Usprawiedliwienie nieobecności w pracy

Rozporządzenie

Regulacja odnosząca się do usprawiedliwiania nieobecności w pracy zawarta jest w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Wskazuje ona dopuszczalne przyczyny nieobecności oraz zasady jej udowadniania, a także obowiązki pracownika i pracodawcy związane z taka sytuacja.

Polecamy: Kodeks pracy 2021. Praktyczny komentarz z przykładami

Jakie przyczyny nieobecności są usprawiedliwione?

Sytuacje, które usprawiedliwiają nieobecność w pracy można podzielić według kategorii:

1. Zobowiązanie do stawienia się przed organem – administracji lub samorządu, w sadzie, prokuraturze, na policji lub przed organem prowadzącym postępowanie w sprawach o wykroczenia, w charakterze świadka przed NIK
2. Nieobecność w pracy w zw. z pełniona funkcja – biegłego lub członka komisji pojednawczej, członka rady nadzorczej, członka służb mundurowych (straż pożarna, GOPR), pracownika prowadzącego zajęcia dydaktyczne (np. wykładowca akademicki)
3. Zwolnienia w celu przeprowadzenia niezbędnych badań, szczepień
4. Przyczyny osobiste – ślub, urodzenie dziecka lub zgon określonych członków rodziny.

Jak udowodnić przyczynę? (dokumenty)

O przyczynach uzasadniających nieobecność pracownik zobowiązany jest zawiadomić pracodawcę i jednocześnie przedstawić mu dokument, który je potwierdzi. Rozporządzenie wskazuje, że może to być:

1. Zaświadczenie lekarskie – w przypadku choroby
2. Oświadczenie pracownika – w przypadku konieczności opieki nad dzieckiem do lat 8 w przypadku zamknięcia żłobka, przedszkola lub klubu dziecięcego
3. Decyzja inspektora sanitarnego – w przypadku odosobnienia na skutek choroby zakaźnej
4. Imienne wezwanie do stawiennictwa przed określonym organem

Prawo do wynagrodzenia

Jeśli zachodzą przyczyny nieobecności, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, które wypłacane jest przez pracodawcę.

Nieco odmienne zasady obowiązują w przypadku nieobecności z powodu konieczności stawiennictwa przed organem. W takim wypadku pracodawca wystawia zaświadczenie określające wysokość utraconego zarobku, którego zwrotu można dochodzić od organu na zasadach określonych w odrębnych przepisach (np., ustawie o kosztach sadowych), o ile obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy nie stanowią inaczej (tj. o zachowaniu przez pracownika prawa do wynagrodzenia)

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dziennik Ustaw rok 1996 nr 60 poz. 281)