Ядравы шантаж ужо даўно зрабіўся адметнаю рысаю палітыкі Расеі. З-за пастаяннага паўтарэння гэтыя пагрозы ў значнай ступені абясцэніліся, аднак Уладзімір Пуцін не пакідае спробаў паўплываць такім чынам на Захад. Апошнім часам назіраецца відавочная актывізацыя намаганняў Масквы ў гэтым кірунку.
Удзел падраздзяленняў Узброеных сілаў Беларусі ў другім этапе вучэнняў з нестратэгічными ядравымі сіламі Узброеных сілаў Расеі. 12 чэрвеня 2024 года.
Фота: Министерство обороны Республики Беларусь / Telegram
Ядравыя вучэнні: другія, трэція, дзясятыя…
11 чэрвеня Расея абвесціла пра пачатак другога этапу вучэнняў, разлічаных на падрыхтоўку да баявога выкарыстання нестратэгічнай ядравай зброі.
Заяўляецца, што ў вучэннях прымаюць удзел і расейскія, і беларускія вайскоўцы. 12 чэрвеня начальнік Генштаба Павел Муравейка распавёў, што на гэтым тыдні адпрацоўвалася разгортванне аператыўна-тактычных комплексаў «Іскандэр» і беларускай авіяцыі са «спецыяльнымі боепрыпасамі». Дзеянні беларускіх вайскоўцаў Муравейка ацаніў вельмі высока: паводле генерала, усе кантрольныя нарматывы былі выкананы нават з апераджэннем тэрміну.
«Ужо цяпер магу з упэўненасцю заявіць: падраздзяленні і часткі Узброеных сілаў Беларусі да выкарыстання спецыяльнай ядравай зброі гатовыя», – заявіў начальнік Генштабу Беларусі.
Дзе менавіта праходзяць вучэнні, незразумела: пра канкрэтныя лакацыі ў Беларусі ўвогуле нічога не паведамляецца. Разам з тым, Мінабароны РФ 12 чэрвеня заявіла, што частка ядравых манеўраў адбываецца з удзелам злучэнняў Ленінградскай вайсковай акругі. Акрамя таго, мусяць быць задзейнічаны караблі Ваенна-Марскога флоту РФ. То бок геаграфія вучэнняў беларускім кірункам дакладна не абмяжоўваецца.
Удзел Беларусі ў другім этапе нестратэгічных ядравых вучэнняў Уладзімір Пуцін праанансаваў яшчэ падчас свайго візіту ў Менск 23-24 траўня. Аляксандр Лукашэнка тады заявіў журналістам, што «гэта нашае трэцяе трэнаванне з моманту размяшчэння ядравай зброі на тэрыторыі Беларусі», хаця застаецца незразумелым, калі і дзе адбыліся папярэднія. «У расейцаў, мусіць, дзясяткі такіх трэнаванняў. Нічога дзіўнага», – дадаў палітык.
Новыя пагрозы
Каментуючы ў эфіры «Вот так» цяперашнія ядравыя вучэнні, навуковы супрацоўнік Венскага цэнтру па раззбраенні і нераспаўсюджанні Мікалай Сокаў зазначыў, што гэта перш за ўсё «гульня на нервах».
«Вучэнні, звязаныя з тактычнай ядравай зброяй – гэта адзін з сігналаў, каб нагадаць аб тым, што ў нас ёсць ядравая зброя, мы можам яе прымяніць. Гэта хутчэй гульня на нервах. Чыста палітычныя сігналы», – падкрэсліў эксперт.
Паказальна, што цяперашнія манеўры разгортваюцца на фоне абвастрэння ядравай рыторыкі Масквы.
Міністр замежных справаў РФ Сяргей Лаўроў 30 траўня заявіў, што ў выпадку разгортвання Злучанымі Штатамі наземных ракетаў сярэдняй і малой далёкасці (РСМД) Расея можа пайсці на дадатковыя крокі ў сферы ядравага стрымлівання. Акрамя таго, Лаўроў зазначыў, што Расея будзе разглядаць перадачу Украіне знішчальнікаў F-16 як «наўмыснае сігнальнае дзеянне NATO у ядравай сферы», бо гэтыя самалёты ёсць «асноўным сродкам дастаўкі ў рамках так званых супольных ядравых місіяў NATO».
Удзел падраздзяленняў Узброеных сілаў Беларусі ў другім этапе вучэнняў з нестратэгічными ядравымі сіламі Узброеных сілаў Расеі. 12 чэрвеня 2024 года. 12 чэрвеня 2024 года.
Фота: Министерство обороны Республики Беларусь / Telegram
5 чэрвеня падчас Пецярбургскага міжнароднага эканамічнага форуму шэраг пагрозаў агучыў Пуцін. Па-першае, ён паабяцаў сіметрычны адказ на рашэнне краінаў Захаду дазволіць Украіне выкарыстоўваць заходнюю зброю супраць аб’ектаў на тэрыторыі РФ. Па-другое, Пуцін заклікаў Захад не давадзіць Расею да выкарыстання ядравай зброі.
«У нас жа ёсць ядравая дактрына – паглядзіце, што там напісана. Калі нечыя дзеянні будуць пагражаць нашаму суверэнітэту і тэрытарыяльнай цэласнасці, мы лічым для сябе магчымым выкарыстоўваць усе існуючай у нашым распараджэнні сродкі», – заявіў ён.
Расейскі кіраўнік зазначыў, што пакуль умовы для выкарыстання ядравай зброі не склаліся. «Але дактрына – гэта жывы інструмент. Мы ўважліва глядзім, што адбываецца ў свеце вакол нас і не выключаем унясення нейкіх зменаў у гэтую дактрыну», – дадаў ён.
Намеснік міністра замежных справаў Расеі Сяргей Рабкоў 11 чэрвеня развіў думку Пуціна. Дыпламат зазначыў, што «непрымальныя эскалацыйныя дзеянні ЗША і іх саюзнікаў» ставяць «на ўвесь рост пытанне аб тым, як базавыя дакументы ў сферы ядравага стрымлівання могуць быць прыведзеныя ў большую адпаведнасць з цяперашнімі патрэбамі».
Пры гэтым ні Пуцін, ні Рабкоў сутнасці магчымых зменаў не раскрылі.
Аналітыка
Лукашэнка прыгразіў знішчыць мільён чалавек. Тлумачым, чаму, хутчэй за ўсё, гэта блеф
2023.06.14 18:42
Што можна змяніць у ядравай дактрыне
Фактычна Масква пагражае перамаляваць «чырвоныя лініі» – то бок афіцыйна змяніць умовы выкарыстання ядравай зброі.
Паводле арт. 27 цяперашняй Ваеннай дактрыны РФ, ядравая зброя можа быць выкарыстана толькі ў двух выпадках: 1) калі праціўнік сам ударыць па Расеі або па яе хаўруснікам зброяй масавага знішчэння; 2) калі на Расею нападуць з выкарыстаннем звычайнай зброі, але пад пагрозу будзе пастаўлена існаванне расейскай дзяржавы.
Віктар Хрэнін падчас вучэнняў падраздзяленняў Узброеных сілаў Рэспублікі Беларусь з нестратэгічнымі ядравымі сіламі Узброеных сілаў Расейскай Федэрацыі. 12 чэрвеня 2024 года.
Фота: Министерство обороны Республики Беларусь / Telegram
Аналагічная норма ёсць у яшчэ адным базавым дакуменце – «Асновы дзяржаўнай палітыкі Расейскай Федэрацыі ў галіне ядравага стрымлівання». Там зазначаецца, што ядравае стрымліванне ажыццяўляецца ў дачыненні дзяржаваў або кааліцыяў дзяржаваў, якія валодаюць ядравай зброяй, а таксама тых дзяржаваў, якія валодаюць «значным баявым патэнцыялам сілаў агульнага прызначэння».
Умовамі, якія вызначаюць магчымасць выкарыстання Расеяй ядравай зброі, зʼяўляюцца:
- паступленне дакладнай інфармацыі аб старце балістычных ракет, якія атакуюць тэрыторыі РФ і (або) яе саюзнікаў;
- выкарыстанне праціўнікам ядравай зброі або іншых відаў зброі масавага паражэння па тэрыторыях РФ і (або) яе саюзнікаў;
- уздзеянне праціўніка на крытычна важныя дзяржаўныя або вайсковыя абʼекты РФ, вывад са строю якіх прывядзе да зрыву дзеянняў ядравых сілаў у адказ;
- агрэсія супраць РФ з выкарыстаннем звычайнай зброі, калі пад пагрозу пастаўлена само існаванне дзяржавы.
Што з гэтага можна змяніць? Насамрэч варыянтаў не шмат. Тэарэтычна Расея можа далей развіць канцэпцыю «эскалацыі дзеля дээскалацыі» і прапісаць у базавых дакументах магчымасць выкарыстання ядравай зброі ў выпадку больш абмежаваных формаў вонкавай агрэсіі. Або ўключыць настолькі расплывістыя фармулёўкі, што іх можна будзе трактаваць увогуле як заўгодна.
З ваеннага пункту перапісванне паперак нічога змяніць не можа. Так званая ядравая дактрына – гэта не закон і не міжнародная дамова, а, па сутнасці, добраахвотная дэкларацыя. Сама па сабе яна не з’яўляюецца перашкодай для выкарыстання ядравай зброі. Рашэнне ў любым выпадку прымае толькі адзін чалавек – Уладзімір Пуцін.
Адна з асноўных задачаў падобных публічных дакументаў – зрабіць больш празрыстымі свае намеры. Каб патэнцыйны праціўнік добра разумеў, дзе знаходзяцца тыя самыя «чырвоныя лініі», пры перасячэнні якіх распачнецца ядравая вайна. То бок насамрэч мэта любога карэктавання базавых дакументаў у ядравай сферы заключаецца не ў тым, каб стварыць умовы для нанясення ядравага ўдару, а ў тым, каб папярэдзіць праціўніка аб магчымых наступствах.
Праблема «чырвоных лініяў»
Падзеі апошніх двух гадоў паказваюць: рыторыка Масквы наконт «чырвоных лініяў» пераважна пабудаваная на блефе.
Напрыклад, улетку 2022 году намеснік старшыні Савету бяспекі РФ Дзмітрый Мядзведзеў заявіў, што ў выпадку нападу на Крым для Украіны наступіць «судны дзень» (намёк на ядравы ўдар). Аднак пачынаючы са жніўня 2022 году ЗСУ рэгулярна бьюць па ваенных аб’ектах у Крыме і «судны дзень» дасюль не надышоў.
Здымак мае ілюстрацыйны характар. Член выбарчай камісіі праходзіць міма разбуранага будынку з мабільнай скрыняй для галасавання і дакументамі падчас наведвання мясцовых жыхароў на трэці дзень рэферэндуму аб далучэнні самаабвешчанай Данецкай Народнай Рэспублікі да Расеі. Марыупаль, Украіна. 25 верасня 2022 года.
Фота: Alexander Ermochenko / Reuters / Forum
У верасні 2022 году перад правядзеннем «псеўдарэферэндума» на Луганшчыне, Данеччыне і Запарожжы Масква заявіла, што на новыя тэрыторыі будзе распаўсюджвацца ядравая дактрына і Расея гатовая выкарыстаць усе магчымыя сродкі для абароны сваёй тэрытарыяльнай цэласнасці. Неўзабаве Расея страціла Херсон і гэта не прывяло да ядравай эскалацыі (хаця такі варыянт у пэўны момант, імаверна, абмяркоўваўся). Больш за тое, з цягам часу вайна ўсе далей стала распаўсюджвацца на міжнародна прызнаную тэрыторыю РФ. Няспынныя абстрэлы і атакі беспілотнікаў, якія часам даляталі да Масквы і Ленінградскай вобласці, серыя магутных дыверсійных рэйдаў у Белгародскую і Бранскую вобласці – усё гэта не пацягнула за сабой эскалацыю.
Пастаўкі Украіне заходняга ўзбраення, у тым ліку нямецкіх танкаў, Пуцін таксама не раз называў «чырвонымі лініямі». Нягледзячы на гэта, Захад паступова перадаваў ЗСУ ўсё больш прасунутую зброю, а свае пагрозы расейскі кіраўнік не зрэалізаваў.
У траўні 2024 году ўкраінскія беспілотнікі зладзілі шэраг атак на стратэгічна важныя РЛС, якія зʼяўляюцца часткай сістэмы ранняга папярэджання аб ядравым ракетным нападзе. Паводле медыяў, Злучаныя Штаты былі занепакоены сітуацыяй і баяліся «дэстабілізуючага эфекту» ад украінскай аперацыі. Пры жаданні Крэмль мог трактаваць гэты выпадак як атаку на «крытычна важныя дзяржаўныя або вайсковыя абʼекты РФ», пра што гаворыцца ў «Асновы дзяржаўнай палітыкі Расейскай Федэрацыі ў галіне ядравага стрымлівання». Замест гэага Масква проста зрабіла выгляд, што нічога сур’ёзнага не здарылася.
Натуральна, што на трэцім годзе вайны ў вачах Захаду ядравая рыторыка Крамля ў значнай ступені абясцэнілася. Падчас Пецярбургскага міжнароднага эканамічнага форуму Пуцін нават трошкі паскардзіўся на гэта:
«Чамусьці на Захадзе лічаць, што Расея ніколі гэтага [ядравай зброі] не выкарыстае».
Праводзячы сумесныя з Беларуссю вучэнні і разважаючы пра змену ядравай дактрыны, Пуцін хоча прымусіць свет зноў успрымаць ягоныя пагрозы ўсур’ёз і такім чынам уплываць на рашэнні краінаў Захаду. Мэта Крамля – як мінімум не дапусціць далейшага рассоўвання межаў падтрымання Украіны з боку заходніх саюзнікаў (дазвол на ўдары «ATACMS», накіраванне натаўскіх вайскоўцаў і г.д.).
Hавiны
Байдэн: пагроза прымянення Пуціным тактычнай ядравай зброі – рэальная
2023.06.20 15:31
Глеб Нержын belsat.eu
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS