15 stycznia to dzień, o którym powinien pamiętać każdy mieszkaniec Kętrzyna. W tym dniu w 1918 roku we Lwowie umiera wybitna postać promująca polskość w Prusach Wschodnich – Wojciech Kętrzyński – polski historyk, etnograf, polityk, publicysta i poeta. Członek Towarzystwa Historycznego we Lwowie oraz wieloletni dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie.
Jednak nie od samego początku był Wojciechem Kętrzyńskim – urodził się 11 lipca 1838 roku w Lecu [obecnie Giżycko] jako Adalbert von Winkler, a jego ojciec wywodził się ze szlacheckiej rodziny kaszubskiej herbu Cietrzew, której nazwisko powstało od miejscowości Kętrzyno [j. kaszub. Kãtrzëno – pow. wejherowski]. Dziadkowi Wojciecha dopisano przy nazwisku Winkler, a ojciec Józef używał wyłącznie niemieckiego nazwiska. Matką Wojciecha była Eleonora z domu Raabe, pochodziła z Nowej Wsi pod Iławą. Po śmierci ojca w 1846 roku, który był żandarmem w Giżycku, w latach 1849–1853 przebywał w Poczdamie w szkole dla sierot po byłych wojskowych.
W latach 1853–1855 ukończył progimnazjum [w dwa lata pięcioletni kurs] w Lecu [obecnie Giżycko]. Następnie od 1855 roku uczył się w gimnazjum w Rastemborku [obecnie Kętrzyn]. W 1856 otrzymał list od siostry, z którego dowiedział się o polskim pochodzeniu i dawnym nazwisku rodowym Kętrzyński. Spowodowało to jego zainteresowanie polskością i naukę języka polskiego. W 1859 zdał egzamin maturalny i 13 października rozpoczął studia historyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Albrechta w Królewcu.
W 1861 przeprowadził urzędową zmianę imienia i nazwiska na Wojciech Kętrzyński. W ślad za nim zmieniło je także jego rodzeństwo. W wakacje 1862 roku przebywał u swojej ciotki Jadwigi Krohnke w Warszawie. Później zaangażował się w działalność patriotyczną i miał swój udział w powstaniu styczniowym organizując transport broni. W dniu 11 września 1863 został aresztowany we wsi Jaroty i uwięziony w Bramie Górnej w Olsztynie. Po początkowym uwolnieniu od zarzutów aresztowano go ponownie 6 października i osadzono w więzieniu Moabit w Berlinie. Jego sprawa była później rozpatrywana w wielkim procesie 135 Polaków w Berlinie. W czasie procesu został mu przedstawiony zarzut zdrady stanu. Ostatecznie od tego zarzutu został uniewinniony, ale 23 grudnia 1864 został skazany na rok więzienia w twierdzy kłodzkiej.
W więzieniu przetłumaczył na łacinę swoją dysertację doktorską i poemat Wincentego Pola na niemiecki. Po wyjściu z więzienia w dniu 22 kwietnia 1866 udał się do Królewca na uniwersytet. Tam obronił 12 grudnia 1866 swoją rozprawę doktorską „De bello a Boleslao Magno cum Henrico rege Germaniae gesto a 1002–1005”. Potem w różnych miejscach szukał pracy, ponieważ władze pruskie odmawiały mu zatrudnienia na terenach, gdzie mieszkali Polacy. W 1868 roku opublikował w „Gazecie Poznańskiej” pracę O Mazurach. W latach 1868–1870 znalazł zatrudnienie jako bibliotekarz u J.K. Działyńskiego w Kórniku pod Poznaniem. Od 1869 roku był członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Ostatecznie od 1873 zaczął pracować w Zakładzie im. Ossolińskich we Lwowie. Pracę tam podjął 1 czerwca 1870 jako sekretarz naukowy; w 1874 został kustoszem i 1 listopada 1876 dyrektorem. W 1882 roku opublikował dzieło „O ludności polskiej w Prusiech niegdyś krzyżackich”. W 1894 roku został członkiem Moskiewskiego Towarzystwa Archeologicznego. W 1906 otrzymał drugą nagrodę Fundacji Franciszka Kochmana ze Lwowa.
Zmarł 15 stycznia 1918 r. i został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Część rodziny Wojciecha Kętrzyńskiego osiedliła się w Warszawie, a niektórzy z niej wyemigrowali do Kanady.
Wojciech Kętrzyński dał się poznać jako historyk, etnograf, polityk, publicysta i poeta. Wprowadził na grunt nauki polskiej problematykę prusko-mazurską. W pracach swoich opierał się na tysiącach wcześniej niepublikowanych źródeł. Krytycznie odnosił się do zafałszowań historyków niemieckich. Pozytywnie ocenił prace Maxa Toeppena. Współpracował z Oskarem Kolbergiem, któremu przekazał zbiór pieśni mazurskich, uzupełniając zbiory Gustawa Gizewiusza. Kętrzyński współpracował z Henrykiem Sienkiewiczem, który przy pisaniu Potopu niewątpliwie korzystał z jego wiedzy.
na podstawie: Wikipedia
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS