Historia Śląska jest bogata i zarazem skomplikowana. Są kwestie, które do chwili obecnej budzą spory i emocje. Tak jest z Powstaniami Śląskimi, szczególnie z III Powstaniem Śląskim. Na samym Śląsku zdania co do powstań śląskich są podzielone, często polemika ma miejsce w śląskich rodzinach. Jednak to nie zmienia faktu, że wiele spraw dotyczących samych powstań zostało uporządkowanych. Znane są daty, liczby, dostępna są monografie, biografie czy źródła historyczne związane z powstaniami śląskimi. Jednak niedawno natrafiłem na wpis w serwisie Wchatyrz.eu (cały tekst tutaj) przedstawiciela mniejszości niemieckiej w Polsce Pana Waldemara Gielzoka, który dotyczył III Powstania Śląskiego. Treść tego wpisu bardzo krytycznie odnosiła się do powstańców śląskich, czy samego Wojciecha Korfantego. W swych rozważaniach p. Gielzok powoływał się na wspomnienia z III Powstania Śląskiego Stanisława Srokowskiego, geografa i dyplomaty, który w III powstaniu śląskim pełnił obowiązki delegata polskiego na Górnym Śląsku. Pan Gielzok bazując na wspomnieniach Srokowskiego, przedstawił obraz powstania, szczególnie powstańców i samego Korfantego w złym świetle. Zasadnicze pytanie jest takie – czy tak było? Czy Stanisław Srokowski jako delegat polski na Górnym Śląsku był od tego, aby potem – ujmując to nieco patetycznie- szargać dobre imię Korfantego i powstańców śląskich? Postanowiłem nie tylko zapoznać się z treścią wpisu p. Gielzoka, lecz także ze wspomnieniami Stanisława Srokowskiego z pobytu na Górnym Śląsku w okresie III powstania śląskiego.
Swój wywód p. Gielzok zaczyna od tego, że 3 czerwca 1921 r.: „Dokładnie sto lat temu 03.06.1921 r. polscy powstańcy śląscy wszczęli prawdziwy rokosz i wypowiadali masowo posłuszeństwo swoim dowódcom. Wprawdzie akty niesubordynacji i przestępstw przeciwko mieniu i życiu były dokonywane już wcześniej, jednak na początku czerwca sytuacja wymknęła się spod kontroli i można mówić o prawdziwym rokoszu.” – No właśnie, czy sprawa dotyczy wszystkich wojsk powstańczych? Otóż nie. Problem dotyczył tzw. grypy „Wschód” i grupy „Środek”, notabene wyodrębnionej z tej pierwszej grupy. Oprócz tego wojska powstańcze składały się z grup:”Północ”, „Południe”, a do połowy czerwca 1921 r. funkcjonował oddział specjalny – Grupa Destrukcyjna „Wawelberga”. Pan Gielzok później co prawda wymienia grupę „Środek” i opisuje sprawę kpt. Grzesika, ale w początkowym zdaniu mamy do czynienia z manipulacją. Zresztą p. Gielzok dalszej części pisze: „Należy w tym miejscu wspomnieć, że powstańcy nie byli tak naprawdę powstańcami, czyli ludnością, która spontanicznie chwyta za broń, aby wywalczyć sobie coś, jak oficjalnie się ich przedstawiało […]. Jest to zarówno manipulacja, jak i nieprawda historyczna. Liczbę powstańców szacuje się na około 60 tys. ludzi. Większość kadry oficerskiej była spoza Śląska, również w Powstaniu Śląskim udział brało kilkanaście tys. ochotników z Polski, jednak największą liczbę stanowili miejscowi Górnoślązacy, w liczbie przynajmniej 40 tys. osób. To jasno dowodzi, że część ludności górnośląskiej była zdecydowanie przeciwna polityce niemieckiej, a mobilizacja ich też miała charakter odśrodkowy.
Konflikt na linii Grzesik, Grażyński – Korfanty, jest również przedstawiony przez p. Gielzoka w sposób, który mógłby sugerować winę Korfantego: „Wojciech Korfanty w tym okresie musiał uciec się do pomocy oddziału marynarzy dowodzonych przez porucznika Oszka, którzy byli jego pretorianami i pomogli mu aresztować i usunąć przeciwników niezgadzających się z jego sposobem rządzenia. Popadał już w stany paranoidalne wszędzie widząc wrogów. W tym samym czasie, to jest w dniach 1-4 czerwca 1921 r. miał miejsce bunt oficerów ze sztabu Grupy „Wschód”, a przeciw Korfantemu wystąpił Karol Grzesik i szef jego sztabu Michał Grażyński.” – Po pierwsze, kpt. Grzesik (rodowity Ślązak, w czasie I wś służył w armii niemieckiej) był uzurpatorem i sam się ogłosił naczelnym wodzem powstania, bez żadnej konsultacji z Korfantym. Dyktator powstania musiał więc zareagować. Działania Korfantego były racjonalne, aresztował frondystów i oprał się w tym na zaufanych ludziach takich, jak por. Oszek (notabene też rodowity Ślązak). Po drugie, nie wiem jaki jest stosunek p. Gielzoka do działalności, zarówno Grzesika, jak i Grażyńskiego, ale z ówczesnej perspektywy niemieckiej ich działania mogły być korzystne dla… Niemiec. Znaczna część dowódców grupy „Wschód”, którzy też byli związani z Polską Organizacją Wojskową na Górnym Śląsku miało inna koncepcję walki, niż Korfanty, który faktycznie powstanie chciał ograniczyć z zbrojnej demonstracji. Sprawę opisał w wywiadzie dla tygodnika „DoRzeczy Historia” prof. Ryszard Kaczmarek, historyk specjalizujący się w historii Śląska, cyt: Kluczowym momentem był kryzys po bitwie o Górę św. Anny. Korfanty negatywnie oceniał to, jak Grupa Wschód, największa z trzech grup powstańczych, radziła sobie w czasie walk na Górze św. Anny. Z drugiej strony w sztabie tej grupy panowało przekonanie, że błędem było zatrzymanie przez Korfantego ofensywy na linii Odry.[…] Korfanty zaproponował wtedy rozmowy z Niemcami. Część wojskowych z Grupy Wschód – m.in. Michał Grażyński i Karol Grzesik, już wcześniej krytycznie nastawiona do Korfantego i jego pomysłu ograniczenia walk tylko do demonstracji wojskowej – uważała, że był to błąd („Historia DoRzeczy”, nr 7(101), s. 6-11). Reasumując osoby takie, jak Grzesik, czy Grażyński chcieli dalszej ofensywy w zachodnie strony Górnego Śląska z Opolem włącznie. Prof. Kaczmarek w tym samym wywiadzie skrytykował tę koncepcję, cyt: Wchodzimy tu w sferę „gdybania”, ale patrząc realnie na ówczesną sytuację, myślę, że rację miał Korfanty. Możliwość zdobycia Opola była tylko teoretyczna i to nie z tego powodu, że znajdowała się tam siedziba Komisji alianckiej i trzeba by było wtedy liczyć się z interwencją wojskową Francuzów. Głównym problemem było to, że zachodnia część Górnego Śląska była zdominowana przez ludność niemieckojęzyczną. Tam nie było naturalnego zaplecza dla powstańców we wsiach i mniejszych miasteczkach, nie mówiąc już o tym, że nawet Francuzi nie zgodziliby się na zajęcie przez Polaków Opola. Politycznie rzecz biorąc, byłoby to bardzo ryzykowne i Polacy mogli łatwo „przelicytować”, stając się nawet w oczach Francuzów agresorami.
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS