W Polsce powstaną nowe gminy. Jest ruch premiera

Nowe jednostki samorządu mają zacząć działać z początkiem 2025 roku. Zadaniem pełnomocników, którzy swoje obowiązki będą wypełniać od 21 października, będzie organizacja struktur nowego samorządu i przygotowanie pierwszych wyborów.

Gmina Grabówka to kilka podbiałostockich wsi należących obecnie do gminy Supraśl, w jej skład wejdą: Zaścianki, Sobolewo, Grabówka, Henrykowo i Sowlany.

Pierwotnie gmina Grabówka miała powstać z początkiem 2016 roku, ale ówczesny rząd PiS premier Beaty Szydło uchylił decyzję poprzedników. Wydane na kilka dni przed końcem 2015 r. rozporządzenie rządu PiS uchylające decyzję o utworzeniu gminy Grabówka zaskarżyła wówczas do Trybunału Konstytucyjnego grupa posłów Platformy Obywatelskiej. W 2017 r. TK wskazał, że w procedurze przygotowania tego rozporządzenia nie przeprowadzono konsultacji i uznał je za niezgodne z konstytucją i z ustawą o samorządzie gminnym. Gmina Grabówka wtedy nie powstała.

Utworzony po ostatnich wyborach rząd koalicyjny wrócił do decyzji o utworzeniu tej gminy. Przeciwko tym planom protestują władze gminy Supraśl i część mieszkańców; wspierają ich posłowie PiS.

Również małopolska gmina Szczawa miała powstać z początkiem 2016 roku, ale – podobnie jak w przypadku Grabówki – ówczesny rząd zdecydował o uchyleniu rozporządzenia w tej sprawie. Nowa jednostka samorządu terytorialnego zostanie wyodrębniona z gminy Kamienica.

Ewa Bończak-Kucharczyk i Janusz Marek Opyd byli pełnomocnikami ds. utworzenia gmin Grabówka i Szczawa również w 2015 roku.

Ewa Bończak-Kucharczyk ma doświadczenie samorządowe i z pracy w administracji państwowej (była w przeszłości m.in. zastępcą prezydenta Białegostoku i wiceprezesem Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast).

– To jest taki trochę powrót po latach do tego, cośmy już raz robili. Podobno nie wchodzi się do tej samej rzeki, ale wydaje się, że bez tej praktyki, przy tak małej ilości czasu, byłoby trudno wyrobić się ze wszystkimi zadaniami, jakie nas czekają – mówiła na początku października Ewa Bończak-Kucharczyk, gdy wojewoda podlaski rekomendował ją na pełnomocnika. Przyznała, że tych zadań jest dużo, niektóre mają też określony czas do wykonania, jak projekt budżetu.

Mówiła, że podjęła się zadania głównie ze względu na mieszkańców powstającej gminy, którzy od 2016 roku nie pogodzili się z decyzją ówczesnego rządu o wstrzymaniu wydzielenia Grabówki. – Uważam, że ze względu na to, że upór mieszkańców nadal trwa i oni chcą zakładać tę gminę od nowa, to właściwie im się to należy – powiedziała. Dodała, że okrojona gmina Supraśl będzie nadal funkcjonowała; zwracała uwagę, iż podział nie narusza przepisów dotyczących minimalnego poziomu dochodów samorządów.

Polska od 1999 roku ma trzystopniowy podział administracyjny na województwa, powiaty i gminy. Najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego wskazują, że w naszym kraju znajduje się 2489 gmin, w tym 11 gmin miasta stołecznego Warszawy.