Odsłonięcie muralu upamiętniającego por. Franciszka Majewskiego

Mural został namalowany na ścianie siedziby Ochotniczej Straży Pożarnej w Tarnawce. Inicjatorem przedsięwzięcia był Antoni Bała ­ – prezes Zarządu OSP w Tarnawce i były sołtys wsi. Prace zostały sfinansowane ze środków rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Autorem jest artysta Arkadiusz Andrejkow, twórca projektu “Cichy Memoriał”.

Uroczystość poprzedziła msza św. w miejscowym kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, której przewodniczył ks. prałat dr hab. Waldemar Janiga, dyrektor Wydziału Nauki Katolickiej Kurii Metropolitalnej w Przemyślu, ks. prałatowi towarzyszyli ks. Zygmunt Suski, proboszcz w Tarnawce, ks. por. Jan Szaro, proboszcz parafii w Dębowie oraz kapelan Garnizonu Rzeszów ks. por. Jan Środoń.

W wydarzeniu wziął udział zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr Mateusz Szpytma, dr Piotr Szopa, naczelnik OBUWiM IPN w Rzeszowie, poseł na Sejm RP Kazimierz Gołojuch, Stanisław Kruczek, członek Zarządu Województwa Podkarpackiego wraz z radnym Karolem Ożogiem, wojewodę podkarpackiego reprezentował dr Rafał Czupryk, pełnomocnik wojewody ds. Rodzin. Byli obecni: insp. dr Piotr Zalewski, zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Rzeszowie, ppłk. Karol Walczak – z 3. PBOT, Roman Jakim, przewodniczący Regionu Rzeszowskiego NSZZ “Solidarność” wraz z delegacją, Mieczysław Liber, prezes Stowarzyszenia Represjonowanych w Stanie Wojennym Województwa Podkarpackiego. Przybył także Adam Krzysztoń, starosta łańcucki, Maria Ryznar- Fołta, przewodnicząca Rady Gminy Markowa, Mirosław Mac, wójt Gminy Markowa, poczty sztandarowe oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy.

Asystę honorową wystawił 1. Batalion Strzelców Podhalańskich.

***

Franciszek Majewski
Urodził się 14 lutego 1911 r. w Tuliszkowie w Wielkopolsce. W 1930 r. ukończył Seminarium Nauczycielskie w Rogoźnie. Pracował jako nauczyciel szkół powszechnych w województwie lwowskim, w Żółkwi i w Sopocie Wielkim. W 1936 r. przyjechał do Tarnawki pow. przeworski, gdzie został kierownikiem miejscowej szkoły powszechnej. Stanowisko to zajmował do wybuchu II wojny światowej. Był żonaty z Marią z domu Kubat. W marcu 1939 r. urodził im się syn Marian Ryszard, który został ochrzczony w parafii rzymskokatolickiej w pobliskim Husowie. Franciszek Majewski w 1932 r. ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy przy 19. Pułku Piechoty we Lwowie. 1 stycznia 1936 r. został awansowany na stopień podporucznika rezerwy piechoty. Wziął udział w kampanii 1939 r. w szeregach Ośrodka Zapasowego 2. Dywizji Piechoty Legionów. 18 września dostał się do sowieckiej niewoli w miejscowości Załoźce, pow. zborowski. Przebywał w obozie jenieckim w Kozielsku. Wiosną 1940 r. najwyższe władze sowieckie zdecydowały o eliminacji elity polskiej, uznanej za “wrogów ludu”. Franciszek Majewski zginął 2 lub 3 kwietnia 1940 r. w lesie katyńskim, zamordowany strzałem w tył głowy. Jego nazwisko znalazło się na liście ofiar zbrodni katyńskiej opublikowanej przez Niemców w 1943 r. Tabliczka poświęcona pamięci Franciszka Majewskiego jest umieszczona w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie i w kościele parafialnym w Tarnawce. W 2007 r. postanowieniem prezydenta Lecha Kaczyńskiego został on awansowany do stopnia porucznika. 11 listopada 2009 r. w Tuliszkowie posadzono Dąb Pamięci na Placu Wolności i odsłonięto pamiątkowy obelisk ze zdjęciem.

W czasie wizyty na Podkarpaciu dr Szpytma złożył też kwiaty pod tablicami upamiętniającymi innych katyńczyków z Markowej: kpt. Władysława Ciekota, mjr. Antoniego Fleszara oraz kpt. Franciszka Michnara. Symboliczne Dęby Pamięci zostały posadzone dla uhonorowania oficerów zamordowanych wiosną 1940 r. przez NKWD.

Kpt. Władysław Ciekot

Urodził się 7 grudnia 1907 r. w Czuryłach. Był synem Józefy z Parchetów i Szczepana, znanego działacza ludowego w powiecie siedleckim. Miał ośmioro rodzeństwa. Dzięki stypendium z Ministerstwa Spraw Wojskowych mógł ukończyć medycynę na Uniwersytecie Warszawskim. Wiązało się to z odpracowaniem w wojsku wielu lat. 5 maja 1935 r. został młodszym lekarzem w 45. 6ułku piechoty Strzelców Konnych w Równem, a już w czerwcu 1936 r. zostaw w/z naczelnym lekarzem tej jednostki. Od 1937 r. służył jako lekarz w 21. Pułku ułanów w Równem. Zrezygnował z dalszej kariery wojskowej i udał się na dwuletni urlop, by za zgodą przełożonych objąć stanowisko lekarza w pierwszej w Polsce wiejskiej Spółdzielni Zdrowia w Markowej. W kwietniu 1939 r. przeszedł do rezerwy, całkowicie poświęcając się pracy u podstaw. W związku z mobilizacją udał się do macierzystego pułku w Równem. Prawdopodobnie w tamtejszym szpitalu garnizonowym został aresztowany przez Sowietów, a następnie przewieziony do obozu w Kozielsku. Zginął w Katyniu po 16 kwietnia 1940 r. Przy jego zwłokach znaleziono m.in. dowód osobisty i listy od żony,

W 1936 r. poślubił Annę (Hannę) Pyć, zaangażowaną w działalność ruchu ludowego. Mieli córkę Annę Krystynę.

Mjr Antoni Fleszar

Urodził się 20 grudnia 1897 r. w Markowej. Był najstarszym z ośmiorga dzieci Józefa Flejszara i Katarzyny z domu Grad. W czasie I wojny światowej służył w armii austro-węgierskiej. Walczył m.in. w Tyrolu, Karyntii i Gorycji. Wtedy też zaczął używać nazwiska Fleszar. W maju 1918 r. przeszedł do konspiracji w szeregach Polskiej Organizacji Wojskowej, zyskując opinię jednego z najgorliwszych członków organizacji. Jako czlonek Kompanii Szturmowej dowodzonej przez por. Kazimierza Jankowskiego-Jasińskiego wziął udział w akcji dywersyjnej pod Brodami i zajęciu Włodzimierza Wołyńskiego, a następnie został wcielony do 1. pułku Legionów. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W wolnej Polsce stacjonował m.in. w Grodnie, Wilnie, Rzeszowie i Jarosławiu – tam też był dowódcą Dywizyjnego Kursu Podchorążych Rezerwy 24. Dywizji Piechoty. We wrześniu 1939 r. brał udział w walkach nad Dunajcem w okolicy Wojnicza, pod Birczą, w lasach Janowskich, pod Boratyczami-Hussakowem, Rzęsną Ruską i pod Lwowem. 22 września 1939 r. 24 DP skapitulowała przed armią sowiecką: szeregowców i podoficerów zwolniono, a oficerowie zostali uwiezieni w obozach jenieckich. Mjr Fleszar został wywieziony do Starobielska, skąd napisał kilka listów do rodziny – do adresatów dotarły tylko dwa: z 29 listopada 1939 r. i 9 marca 1940 r. W kwietniu lub maju 1940. został zastrzelony w Charkowie, a następnie wrzucony do dołów śmierci w Piatichatkach.

W 1930 r. ożenił się z Marią Miralewską. 2 stycznia 1940 r. urodziła się ich córka, Teresa, której ojciec nigdy nie zobaczył. Kilkukrotnie odznaczono go Krzyżem Walecznych. Uhonorowany także Krzyżem za Wilno, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Niepodległości.

Kpt. Franciszek Michnar

Urodził się 28 września 1892 r. w Markowej jako syn Michała i Franciszki z domu Inglot. Był żołnierzem zawodowym, uczestnikiem I wojny światowej (w szeregach wojska austro-węgierskiego), wojny polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. Służył w 27. pułku artylerii lekkiej we Włodzimierzu Wołyńskim jako oficer gospodarczy. Po 17 września 1939 r. dostał się do sowieckiej niewoli. Został zamordowany w kwietniu lub maju 1940 r. Miejsce jego pochówku nie jest znane. Najprawdopodobniej został pogrzebany w Bykowni koło Kijowa, gdzie na polskim cmentarzu wojennym znajduje się poświęcona mu tabliczka epitafijna.