o nadaniu imienia placowi. Jak podkreślił prof. Czyżniewski, wartością jest, iż w Toruniu upamiętniane są w nazwach ulic nie tylko osoby indywidualne, mężczyzn i kobiety, ale i małżeństwa, wspaniałe toruńskie rodziny, których oboje małżonkowie byli zaangażowani w życie społeczne, naukowe i kulturalne Torunia.

– Profesor Górski był osobą niezłomnych wartości i niezłomnych zasad – zaznaczył prof. Michał Białkowski, prezes Klubu Inteligencji Katolickiej w Toruniu. – Był żołnierzem września 1939 roku, ale też jako ochotnik młodociany brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Był człowiekiem, który żył w trudnych czasach i trudnych warunkach, ale zawsze żył poniekąd „pod prąd”. Taki charakter miała też jego działalność naukowa. W latach 30-tych, gdy w Europie rozwijał się już nazizm, zajmował się problematyką krzyżacką i Prus Królewskich, a po II wojnie światowej, w ciężkich czasach stalinowskich i gomułkowskich, zajął się tematem historii kościoła, religijności i duchowości. Te okoliczności nie sprzyjały jego badaniom i możliwościom dotarcia do wielu archiwów. Z tego powodu dotykały go także różne szykany. Oddajemy więc dziś  cześć Zofii i Karolowi Górskim jako ludziom niezłomnym, o wielkich, wspaniałych, kryształowych charakterach.

Fot. Agnieszka Bielecka

Zgłoś naruszenie/Błąd