Żylaki to przede wszystkim estetyczny problem kobiet, które wstydzą się odsłonić nogi i rozwijają z tego powodu szereg kompleksów. W poważniejszych stadiach schorzenie może jednak także prowadzić do wyraźnego dyskomfortu, a nawet zagrożenia dla zdrowia. Czy żylaki można więc skutecznie leczyć na własną rękę? Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
- Skąd się biorą żylaki?
- Objawy i diagnozowanie żylaków
- Czy żylaki mogą być groźne dla zdrowia?
- Jak leczyć żylaki naturalnymi metodami?
- Medyczne sposoby leczenia żylaków
- Jak zapobiegać żylakom?
Szacuje się, że żylaki kończyn dolnych występują nawet u co trzeciego dorosłego człowieka! Jest to pod tym względem jeden z najbardziej rozpowszechnionych problemów zdrowotnych na świecie, choć w ogromnej większości przypadków nie sprawia posiadaczom poważniejszych trudności. Ogólnie, bardziej poszkodowaną grupą są w tym przypadku kobiety, spośród których od 2-73% (różne źródła) doświadcza żylaków; w przypadku mężczyzn statystki te zamykają się w zakresie 2-56% (Bebee-Dimmer, 2005).
Z medycznego punktu widzenia żylaki są „zaledwie” poszerzeniem żył powierzchniowych na kończynach dolnych. Pojawiają się najczęściej na łydkach, ale swoim zasięgiem mogą obejmować także uda, krocze, okolice podkolanowe, kostki, a także górną część stopy.
Skąd się biorą żylaki?
Zdrowe żyły odprowadzają odtlenioną krew z krańców kończyn do serca dzięki ciśnieniu, ale także działaniu zastawek żylnych. Otwierają się one, gdy krew wędruje w górę i zamykają, aby zapobiec jej cofaniu. Jeśli zastawki te osłabną lub ulegną zniszczeniu, krew zaczyna zastawać w kończynach, żyły się poszerzają, skręcają i wyciągają. W im gorszej są kondycji, tym krew gorzej krąży i stąd żylaki mają zwykle tendencję do ciągłego pogłębiania się.
Za czynniki predysponujące do rozwoju żylaków uważa się obecnie:
- płeć damską – damskie hormony, a przede wszystkim ich wahania prowadzą do osłabienia żył; czynnikiem obciążającym jest w tym zakresie również antykoncepcja hormonalna;
- ciążę – w trakcie ciąży, objętość krwi w organizmie kobiety znacząco się zwiększa, co wraz ze zmianami hormonalnymi prowadzi do poszerzenia żył;
- występowanie żylaków w rodzinie;
- wiek – im człowiek starszym, tym zastawki żylne są słabsze
- spędzanie długich godzin na stojąco lub siedząco;
- otyłość – nadmiar kilogramów powoduje dodatkowe obciążenie układu krążenia.
Objawy i diagnozowanie żylaków
Pierwsze oznaki żylaków nie muszą być widoczne w sposób tradycyjny. Chorzy skarżą się zwykle przede wszystkim na uczucie ciężkości w nogach, zwłaszcza wieczorem lub po dłuższych okresach stania, np. w kuchni. Łydki mogą sprawiać wrażenie pełnych, napiętych i obolałych. Czasem pierwszym objawem są widoczne żyłki tworzące czerwoną lub fioletową siatkę pod skórą. Z czasem uwypuklają się one w formie pojedynczych guzków, aby z biegiem czasu tworzyć coś na kształt zawikłanych tuneli, często wyraźnie przebarwionych. Na skórze dotkniętej żylakami pojawiać się mogą również stwardnienia i wypryski, a także wyraźne obrzęki wokół kostek.
Niestety, zmianom wizualnym towarzyszą w poważniejszych stadiach także dolegliwości bólowe charakteryzowane zwykle jako skrobanie, ciągnięcie, palenie czy skurcze. Czasem całe łydki wydają się obolałe, a skóra na nich może swędzieć.
Podstawowa ocena żylaków odbywa się metodą „oko – ręka”. Lekarz ocenia wielkość zmian, ich bolesność, strukturę naskórka. Na tej podstawie można zalecić proste zmiany w stylu życia czy leki farmakologiczne. Dogłębna analiza żylaków możliwa jest jednak tylko za pomocą badania USG z przystawką dopplerowską, optymalnie z podaniem dożylnie kontrastu.
Czy żylaki mogą być groźne dla zdrowia?
Ogromna większość pacjentów z żylakami doświadcza wyłącznie dyskomfortu estetycznego i wspomnianych wyżej symptomów ociężałości, świądu i bólu. W rzadkich, bardzo zaawansowanych sytuacjach, np. u ludzi spędzających większość życia w pozycji siedzącej bądź też chorych na miażdżycę czy chorobą niedokrwienną kończyn dolnych, może dojść jednak do groźnych komplikacji. Jedną z nich są owrzodzenia, czyli sytuacja, gdy poszerzone żyły zaczynają pękać. W rezultacie na łydce pojawiają się otwarte sączące rany, które powodują bardzo silny ból, a co gorsza, łatwo ulegają zakażeniom, które wywoływać mogą nawet gorączkę i dreszcze. Leczenie bywa dość skomplikowane.
Ponadto żylaki i związane z nimi zastoje krwi zwiększają ryzyko rozwoju zakrzepicy, czyli sytuacji, w której w żyle formuje się skrzep. Jego obecność wymaga interwencji medycznej bowiem jest bezpośrednim zagrożeniem dla życia – charakterystycznymi symptomami zakrzepicy są silny ból, obrzęk i zaczerwienienie jednej łydki.
Jak leczyć żylaki naturalnymi metodami?
Żylaki rozwijają się w dłuższych odstępach czasu, więc zanim osiągną naprawdę dotkliwą postać mamy zwykle szanse zapobiec ich rozwojowi, a nawet częściowo ograniczyć przykre symptomy. Przede wszystkim więc osoby, u których zaczynają rozwijać się żylaki powinny podjąć codzienną aktywność fizyczną – spacery, pływanie, jazda na rowerze czy joga uważane są za najkorzystniejsze. Uwaga jednak – przesadnie intensywny trening, zwłaszcza z obciążeniem, może przyspieszyć rozwój żylaków.
Ponadto chorym poleca się zmianę diety. Otóż niedobór potasu prowadzić może do zatrzymywania wody, co dodatkowo zwiększa napór na żyły. Do menu warto więc wprowadzić banany, awokado, migdały, pistacje, ziemniaki czy zielone warzywa liściaste. Te ostatnie wskazane są również jako źródło flawonoidów, antyoksydantów, które poprawiają krążenie, należą do nich także m.in. cebula, czosnek, owoce cytrusowe i jagodowe.
Korzystne mogą być również naturalne środki, takie jak rutyna. Ten bioflawonoid dostępny już w formie suplementu ma działanie przeciwzapalne, a przede wszystkim wzmacniające naczynia krwionośne. Jego przyjmowanie pomaga ograniczać liczbę podskórnych pajączków, redukuje obrzęki i ogranicza procesy zapalne zachodzące w żyłach (Rabe, 2013). Bardzo obiecująco wygląda również wyciąg z wąkroty azjatyckiej (Centella asiatica), który aplikowany wewnętrznie lub zewnętrznie wzmacnia osłabione żyły i może skutecznie ograniczać rozwój żylaków, a nawet poprawiać funkcjonowanie krwiobiegu w kończynach dolnych (Gohil, 2010). Ponadto, prowadzone są badania nad wykorzystaniem ekstraktu z pestek winogron, który ma potencjał ograniczania obrzęków i poprawy symptomów niewydolności żylnej, a przy tym efektywnie rozrzedza krew, zapobiegając zakrzepicy żył głębokich (Mor, 2017). Od wieków na żylaki poleca się również ekstrakt z kasztanowca (Aesculus hippocastanum), który przede wszystkim zmniejsza obrzęki i uczucie ciężkości nóg poprzez obniżanie przepuszczalności żył (Suter, 2006). Preparaty z kasztanowca podawane są zarówno zewnętrznie, jak i doustnie. Wreszcie, zaawansowane żylaki można łagodzić dzięki okładom z octu jabłecznego aplikowanym na skórę dwa razy dziennie po 30 minut – zabieg ten ogranicza swędzenie, przebarwienia, ból i skurcze, a także skutecznie zapobiega owrzodzeniom.
Poza tym, jednym z najistotniejszych elementów ograniczania i prewencji żylaków jest noszenie specjalnych kompresyjnych pończoch, które wywierają nacisk na żyły, zmniejszając tym samym ich szerokość i ułatwiając prawidłowy przepływ krwi. Pończochy mają różny poziom ucisku – te silniejsze mogą być przepisane i dobrane wyłącznie przez lekarza. Hitem ostatnich lat jest też suplement łączący dwa naturalnie występujące flawonoidy: hespedrynę i diosminę, choć w tym przypadku wyniki badań naukowych są podzielone.
Niestety jednak, żadna domowa metoda nie pozwala całkowicie pozbyć się żylaków – jest to wyłącznie leczenie zapobiegawcze i zachowawcze.
Medyczne sposoby leczenia żylaków
Operacja żylaków jest niezbędna tylko w nielicznych przypadkach, ale coraz częściej decydują się na nią kobiety ze względów ściśle estetycznych. Medycyna dysponuje w tym zakresie technikami, o różnym stopniu inwazyjności, skuteczności i cenowej rozpiętości. Do najpopularniejszych metod usuwania żylaków należą:
- Skleroterapia – sugerowana przy mniejszych zmianach; lekarz wstrzykuje bezpośrednio do żyły środek chemiczny, który uszkadza naczynie i powoduje jego zarośnięcie. Nieczynna żyła zostaje wchłonięta przez organizm.
- Konwencjonalna operacja – żyły usuwane są w całości metodą strippingu poprzez nacięcia w skórze, które następnie się zaszywa. Operacja jest skuteczna nawet w przypadku dużych zmian, ale pozostawia blizny i oznacza dłuższy okres rekonwalescencji.
- Ablacja żył za pomocą lasera lub fal radiowych – metody bardzo skuteczna, o ograniczonych skutkach ubocznych, ale stosunkowo drogie.
- Miniflebektomia – zabieg prowadzony w znieczuleniu miejscowym polegający na fizycznym usunięciu drobnych żył poprzez minimalne nacięcia skóry, które nie potrzebują szwów. Ta metoda stosowana jest tylko przy mniejszych zmianach lub jako dopełnienie innych metod.
Jak zapobiegać żylakom?
Niestety, nie da się całkowicie zapobiec żylakom – większość z nas, zwłaszcza kobiety planujące ciążę, prędzej czy później rozwinie bowiem pewien stopień choroby. Profilaktyka może jednak naprawdę zdziałać cuda w kontekście ograniczania postępu zmian i stąd polecana jest szczególnie osobom pracującym w pozycji stojącej, obciążonym skłonnościami genetycznymi oraz ciężarnym.
Najważniejsze wskazania obejmują utrzymywanie w ryzach wagi ciała, spożywanie diety bogatej w błonnik, ale ubogiej w sód, unikanie ciasnych ściągaczy, zakładania nogi na nogę i wysokich obcasów, a przede wszystkim regularne ćwiczenia fizyczne pomagające żwawiej pompować krew. Stojąc w kolejce czy w kuchni próbujmy wręcz regularnie przestępować z nogi na nogę lub wspinać się na łydki, zaś kiedy tylko się da, układajmy nogi w pozycji poziomej lub uniesionej. Te proste triki naprawdę są w stanie dużo zdziałać!
Bibliografia
- Bruce Campbell; “Varicose veins and their management”; data dostępu: 2021-01-04
- Akoijam Sangita Dev i in.; “Prevention of Varicose Veins”; data dostępu: 2021-01-04
- Deepali Mor i in.; “VARICOSE VEINS: AN OVERVIEW OF CURRENT AND HERBAL TREATMENTS”; data dostępu: 2021-01-04
- Bethany Cadman; “Home remedies for varicose veins”; data dostępu: 2021-01-04
- Lucie Wisco; “Home Remedies for Varicose Veins”; data dostępu: 2021-01-04
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS