Jej duże, piękne kwiaty nie na darmo przyrównywane są do róż. Piwonia chińska zachwycała już XIX-wiecznych impresjonistów – widzimy ją na obrazach Renoira, Moneta czy Van Gogha. W ogrodzie urodziwe krzewy są cenionym elementem romantycznego, sielskiego krajobrazu, ale i eleganckich zagonów. Niestety, uprawa piwonii chińskiej nie należy od najłatwiejszych, więc przed zakupem sadzonki upewnij się, że znasz wszystkie wymagania gatunku.
- Piwonia chińska – wymagania glebowe
- Sadzenie i uprawa piwonii chińskiej
- Podlewanie i nawożenie piwonii chińskiej
- Rozmnażanie piwonii chińskiej
- Ochrona piwonii chińskiej
- Piwonia chińska w ogrodzie
- Ciekawe odmiany piwonii chińskiej
Piwonia chińska (Paeonia lactiflora) w stanie dzikim spotykana jest we wschodniej i środkowej Azji – od Tybetu po wschodnie krańce Syberii. Dopiero w XVIII w. sprowadzono ją do Europy, ale w Chinach była uprawiana jako kwiat ozdobny już od VII w. Nazwa łacińska gatunku jest nieco myląca, gdyż epitet „lactiflora” oznacza „kwiecie barwy mleka”. Pierwsza sprowadzona na nasz kontynent piwonia faktycznie była jednak biała.
W naturze piwonie chińską kwitną na biało, różowo oraz czerwono. Kolory, które widzimy w sklepach ogrodniczych nie mają jednak z tymi oryginalnym barwami wiele wspólnego, gdyż są najczęściej wynikiem hybrydyzacji. To dzięki niej możemy na zagonie uprawiać dziś kwiaty żółte, fuksjowe, a nawet dwubarwne, pojedyncze, podwójne lub pełne.
Do największych atutów piwonii chińskiej należy pokaźny, krzewiasty pokrój. W sezonie sięga on nawet 100 cm wysokości i podobnej szerokości, ale na zimę kurczy się i staje prawie niedostrzegalny. Wieloletnia bylina kwitnie zazwyczaj w maju i/lub czerwcu, a więc jeszcze przed różami czy liliami. Pędy są sztywne, zdrewniałe u nasady i kierujące się ku górze, a potem opadające lekko na boki pod ciężarem kwiatów, z których największe mają średnicę do 16 cm. Liście są dość atrakcyjne, ciemnozielone i pierzastosieczne, przed jesienią przebarwiające się w kierunku pomarańczowego.
Krzewy piwonii chińskiej rosną dość powoli, a w pierwszych latach po posadzeniu mogą kwitnąć skąpo lub wcale. Cierpliwość się jednak opłaca, bo rośliny są wyjątkowo długowieczne – według niektórych źródeł mogą przetrwać na jednym stanowisku nawet 100 lat. Przed posadzeniem warto je więc starannie przemyśleć!
Uwaga:
W tkankach piwonii chińskiej obecny jest paeonol, fenolowy związek, które wykazuje obiecujący potencjał w medycynie, zwłaszcza w kontekście leczenia stanów zapalnych. Niestety, dla psów jest on toksyczny i może powodować zaburzenia pokarmowe.
Piwonia chińska – wymagania glebowe
Piwonia chińska może z powodzeniem rosnąć w różnych rodzajach ziemi, tak długo jak jest ona dobrze przepuszczana oraz żyzna. W przypadku piaszczystego lub gliniastego podłoża wskazana jest domieszka substancji organicznej. Ostateczny odczyn gleby powinien jednak pozostać neutralny (pH 6,5 – 7). Zdecydowanie należy unikać stanowisk bardzo wilgotnych, np. w bezpośredniej bliskości oczek wodnych.
Poza tym piwonie chińskie warto sadzić w na pełnym słońcu. Oficjalne zalecenia mówią, że roślina potrzebuje minimum 6 godzin bezpośredniego światła dziennie. Warunek ten dopuszcza więc również stanowiska częściowo zacienione, np. rano lub popołudniu. Idealnie, jeśli są one dodatkowo osłonięte od wiatrów za pomocą płotu czy innej roślinności.
Sadzenie i uprawa piwonii chińskiej
Piwonie
chińskie sadzić można jesienią, najlepiej we wrześniu lub pierwszej
połowie października, aby zakorzeniły się jeszcze przed nastaniem mrozów.
Gotowe sadzonki w doniczkach można jednak również umieszczać na zagonie
na wiosnę lub latem. Warunkiem koniecznym jest wszak odpowiednie
przygotowanie podłoża.
Ziemię należy starannie przekopać na głębokości ok. 40-50 cm. Warto do niej domieszać torf lub kompost, ale nigdy gnojówkę,
która niepotrzebnie zakwasza glebę i dodatkowo zwiększa ryzyko
zakażenia szarą pleśnią. Wszelkie domieszki pieczołowicie łączymy z
podłożem w celu ich równomiernego rozprowadzenia. Sadzonkę umieszczamy w
wykopanej jamie tak, aby wierzch bryły korzeniowej nie był niżej niż 5
cm pod powierzchnią ziemi. W tym kontekście warto kierować się
głębokością sadzonki w oryginalnym pojemniku.
Nie bez znaczenia
jest również szersze otoczenie rośliny. Piwonie chińskie rozrastają się dość
intensywnie wszerz, a dla zdrowia wymagają dobrej cyrkulacji powietrza.
Z czasem konieczne mogą się również okazać podpórki lub specjalne
metalowe obręcze, które pomogą utrzymać obciążone kwiatami pędy w
relatywnym pionie.
Jeśli chodzi o cięcie, zdecydowanie poleca
się regularne usuwanie przekwitłych kwiatów. Liście można podcinać dość
dowolnie, pozbywając się uszkodzonych, wyschniętych lub nieregularnych
pędów, ale tylko do końca sierpnia. Późniejsze cięcie może prowokować
dodatkowy wzrost, który przed okresem zimowego spoczynku jest
zdecydowanie niewskazany.
Podlewanie i nawożenie piwonii chińskiej
Piwonia chińska nie wymaga przesadnie dużo wody. Jej potrzeby największe są wiosną, więc przy braku opadów warto regularnie podlewać roślinę raz w tygodniu. W ciągu sezonu, jeśli deszcze są w miarę częste, podlewanie nie jest konieczne. W okresach suszy nie warto jednak ryzykować. Idealnie jest poprowadzić wokół piwonii chińskiej irygację kropelkową, która zadba o optymalny poziom wilgotności bez ryzyka przelania.
Potrzeba nawożenia wynika natomiast wyłącznie z zaobserwowanych niedostatków w kwitnieniu. Piwonii chińskiej nie powinno się więc zasilać prewencyjnie, nawet jeśli wydaje się nam, że podłoże nie jest idealne. Dopiero, gdy stwierdzimy naocznie, że kwiatów jest mało, warto sięgnąć po nawóz – idealnie preparat o niskim poziomie azotu, taki jak do roślin cebulowych. Pierwszą dawkę aplikujemy tuż po przekwitnięciu, a drugą późnym latem, nie później jednak niż 1 września.
Rozmnażanie piwonii chińskiej
Samodzielna propagacja piwonii chińskiej jest bardzo trudna i czasem po prostu szkoda czasu i wysiłku – lepiej jest kupić dodatkową sadzonkę. Największe prawdopodobieństwo sukcesu daje dzielenie bryły korzeniowej, ale ponieważ roślina nie lubi być przesadzania, efektem może być uzyskanie dwóch lub trzech okazów, które przez kilka lat nie będą kwitnąć wcale. Kto chce zaryzykować mimo wszystko, powinien jesienią skrócić resztki pędów do kilku centymetrów nad ziemią, po czym bardzo ostrożnie całą roślinę wykopać i położyć na płachcie. Następnie ostrym, wydezynfekowanym nożem lub sekatorem dzielimy bryłę korzeniową na kilka części, tak aby każda miała 3-5 oczek wzrostowych. Otrzymane tym sposobem sadzonki umieszczamy w wybranych miejscach na zagonie, pamiętając, że nie powinny być umieszczone zbyt głęboko.
Rozmnażanie z nasion jest złym pomysłem, ponieważ wszystkie dostępne w sklepach ogrodniczych piwonie są hybrydami, z których nigdy nie otrzymamy identycznego potomstwa. Nawet, jeśli fakt ten nie jest zniechęcający, należy liczyć się z wyjątkowo długim (wieloletnim) procesem rozwoju rośliny od postaci nasionka do kwitnącego krzewu.
Ochrona piwonii chińskiej
Naturalnie występująca w chłodnej strefie klimatu umiarkowanego piwonia chińska dobrze zniesie polskie mrozy. Chroni ją przede wszystkim wrodzony instynkt każący wciągnąć pędy pod ziemię wraz z nadejściem zimy. Roślina kurczy się więc w oczach, a dopiero na wiosnę zaczyna wypuszczać nowe pędy. Proces ten powtarza się każdego roku.
Aby uchronić zamierającą na jesień piwonię chińską przed chorobami w kolejnym sezonie, warto podciąć jej pędy do kilku centymetrów nad ziemią i oczyścić glebę wokół z resztek roślinnych, w których mogą hibernować grzyby, bakterie czy wirusy. Najczęstszym problemem w uprawie są szara pleśń i inne choroby grzybowe, objawiające się zwykle sczerniałymi lub więdnącym pędami i liśćmi. Taką tkankę warto usunąć jak najszybciej, a całą roślinę spryskać fungicydem, powtarzając zabieg przez kilka tygodni. Biały nalot na liściach oznacza z kolei mączniaka – postępowanie w tym przypadku jest bardzo podobne.
Mrówki bardzo często pojawiające się na pąkach piwonii chińskiej nie są natomiast powodem do niepokoju. Nie wyrządzają one roślinie żadnej szkody – kusi je po prostu słodki nektar z kwiatów, który przyciąga również chmary motyli.
Piwonia chińska w ogrodzie
Piwonii chińskiej nie poleca się sadzić w donicach. Jest to typowa ozdoba zagonów, którą najlepiej sadzić w pewnej odległości od krawędzi, gdyż może opadać na trawnik lub ścieżkę. Zazwyczaj sadzi się pojedyncze okazy, pozostawiając im nieco miejsca wokół. Dobrze prezentują się też w sąsiedztwie murków czy płotów, które z jednej strony funkcjonują jako podpórka, z drugiej zaś ochrona przed wiatrem.
Piwonie chińskie można wykorzystywać na kwiaty cięte do wazonu lub bukietu. Najlepiej jest ścinać pędy z boku lub tyłu rośliny, których ubytek nie uszkodzi pokrojowi. Nie należy tego robić zbyt wcześnie, gdyż niektóre pęki się nie otworzą, ani zbyt późno. Idealne stadium to, gdy kwiat ma jeszcze postać kuli, ale jest już miękki w dotyku.
Ciekawe odmiany piwonii chińskiej
Różnorodność kultywarów piwonii chińskiej dostępnych dziś na rynku jest naprawdę olbrzymia i pojawiają się wciąż nowe. Jak dotąd największą sympatię wśród ogrodników zjednała sobie jednak późno kwitnąca „Sarah Berndardt” o bardzo aromatycznych jasnoróżowych i pełnych kwiatach oraz wczesna odmiana „Bowl of Beauty” z różowymi pojedynczymi kwiatami o wyraziście żółtych środkach. Ponadto godne polecenia są na pewno „Karl Rosenfield” o dużych, ciemnoczerwonych kwiatach, delikatna „Shirley Temple” z bladym różowym kwieciem, które zmienia się w kremowe oraz polska specjalność, czyli „Hania” o intensywnie różowym różu!
Bibliografia
. „Paeonia lactiflora ‘Bowl Of Beauty’” Gardeners’ World, https://www.gardenersworld.com/plants/paeonia-lactiflora-bowl-of-beauty/, 20/09/2023
2. “How to Grow and Care for Chinese Peony (Common Garden Peony)” Nadia Hassani, https://www.thespruce.com/paeonia-lactiflora-5095782, 20/09/2023
3. “Garden Peony, Chinese Peony (Paeonia lactiflora)” MyGardenLife.com, https://mygardenlife.com/plant-library/garden-peony-chinese-peony-paeonia-lactiflora, 20/09/2023
4. “Paeonia lactiflora” NC State Extension Gardener Planner, https://plants.ces.ncsu.edu/plants/paeonia-lactiflora/, 20/09/2023
5. “Paeonia lactiflora – Pall.” Plants For A Future, https://pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Paeonia+lactiflora, 20/09/2023
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS