Kiedy poprzedni raz kalandra szara pojawiła się w na terenie obecnej Polski, nie znaliśmy jeszcze żarówki, samochodu, radia, długopisu, suszarki do włosów czy przepisów ruchu drogowego, a Henryk Sienkiewicz zbierał się dopiero do napisania “Ogniem i mieczem”. Minęły 143 lata i znowu jest!
Wróbel domowy, zięba, sroka, bocian biały, kaczka krzyżówka – w polskiej faunie istnieje pewna grupa ptaków spotykanych u nas regularnie. O tym, że są naszymi gatunkami rodzimymi decyduje fakt, że się w Polsce lęgną. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego zalicza do naszej fauny 462 gatunki ptaków (dla przykładu – rekordowa pod tym względem na świecie Kolumbia ma ich 1878), dzielonych na kilka kategorii: lęgowy (powyżej 100 par), lęgowy sporadycznie (do 100 par), aktualnie nielęgowy (nie obserwowano lęgów od 2008), pojawiający się regularnie podczas jesiennych i wiosennych wędrówek lub na zimowiskach, zalatuje, zalatuje wyjątkowo (obserwowany do pięciu razy) i nieobserwowany w stanie od 1950 roku.
Kalandra szara nie była u nas obserwowana od 1878 roku, kiedy pojawiła się pod Jelenią Górą, znajdująca się wtedy na terenie Niemiec. Teraz pojawiła się po 143 latach przerwy!
Na stronie rzadkieptaki.pl można zgłaszać takie obserwacje. Jedna z nich, która miała miejsce 20 marca, zelektryzowała świat polskiej przyrody. To wówczas Wojciech Guzik poinformował, że między Krosnem a Sanokiem na Podkarpaciu zauważył kalandrę szarą. Obserwację poparł zdjęciem, które rozwiewa wszelkie wątpliwości – to rzeczywiście ona.
Precyzyjniej rzecz ujmując, ptak pojawił się koło Beska, leżącego 20 km od Krosna przy drodze na Sanok. Lokalna gazeta “Nasze Besko” na swoim profilu na Facebooku zamieściło relację z odkrycia: “Rozmawialiśmy z ludźmi, którzy przybyli do nas z Dolnego Śląska. Dostrzegli kalandrę ok. godziny 9.00. Niestety, więcej się nie pojawiła. Niezwykłość tej sytuacji polega na tym, że kalandra ostatni raz widziana była w Polsce w 1811 roku i w 1878 roku (okolice Jeleniej Góry). Ten niepozorny skowronek lęgowo nie występuje w Polsce. Najczęściej jest spotykany w południowej Ukrainie, Mołdawii i w Rumunii. A zatem mieliśmy w Polsce prawdziwe zjawisko ornitologiczne”.
Gwoli ścisłości, w Rumunii rzeczywiście żyje jeszcze sporo tych ptaków, ale zdecydowanie największa populacja kalandr szarych zamieszkuje Turcję. Całą populację światową szacuje się na 20-50 mln osobników, a według Czerwonej Listy Ptaków Europejskich na terenie Turcji żyje od 4 do 10 mln par. To oznacza, że w tym kraju jest to jeden z najczęściej spotykanych ptaków, w kontraście do Polski, która znajduje się już poza zasięgiem tego gatunku, związanym z nietkniętymi jeszcze przez rolnictwo stepami, łąkami, nieużytkami i terenami otwartymi. Na Bałkanach i w Turcji ich nie brakuje, a terytorium tego kraju zamieszkują aż dwa podgatunki kalandry szarej.
Według szacunków BirdLife, poza Turcją ponad 1 mln par tych kalandr zamieszkuje jedynie terytorium Rosji (do 5 mln), Hiszpanii (nawet ponad 5 mln par) i Rumunii (do 1,4 mln par).
Ptak ten jest wciąż liczny także w Iranie, Syrii, Jordanii, Izraelu, Turkmenistanie, Kazachstanie czy na płaskich obszarach Zakaukazia. Rzadsza jest za to w Iraku czy Uzbekistanie. U nas to wielka sensacja, bo też mamy do czynienia z gościem z zupełnie innych obszarów świata i środowisk niż te, które spotyka się w Polsce, gatunkiem stepowo-łąkowym.
Kalandra szara jest skowronkiem, a ta grupa ptaków niemal w całości (z małymi wyjątkami) związana jest z terenami suchymi, otwartymi, mocno nasłonecznionymi i skąpo porośniętymi roślinnością. Większość skowronków lubi więc stepy, łąki, żwirowiska i pola, także dobrze nam znane polskie skowronki polne, czyli rolaki, które jeszcze do 2011 roku były najliczniejszym polskim ptakiem lęgowym. Jego bliska krewna dzierlatka to z kolei skowronek mocno związany z człowiekiem, widywany w naszych miastach. Pojawiający się z kolei u nas czasem górniczek to skowronek górski i prawie polarny, żyjący tam, gdzie chłodno.
Kalandry to dość masywne skowronki, o mocnych dziobach. To pięć gatunków ptaków głównie z Azji, Bliskiego Wschodu. Poza kalandrą szarą raz stwierdzono jeszcze masywną kalandrę czarną, żyjącą w Rosji i Kazachstanie – w 19 … czytaj dalej
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS