Na mapie Nagoszyna z 1938 roku (przygotowanej przez Wojskowy Instytut Geograficzny) odnaleźć możemy nazwy poszczególnych części miejscowości. Obecnie jej centrum sytuuje się wokół okazałej, parafialnej świątyni w części wsi dawniej zwanej Kąt. Właściwy Nagoszyn zlokalizowany był w okolicy dzisiejszych zabudowań szkolnych. Do niego zaś przylegała Wola Nagoszyńska. Inną częścią wsi były istniejące do dziś Cieszęciny, związane z funkcjonującym na tym terenie w XIX wieku folwarkiem.
Na przełomie wieków
Wydawany w Warszawie od lat 80. XIX stulecia „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” w tomie VI przynosi taki oto opis miejscowości: „Nagoszyn wś, [wieś], pow.[powiat] ropczycki. Szeroko rozłożona w równinie, otoczonej od płn [północy] szpilkowym lasem (wznieś.[wzniesiony] 221 m. [metrów]). Leży nad bezim. [bezimiennym] potokiem uchodzącym z lew. [lewego] brzegu do Wisłoka [błąd w druku, winno być Wisłoki]. Stąd rozchodzą się drogi: na płd.[południe] do Bobrowy, gdzie się łączy z gościńcem rządowym z Pilzna do Przecławia i na zach.[zachód] do Zasowa, dokąd wiedzie znowu gościniec z Pilzna. Na płd,-wsch. [południowo-wschodnim] krańcu wsi, na rozdrożu stoi kościół drewniany, filialny do par. [parafii] rz.-kat. [rzymsko-katolickiej] w Przecławiu; szkoła ludowa 2-klasowa i zabudowania większej posiadłości. Teraźniejszy kościół zbudowany w r.[roku] 1790 pw. [pod wezwaniem] św. Barbary został dopiero w r. [roku] 1862 odłączony od parafialnego. Z 1740 mk [mieszkańców] przebywa 58 na obszarze więk. pos. [większej posiadłości], 1670 należy do wyznania rz.-kat. [rzymsko-katolickiego] a 70 do mojżesz. [mojżeszowego/Żydzi]. Pos. więk. [posiadłość większa] (687 roli, 19 łąk, 41 past. [pastwisk] i 156 mr. [morg] lasu, jest własnością spółki izraelitów; pos. mn. [posiadłość mniejsza] ma obszaru 1773 roli, 206 łąk i ogr. [ogrodów], 399 past. [pastwisk] i 441 mr. [morg] lasu. Ta wieś graniczy na zach. [zachodzie] z Mokrem, na płd. [południu] z Górą Motyczną i Wolą Żyrakowską, na wsch.[wschodzie] z Bobrową i Korzeniowem a na płn. [północy] z lasami”.
Od momentu pojawienia się niewielkiej, drewnianej świątyni stała się ona centrum życia miejscowości. Na znaczeniu stracił istniejący folwark, który w 2 połowie XIX wieku często zmieniając właścicieli całkowicie podupadł, drewniane zabudowania uległy zniszczeniu, a ziemia została rozprzedana. Pod koniec XIX wieku majątek ziemski Nagoszyn (jego obszar wynosił 4485, 79 ha) trafił w ręce żydowskiego przedsiębiorcy Borucha Schmindlinga, który początkowo rozwijał w nim hodowlę bydła rasy polskiej. Ostatecznie jednak należącą do niego ziemię rozparcelował i wyprzedał. Prowadził również gorzelnię. Obecnie po zabudowaniach dworskich nic już nie pozostało, a na ich terenie stoją domy mieszkańców Nagoszyna. Liczba ludności wsi na początku XX wieku wynosiła ponad 1700 mieszkańców. Wielu udawało się na emigrację w poszukiwaniu pracy. Nie tylko na zachód Europy, ale również do Stanów Zjednoczonych.
Epidemie
Wieś doświadczały klęki nieurodzaju oraz głodu. W pamięci mocno wyrył się okres wielkiego głodu z lat 1846-1848, kiedy to w okolicach Dębicy dochodziło do przypadków kanibalizmu. Co jakiś czas teren ten nękały również epidemie. Szczególnie mocno zaznaczyła się epidemia cholery, która spustoszyła zarówno Nagoszyn, jak i okoliczne miejscowości w 1 połowie lat 70. XIX wieku. Ukazujące się wówczas czasopismo „Wiarus” donosiło: „Nie omijając żadnego powiatu, grasowała cholera w Galicyi od 29 maja 1872 do 3 stycznia 1874 r. w 3611 miejscowościach z ludnością 4,098,319, z których zachorowało 243,680, wyzdrowiało 148,914 a umarło 94,766. Najliczniejsze wypadki śmierci wydarzyły się w powiecie drohobyckim – najsłabiej zaś występowała w powiecie bialskim”. W Nagoszynie i Bobrowej epidemia uderzyła szczególnie silnie wiosną i jesienią 1873 roku. Zmarło wówczas łącznie 131 osób. Zmarłych z Bobrowej i Bobrowej Woli pochowano na specjalnie do tego celu powstałym cmentarzu cholerycznym na pograniczu obu miejscowości. Zmarłych z Nagoszyna pogrzebano na pograniczu wsi z Korzeniowem. Miejsce to jednak nie przetrwało do dnia dzisiejszego. Podczas trwania epidemii parafianie zanosili swoje modlitwy o ustanie panującego pomoru poprzez wstawiennictwo Matki Bożej czczonej w cudownym wizerunku w nieodległej Zawadzie. Udali się nawet pieszo do jej zawadzkiego sanktuarium. Wierzono, że dzięki temu choroba ustała. Rok później na pamiątkę tamtych wydarzeń ks. Michał Kołodziej zebrał od wiernych składkę w celu odprawiania Mszy Świętej przed obrazem Matki Bożej Zawadzkiej, a wszyscy mieszkańcy parafii udali się w pierwszą niedzielę maja pieszą pielgrzymką do sanktuarium w Zawdzie. Zwyczaj ten kontynuowany jest rokrocznie do dnia dzisiejszego.
Ciąg dalszy nastąpi
Arkadiusz Więch
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS