Dzisiaj dzień Śląskiej Flagi/fany – Herb i flaga Górnego Śląska, Orzeł górnośląski ma z pewnością przynajmniej osiemset lat, choć nie wiemy, czy od samego początku miał takie barwy, jak dziś. Najstarsze jego znane przedstawienie pochodzi z pieczęci konnej Kazimierza opolskiego z roku 1226 i przedstawia samego naszego księcia na koniu, trzymającego w prawej ręce miecz, a w lewej tarczę z orłem.
Genezy górnośląskiej flagi szukać należy w czasach, kiedy Górnego Śląska jeszcze nie było – na początku XIII wieku. To, co stało się w roku 1202 historycy nazywają pierwszym podziałem Śląska i trudno z trafnością nazwy tej się nie zgodzić: najstarszy syn Bolesława Krzywoustego – Władysław II Wygnaniec (1105 -1159) odziedziczył bowiem jeszcze cały, jeden jedyny Śląsk. Dzielnica ta – zgodnie z wolą Krzywoustego – miała w przyszłości być dziedziczona przez potomków Władysława, w odróżnieniu od pozostałych ziem zapisanych mu w testamencie: Małopolski (dzielnicy senioralnej), Kujaw i wschodniej część Wielkopolski. Młodsze rodzeństwo otrzymało Mazowsze i zachodni obszar Wielkopolski.
Władysław miał ponoć w planach zjednoczenie wszystkich tych ziem (razem z Pomorzem, nad którym otrzymał zwierzchnictwo), jednak życie potoczyło się zupełnie innym torem. Po zbrojnych konfliktach z braćmi Władysław II został Wygnańcem i na wygnaniu w Turyngii dokonał żywota. Cztery lata po jego śmierci synowie Władysława – Mieszko Plątonogi oraz Bolesław Wysoki powrócili na Śląsk i wówczas – w drodze ostrego, zbrojnego konfliktu – podzielili go między siebie. Choć cały proces trwał kilkadziesiąt lat, dziś możemy (z pewnym uproszczeniem) stwierdzić, iż potomkowie Bolesława Wysokiego otrzymali część północno – zachodnią ze stolicą we Wrocławiu, spadkobiercy Mieszka rezydowali zaś w Opolu zawiadując częścią południowo – wschodnią. Skąd więc data 1202? Otóż właśnie wtedy zamieniono jednolite prawo dziedziczenia w jednej linii piastowskiej na oddzielne dziedziczenie w obu dzielnicach. Sprawa podziału załatwiona została więc definitywnie i jako krainy historyczne obie ziemie funkcjonować zaczęły odrębnie. Po kolejnych stuleciach schedę Bolesława nazwano Śląskiem Dolnym, Mieszka – Górnym.
Zastanowienie budzi często zbieżność kolorystyczna śląskiej flagi z barwami narodowymi Ukrainy. Historycy przypuszczają, że podobieństwo nie jest przypadkowe. Książę Władysław Opolczyk (urodzony między 1326 a 1332 rokiem, zmarły w roku 1401) był bowiem jako palatyn węgierski namiestnikiem Rusi Halickiej i wykonując tę funkcję prawdopodobnie nadał herb Księstwu Halicko – Wołyńskiemu. W herbie tym widzimy co prawda nie orła, lecz lwa, ale cała reszta jest żywcem wzięta z Opola: zwierzę ma kolor złoty, tło zaś posiada barwę błękitną. Na tej podstawie stworzono później oficjalną, narodową ukraińską flagę.
Choć złoto i błękit mocno zakorzeniły się na śląskiej ziemi, nie zawsze odwoływano się do ich symboliki. Kiedy separatyści z działającego w latach 1919 – 1924 Związku Górnoślązaków planowali powołanie Wolnego Państwa Górnośląskiego, przewidzieli dla nowego tworu zupełnie inną flagę: w barwie czarnej, białej oraz żółtej. W okresie międzywojennym województwo śląskie nieoficjalnie używało jednak herbu tradycyjnego (żółto – niebieskiego) z orłem – wojewoda złożył nawet w Warszawie stosowny wniosek, ale ponieważ planowano jednym aktem nadać herby wszystkim województwom, z pracami przed wybuchem II wojny światowej po prostu nie zdążono. Wniosek Michała Grażyńskiego mówi o „kobaltowym” kolorze herbowego tła. Do herbu województwo – jeszcze jako katowickie – wróciło w roku 1997, by województwo śląskie mogło go odziedziczyć po swoim powstaniu. Oficjalna flaga województwa śląskiego ma dziś i błękit, i złoto, choć podzielona jest na trzy części. Zgodnie z oficjalnym dokumentem zawiera„pas błękitny stanowiący 2/5 szerokości, w środku pas żółty 1/5 szerokości i od dołu pas błękitny o szerokości 2/5 szerokości bławatu. Inaczej sprawę rozwiązano w województwie opolskim: tam kolory są dwa, a złota jest dużo więcej – pas żółty w stosunku do pasa niebieskiego ma się tak jak 5 do 2.
Symbol, który dziś najczęściej spotykamy jako wizerunek śląskiej flagi na ulicznych manifestacjach czy w sklepach internetowych stanowi nawiązanie do flagi Prowincji Górnośląskiej (Provinz Oberschlesien) z okresu międzywojennego – jest po prostu dwudzielną flagą o barwach żółtej i niebieskiej. Różnica polega na uzupełnieniu owych barw o herb Śląska. Święto Śląskiej Flagi zawdzięczamy niezmordowanemu posłowi (później europosłowi) Markowi Plurze, który (odwołując się do rocznicy uchwalenia przez Sejm ustawy konstytucyjnej w 1920 roku zawierającej Statut Organiczny Województwa Śląskiego) ustalił datę obchodów na 15 lipca. Pierwszy, dość skromny Dziyń Ślonski Fany obchodzono w 2011 roku, pięć lat później z tej okazji święta pod katowickim Spodkiem rozpostarto flagę długą na 100 metrów. Do akcji włączają się redakcje śląskich gazet, samorządy, działacze społeczni – w oknach mieszkań czy witrynach sklepów wielu miast w połowie lipca pojawiają się więc liczne złoto – błękitne flagi.
źródła antryj.pl i wachtyrz.pl
Echo Chorzowa, informacje, wiadomosci, aktualnosci
Podobne
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS