Ulga na powrót w PIT

Ulga na powrót – warunki

Ulga na powrót, to potoczna nazwa preferencji (a konkretnie zwolnienia podatkowego) zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy o PIT. Obowiązuje od 1 stycznia 2022 r. i ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od tego dnia. Jest ona dedykowana osobom, które przez minimum trzy lata mieszkały i pracowały za granicą i które decydują się na powrót i zmianę rezydencji podatkowej na polską. Ulgą są objęte dochody do wysokości ok. 85 528 zł w roku podatkowym.

Jednoznacznie zmianę tę można ocenić jako pozytywną, ponieważ katalog potencjalnych odbiorców ulgi jest szeroki, gdyż dotyczy dochodów:

– z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy),

– z umów zlecenia,

– z działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej, 19% podatkiem liniowym, stawką 5% (tzw. ulga IP Box) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

osiągniętych w czterech następujących po sobie latach.

Zwolnienie, przysługuje pod warunkiem, że:

1) w wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz

2) podatnik nie miał miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie obejmującym:

a) trzy lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz

b) okres od początku roku, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do dnia poprzedzającego dzień, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz

3) podatnik:

a) posiada obywatelstwo polskie, Kartę Polaka lub obywatelstwo innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej lub

b) miał miejsce zamieszkania:

– nieprzerwanie co najmniej przez okres, o którym mowa w pkt 2, w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Konfederacji Szwajcarskiej, Australii, Republice Chile, Państwie Izrael, Japonii, Kanadzie, Meksykańskich Stanach Zjednoczonych, Nowej Zelandii, Republice Korei, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej lub Stanach Zjednoczonych Ameryki, lub

– na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat kalendarzowych poprzedzających okres, o którym mowa w pkt 2, oraz

4) posiada certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia, oraz

5) nie korzystał uprzednio, w całości lub w części, z tego zwolnienia – w przypadku podatników, którzy ponownie przeniosą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ulga na powrót. Gdzie leży problem? Powrót do Polski musiał mieć miejsce w 2022 roku

Załóżmy, że miała miejsce taka oto sytuacja: Pan Mateusz wrócił do Polski 31 grudnia 2021 roku samolotem z Islandii na stałe po 10 latach przebywania za granicą. W Islandii był cenionym hydraulikiem, ale stwierdził, że to już czas na powrót do ojczyzny. Posiada certyfikaty rezydencji za trzy ostatnie lata, w Islandii był położony jego ośrodek interesów życiowych. Porozumiał się przez Internet z właścicielem nieruchomości, którą zamierzał wynająć i jeszcze tego samego dnia po przylocie zamieszkał w Polsce, – przypominając – było to 31 grudnia 2021 r. Z kolei 4 stycznia 2022 r. rozpoczął pracę jako hydraulik w polskiej firmie.

Kolega pana Mateusza, pan Jacek również planowo miał pojawić się 31 grudnia 2021 r. w Polsce i osiedlić się w niej na stałe po 10 latach mieszkania w Islandii. Pech chciał, że w drodze na lotnisko autokar, którym podróżował doznał awarii i nie zdążył na planowany lot. Przez co musiał lecieć następnego dnia tj. 1 stycznia 2022 r. Przez ostatnie lata jego ośrodek interesów życiowych był położony w Islandii i posiada także certyfikaty rezydencji za 3 ostatnie lata. Pan Jacek to również hydraulik i zaczyna zatrudnienie w polskiej firmie 4 stycznia 2022 r.

Co różni bohaterów tej historii? Brak prawa do skorzystania z ulgi na powrót u jednego z nich.

Przedstawiona historia jest wprawdzie mocno przejaskrawiona, ale ma to na celu uwypuklenie pewnego problemu.

W realiach przedstawionej historii tylko jeden z powracających będzie mieć prawo skorzystania z ulgi na powrót, będzie to pan Jacek, który spóźnił się na samolot i ostatecznie pojawił się w Polsce z zamiarem stałego pobytu w 2022 r. i w tym samym roku czasie podjął pracę.

Premier Mateusz Morawiecki jeszcze 2 czerwca 2021 roku przedstawiając Polski Lad zapraszał Polaków do powrotu do Polski, mówiąc „chcemy aby jak najwięcej z nich wróciło do Polski. To są specjaliści, to są także ludzie, którzy mogą tutaj odnaleźć na powrót swój dom”.  Tym samym Polonia otrzymała jasny przekaz, że przygotowywana jest preferencja podatkowa dla tych, którzy zdecydują się na powrót.

Uchwalone przepisy zostały jednak skonstruowane w ten sposób, że jeżeli ktoś zmienił miejsce zamieszkania na Polskę jeszcze w końcówce 2021 roku, a pracę podjął w 2022 roku to w ten sposób sam sobie zaszkodził i utracił potencjalne 342 112 złotych wolnych od podatku, które łącznie przysługiwałyby tej osobie w okresie 4 kolejnych lat.

Pojawiły się nawet już pierwsze interpretacje indywidualne w tym zakresie. W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 lutego 2022 r. znak 0115-KDIT2.4011.27.2022.1.ENB ze stanu faktycznego dowiadujemy się, że wnioskodawczyni 1 września 2021 r. zmieniła miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Organ uznał, że „niezależnie od spełnienia pozostałych przesłanek nie przysługuje Pani prawo do skorzystania w latach podatkowych 2022-2025 z ulgi, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W Pani przypadku zmiana miejsca zamieszkania nie nastąpiła bowiem po dniu wskazanym w art. 53 ustawy zmieniającej, tj. po 31 grudnia 2021 r.”

Zatem w takim stanie rzeczy część podatników zamiast być przywitana ulgą, została przywitana podatkowym psikusem. Sytuacja komplikuje się o tyle, że rozpoczynając pracę w 2022 roku wielu podatników zaczęło korzystać z ulgi (już w zaliczkach na podatek). Skutkiem czego w zeznaniu rocznym niektórych może czekać przykra niespodzianka i wysoka dopłata podatku. Rozsądnym jest zatem rozważenie czy na pewno danemu podatnikowi ulga na powrót faktycznie przysługuje i jeżeli uprzednio złożono u pracodawcy oświadczenie o ograniczeniu poboru zaliczek, to należałoby takie oświadczenie wycofać.

Szymon Dembowski, Konsultant podatkowy, Taxeo Komorniczak i Wspólnicy sp.k.

Zgłoś naruszenie/Błąd