Muzeum Nowej Huty zaprasza do podróży w czasie i przestrzeni śladem antysystemowej muzyki okresu PRL-u. Na ekspozycji można nie tylko posłuchać różnych utworów, ale także zatańczyć.
Od 23 lutego w budynku dawnego kina Światowid, gdzie mieści się oddział Muzeum Krakowa, będzie można oglądać wystawę „Bunt w systemie. Muzyczne przestrzenie wolności 1945–89”.
– Założeniem ekspozycji jest pokazanie różnych buntowniczych wątków z czasów Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, czyli od lat 40. do lat 80. To muzyczna podróż przez Polskę. Zajrzymy do Krakowa, na Wybrzeże, do Jarocina i wszędzie będziemy doszukiwać się antysystemowych działań oraz opowiadać o muzykach, którzy przekraczali granice – wyjaśnia Zbigniew Semik, kurator wystawy.
O buncie w muzyce i przestrzeniach wolności
Muzyczna wędrówka po buntowniczym krajobrazie Polski zaczyna się w latach 40. Koniec II wojny światowej postawił Polskę w nowej sytuacji. W ślad za wycofującymi się wojskami niemieckimi na teren kraju wkroczyła Armia Czerwona, a komunistyczna Polska Parta Robotnicza dążyła do zdobycia pełni władzy.
– Władze komunistyczne rozprawiały się z opozycją w bardzo brutalny sposób. Kultura mocno to odczuła pod koniec lat 40., kiedy został wprowadzony socrealizm w Polsce. Chociaż bardziej kojarzymy go z architekturą i malarstwem, dotyczył także muzyki. To właśnie wtedy jazz został wyrugowany z przestrzeni publicznej i zszedł do katakumb – opowiada Zbigniew Semik.
Za symbol ponownej „legalizacji” jazzu uchodzą pierwsze Krakowskie Zaduszki Jazzowe, które odbyły się w 1954 roku na sali gimnastycznej Szkoły Podstawowej nr 52. Wtedy też po raz pierwszy wybrzmiał hymn Zaduszek – „Swanee River”.
– Na wystawie mówimy też o przestrzeniach wolności, którym sprzyjała muzyka. Niektóre z nich mogą się wydawać dość nieoczywiste. Taką przestrzenią wolności czy swobodnego kształtowania własnego wyglądu były np. długie włosy, tępione nie tylko przez władze, ale także rodziców i nauczycieli – tłumaczy kurator wystawy. Jak dodaje, muzyka przyczyniała się też do popularyzacji autostopu.
Temat buntu powraca w drugiej połowie lat 70., kiedy na całym świecie panuje kryzys gospodarczy, który staje się podłożem do powstania punk rocka.
– Wspólnym mianownikiem tych wszystkich lat jest antysystemowość, muzyka w różnych formach i chęć swobody wyrażonej w utworach – podkreśla Zbigniew Semik.
Zdjęcia, instrumenty, nagrania i strefa tańca
Opowieść o muzyce okresu PRL-u została poprowadzona wśród plakatów koncertowych, zdjęć, nagrań oraz instrumentów słynnych muzyków.
– Na wystawie możemy zobaczyć trąbkę muzyka z zespołu Melomani. Prezentujemy także puchar, który zdobył zespół Krzysztofa Komedy na pierwszym legendarnym festiwalu jazzowym w Sopocie, oraz wzmacniacz pierwszego polskiego zespołu rockowego, który został wymontowany z radzieckiego radioodbiornika. W części bardziej alternatywnej znalazły się m.in. gitara Muńka Staszczyka, czapka Tomasza Budzyńskiego z zespołu Armia czy makieta zinów, które wydawał Krzysztof Grabowski, perkusista i autor tekstów zespołu Dezerter – wymienia kurator wystawy.
Poza oglądaniem i słuchaniem muzyki na zwiedzających czeka strefa tańca. A to wszystko w otoczeniu dzieł sztuki czołowych polskich artystów m.in. Wojciecha Fangora czy Wilhelma Sasnala.
Ekspozycja „Bunt w systemie. Muzyczne przestrzenie wolności 1945–89” będzie prezentowana w Muzeum Nowej Huty do 23 lutego 2025 roku.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS