Dotarli do zapomnianej przez władze wsi. “Tu była sypialnia, tam salon”

– W poniedziałek byliśmy w okolicach Adiyaman, jechaliśmy trzy godziny do małej wsi Kuşakkaya, do której jeszcze nikt nie dotarł. Przed trzęsieniem ziemi mieszkało tam 30 osób. Zginęło osiem. Wiele domów jest zawalonych. Mieszkańcy od kilku dni czekają na to, aż dotrą tam władze – opowiada Wiktoria Maciejewicz z organizacji Global Empowerment Mission Europe.

Prowadzona przez nią grupa pomaga w Turcji od początku walki z kataklizmem.

– Ludzie, których domy zostały zburzone, zazwyczaj śpią namiotach, które przekazują im władze. W tej małej wiosce tych namiotów nie było, ponieważ nikt tam nie dotarł. Dojazd do tego miejsca jest bardzo ciężki – to górska trasa, na drogach jest ślisko. Na miejscu okazało się, że ludzie po prostu śpią pod gołym niebem. Wśród nich matki z dziećmi. Niektórzy koczują w samochodach. Nie mają ciepłych ubrań – opowiada.

Global Empowerment Mission to założona w Stanach Zjednoczonych organizacja pierwszego reagowania na globalne katastrofy. W maleńkiej wiosce wolontariusze GEM spotkali między innymi starsze małżeństwo. – Pomogliśmy im zanieść rzeczy do resztek ich domu. Został po nim kawałek dachu z gankiem. Opowiadali nam, jak wyglądał przed zawaleniem. Ludzie często pokazują: tu była sypialnia, tam salon. I płaczą. A my ich przytulamy. Jest między nami bariera komunikacyjna, ale przytulenie działa w każdym języku. Jeżeli rozpacz miałaby twarz, to miałaby twarz ludzi z tej małej wioski – opowiada Maciejewicz.

Do Turcji dotarli najszybciej, jak było to możliwe. W dniu trzęsienia wsiedli w pierwszy możliwy samolot. Z Polski do Turcji lecieli przez Armenię. Mieli cztery przesiadki. Na miejscu udało im się zorganizować transport. Od razu ruszyli w trasę, w głąb kraju.

– Naszym zadaniem jest dotarcie do miejsc, w których brakuje pomocy. Współpracujemy z lokalnymi mieszkańcami, z władzami. Robimy rekonesans, gdzie są miejsca, do których nikt nie mógł przyjechać z pomocą i z których mieszkańcy nie mogą dojechać do punktów dystrybucji. Każdej osobie przekazujemy paczkę z żywnością – mówi Wiktoria Maciejewicz, która jest dyrektorką misji naziemnych.

W każdej takiej paczce jest makaron, ryż, kasza, olej, mąka, cukier, sól i inne produkty. Jest też druga paczka, a w niej artykuły higieniczne: podpaski, pampersy, żele do mycia, mokre chusteczki, skarpety, odzież termiczna, koce. To wszystko jednak tylko na chwilę.

Ekipa GEM Europe sama musi podporządkowywać się wielu zmiennym. – Nie mamy stałej bazy wypadowej. Nocujemy tam, gdzie znajdziemy miejsce. Dziś jesteśmy w Gaziantep. Wiele osób zaprasza nas do swoich namiotów, chcą nas do siebie przyjąć. Dzięki uprzejmości ludzi, których poznaliśmy udało nam się załatwić nocleg w hotelu, w którym nocują też służby ratunkowe – opowiada koordynatorka.

– Gdy dojeżdżamy do miejsca, do którego jeszcze nikt nie dotarł, i mieszkańcy nas widzą, pojawia się radość i nadzieja. Naszą misją jest wzmacnianie ludzi. Żeby poczuli, że mogą zawalczyć o swoje życie – mówi Wiktoria Maciejewicz.

Jak dodaje, wszyscy mieszkańcy liczą na pomoc rządową. Na miejscu jest trochę paniki, dużo chaosu – wszak nikt nie spodziewał się uderzenia o takiej skali. Jest jeszcze wiele miejsc, do których nie dotarła żadna pomoc.

– Dla większości mieszkańców jeszcze nie nadszedł nawet moment żałoby. Oni jeszcze mają nadzieję na to, że odnajdą swoich bliskich. Koczują przy zburzonych budynkach i walczą – przyznaje Maciejewicz.

Epicentrum trzęsienia ziemi odnotowano w mieście Kahramanmaraş. Magnituda wyniosła 7,8. W kolejnych dniach odnotowywano także wstrząsy wtórne. Wolontariusze GEM też ich doświadczyli. – W jednej sekundzie zastygliśmy, patrzyliśmy sobie w oczy i czekaliśmy, aż to się skończy – wspomina koordynatorka GEM Europe.

Dziś miasto jest jedną wielką ruiną. Na jednym ze stadionów zorganizowano tam schronisko. 

– Pewna kobieta ładowała na rower paczki z pomocą, ciepłe ubrania dla siebie. W pewnym momencie popatrzyła na mnie, podeszła bliżej i zaczęła mówić. Próbowałam wyjaśniać, że nie znam języka tureckiego, ale nie przejęła się tym. Mówiła dalej, a ja rozumiałam ból, który mi przekazywała. Zaczęła płakać i wskazywać na kurtkę, którą miała ze sobą. To była kurtka jej dziecka. Zrozumiałam, że miało pięć lat. Potem opowiadała drugim dziecku, czteroletnim. Jedyne co mogłam zrobić, to ją przytulić. Myślę, że potrzebowała, by ktoś był z nią właśnie wtedy, w jej cierpieniu – opowiada Wiktoria Maciejewicz.

– Służby ratunkowe działają w Turcji dzień i noc. Nieustannie jest ktoś na ruinach – mówi koordynatorka.

Choć szanse na odnalezienie żywych osób są już znikome, cuda nadal się zdarzają. We wtorek, po 204 godzinach od trzęsienia ziemi ratownikom w prowincji Hatay udało się wydobyć spod gruzów żywą osobę.

Jak mówi Wiktoria Maciejewicz, ludzi cały czas obserwują ruiny i czekają, czy może z gruzów nie zostanie wyciągnięty ktoś z ich bliskich.

– Był taki moment, kiedy za nami rozległ się przeraźliwy płacz. To był ojciec, który właśnie stracił dziecko. Jego ciało leżało w budynku obok. Wszyscy zamarliśmy, nikt nie ważył się odwrócić do niego. Wiedzieliśmy, po prostu wiedzieliśmy, że to jest rozpacz rodzica, który stracił dziecko – mówi kobieta.

Smutek w Turcji wyczuwalny jest wszędzie. – Ludzie nam pomagają, są niesamowicie wdzięczni. Dają nam jedzenie na drogę … czytaj dalej