Więcej o autorach komentarzy oraz sposobie, w jaki oceniali rząd, przeczytasz w artykule: Jak ocenialiśmy politykę gospodarczą rządu PiS? Lista ekspertów
Przedsiębiorczość
Eryk Ziędalski, FOR. Ocena: 2 (dopuszczający)
Rząd dość szybko zareagował na problemy spowodowane wprowadzonymi przez siebie lockdownami i uruchomił tzw. tarcze antykryzysowe. Sama konstrukcja tych tarcz była jednak błędna, gdyż zbyt wiele środków wypłaconych w ich ramach było bezzwrotnych. Pozwoliło to na przetrwanie też firmom, które były w złej sytuacji jeszcze przed pandemią i bez związku z lockdownami.
Tak jak w pierwszej kadencji PiS-u mieliśmy dalej do czynienia z pospiesznym uchwalaniem ważnych aktów prawnych, nadużywaniem ścieżki poselskiej, dla której nie ma obowiązku sporządzania oceny skutków regulacji i przeprowadzania konsultacji, a w przypadku formalnie rządowych projektów nierzetelnym sporządzaniem ocen skutków regulacji oraz fasadowością konsultacji publicznych. Symbolem może być chaos towarzyszący wprowadzaniu ustaw podatkowych w ramach tzw. Polskiego Ładu i zmienianiu ich w ciągu roku podatkowego.
Sebastian Stodolak, WEI. Ocena: 2 (dopuszczający)
Najważniejsza dla przedsiębiorczości jest stabilność prawa. Nawet skomplikowane prawo, chociaż oczywiście samo w sobie problematyczne, jeśli jest stabilne, nie stanowi wielkiej bariery dla rozwoju gospodarczego. Tymczasem nawet proste prawo, jeśli zbyt zmienne, może skutecznie przedsiębiorczość sparaliżować. Świadectwem tego, że firmy w Polsce nie mają pewności co do przyszłości, jest, chociażby bardzo niski poziom inwestycji w gospodarce. Pakiet zmian w prawie, które niósł z sobą Polski Ład, był dla polskich firm zabójczy.
WEI proponuje wprowadzenie 12-miesięcznego okresu vacatio legis dla prawa regulującego stosunki gospodarcze. Inną sprawą jest administracyjne podnoszenie kosztów prowadzenia biznesów poprzez radykalne zwiększanie płacy minimalnej. To wcale nie modernizuje gospodarki, a tylko wymusza rozrost szarej strefy.
„Rząd PiS obniża podatki dla przedsiębiorców. Wspieramy i będziemy wspierać polskie firmy, bo to jest absolutną normą i normalnością”.
Mateusz Morawiecki, 19 listopada 2019 r.*
Łukasz Bernatowicz, BCC. Ocena: 2 (dopuszczający)
Zdecydowanie łatwiej wymienić rzeczy, które w ostatnich czterech latach ułatwiły życie biznesowi, niż te, które je utrudniły – jest ich po prostu szalenie niewiele. Należą do nich: w miarę szybka reakcja z tarczami finansowymi w odpowiedzi na spowolnienie wywołane pandemią, zawieszenie składek na ZUS i kolejne pakiety pomocowe dla firm. To pozwoliło przetrwać przedsiębiorcom. Ale przez te cztery lata nie pojawiła się żadna ustawa, która poprawiłaby diametralnie sytuację osób prowadzących w Polsce biznes czy działalność gospodarczą. Taką okazją była, jeszcze w poprzedniej kadencji rządu PiS, „Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”. Tylko że w tym dokumencie były przewidziane inwestycje prywatne na poziomie 25 proc. PKB, a są o prawie 10 pkt proc. niższe. Druga kwestia to stracona szansa w postaci Polskiego Ładu. Przedsiębiorcy najwięcej energii włożyli w to, żeby jakoś się z tych pomysłów rządowych wykaraskać, a nie żeby wykorzystać jakieś fajne rozwiązania ustawowe, które mogłyby poprawić ich sytuację. Po pierwsze, rząd powinien nie szkodzić przedsiębiorcom. Tymczasem nieprzejrzyste prawo, słaby poziom legislacji, tworzenie prawa ad hoc, na kolanie, pod poszczególne rozwiązania powodują, że prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce jest niestety nadal bardzo trudne.
Kamil Sobolewski, Pracodawcy RP. Ocena: 3 (dostateczny)
Swobodę działalności gospodarczej, proste przepisy i przyjazne biznesowi państwo zastępuje za rządów PIS etatyzm, interwencjonizm, wzrost własności państwowej w gospodarce. To, co było potrzebną interwencją w sytuacjach wyjątkowych zamienia się w stałe, nowe uprawnienia państwa. W gąszczu przepisów firmy radzą sobie, dopóki trwa dobra koniunktura gospodarcza.
Estoński CIT to dobre rozwiązanie, ale przedsiębiorcy potrzebują stabilności, przewidywalności sytuacji gospodarczej, polityki gospodarczej, legislacji, tego zaś brakuje. Nie jest potrzebne państwo dające jednym firmom wsparcie a innym nakładające zabójcze dla nich regulacje.
Podatki
Sławomir Dudek, IFP. Ocena: 1 (niedostateczny)
Podatnicy odczują negatywnie brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Dla przedsiębiorców może to stanowić poważne obciążenie, zwłaszcza w połączeniu ze wzrostem płacy minimalnej, co automatyczne zwiększa wysokość składki na ubezpieczenia społeczne.
Drugim problemem, który narasta od lat, a kończący kadencję rząd, zamiast mu przeciwdziałać, jeszcze zwiększał jego skalę, jest nadmiar różnego typu podatków. Noszą one różne nazwy: opłaty, cła, dopłaty, odpisy, akcyzy itp. i jest ich już ponad 100. Nawet Ministerstwo Finansów nie dysponuje ich kompletnym rejestrem. W tym gąszczu łatwo o pomyłki i uchybienia. W dodatku część podatków dubluje się, więc płacimy dwa razy daninę od tego samego.
Jednak podstawą negatywnej oceny jest kompromitacja związana z wprowadzeniem „polskiego ładu”. I nie chodzi o zmiany w parametrach podatkowych tam zawartych, ale o sposób wprowadzania tak wielkiej zmiany w podatkach. Brak odpowiednich konsultacji, ekspres legislacyjny, ignorowanie uwag księgowych, doradców podatkowych, ogromne skomplikowanie. To naruszyło zasadę zaufania obywateli do państwa. Wszyscy eksperci (oprócz rządowych) ostrzegali, że to będzie porażka. Jednak rząd Morawieckiego parł na zderzenie ze ścianą. I potem to wszystko runęło i rząd, jakby nigdy nic, wycofał się z większości zmian.
To tak, jakby rząd w trybie ekspresowym, bez konsultacji zmienił ruch na lewostronny, kierowcy ogromnym kosztem zmieniliby samochody, samorządy przemalowałyby pasy i znaki, wydalibyśmy miliony na szkolenia, a rząd kilka tygodni potem powiedział: „Nie, jednak wracamy do ruchu prawostronnego”. Kompromitacja. To na lata podważyło zaufanie podatników do systemu podatkowego, do resortu finansów. Za polski ład ocen powinna być poza skalą tj. „zero”
Eryk Ziędalski, FOR. Ocena: 1 (niedostateczny)
Mimo ostrzeżeń ekspertów rząd forsował szybkie wprowadzenie zmian podatkowych w ramach tzw. Polskiego Ładu. Wystarczy sobie przypomnieć chaos z pierwszej połowy 2022 roku.
Zaczniemy od zmian wspierających przedsiębiorców. Niższy ZUS średnio o 500 zł dla małych firm, ryczałt do 1, a potem 2 mln euro obrotów. Niższy CIT do 2 mln euro obrotów, czy ponad miliard na dodatkowe inwestycje strategiczne dla firm. To łącznie kilka kolejnych miliardów złotych dla małych i średnich polskich firm.
Mateusz Morawiecki, 19 listopada 2019 r.
Przemysław Pruszyński, Konfederacja Lewiatan. Ocena: 2 (dopuszczający)
Pozytywne zmiany to w szczególności obniżenie podatku CIT dla małych podatników z 19 do 9 proc. oraz istotne rozszerzenie możliwości stosowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych – obecny limit wynosi 3 mln euro przychodów, a jeszcze w 2016 r. wynosił 150 tyś euro. Pozytywnie należy także ocenić wprowadzenie tzw. estońskiego CIT, który w szczególności po późniejszej nowelizacji może być istotną zachętą dla firm inwestujących w rozwój.
Niestety na tym katalog pozytywów się kończy, a dominują bardzo profiskalne zmiany, ograniczające zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wielu wydatków związanych z działalnością firm, począwszy od wyłączenia z KUP (katalog ulg podatkowych – red.) wydatków na usługi niematerialne, ograniczenie w zaliczaniu do KUP odsetek od pożyczek, limity w odliczaniu wydatków związanych z zakupem i eksploatacją samochodów firmowych, czy na wyłączeniu z KUP amortyzacji lokali i budynków mieszkalnych. Zlikwidowano możliwość opodatkowania wynajmu mieszkań przez osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej na zasadach ogólnych, ulgę abolicyjną dla osób pracujących za granicą oraz możliwość rozliczania się w formie karty podatkowej. Do tego lista nowo wprowadzonych podatków i opłat oraz podwyżki wielu z już obowiązujących, m.in.:
1. Podatek od sprzedaży detalicznej
2. Podwójne opodatkowanie spółek komandytowych
3. Podatek od niektórych instytucji finansowych
4. Podatek cukrowy
5. Podatek od małpek (opłata od alkoholu w małych opakowaniach)
6. Minimalny podatek dochodowy od osób prawnych
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS