Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych powołano oficjalnie 29 października 1948 r., na mocy Zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki. Nauka rozpoczęła się już od 1 września 1948 r., a pierwszym dyrektorem szkoły został Tadeusz Bojarski.
W dwóch oddziałach klasy pierwszej rozpoczęło naukę 64 uczniów, a zajęcia odbywały się w dwóch salach ówczesnej Szkoły Ogólnokształcącej.
Na początku 1949 r. szkoła otrzymała od Ministerstwa Obrony Narodowej obiekty dawnego dowództwa garnizonu jarosławskiego, tj. budynek główny, willę i stajnie końskie wraz z gruntami przy obecnej ul. Jezuickiej 1, a wtedy placu Gwardii Ludowej, który przed II wojną światową nosił nazwę Mały Rynek.
Profesor Stanisław Lenar w „Zarysie historii 60-lecia Liceum Sztuk Plastycznych
w Jarosławiu”, zamieszczonym w monografii z 2008 r., tak opisuje tamte czasy:
„Cóż z tego, że budynki były zdewastowane, na parterze mieszkali przesiedleńcy z rodzinami, a uczniowie na pierwsze piętro wychodzili po deskach. Był już własny kąt i dach nad głową”. W roku 1950 dyrektorem szkoły został Władysław Wesołowski, który w ciągu dwóch lat doprowadził do odrestaurowania 4 sal lekcyjnych, pracowni rysunku i malarstwa, rzeźby, internatu żeńskiego i częściowo budynku willi w ogrodzie.
Pierwsza matura
W 1953 r. w szkole odbyła się pierwsza matura, po której absolwenci: Józef Nykiel i Marian Stelmasik zostali przyjęci do Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W tym samym roku szkoła nawiązała współpracę z Teatrem Lalki i Aktora „Kacperek”, który powstał przy Powiatowym Domu Kultury w Jarosławiu. Aktorami teatru i scenografami byli nauczyciele i uczniowie szkoły. W roku 1956 teatr został upaństwowiony, zaś w 1957 r. przeniesiony do Rzeszowa.
Likwidacja PLSP i walka o reaktywacje Plastyka
W 1954 r., decyzją władz oświatowych, nastąpiła likwidacja Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych i powołanie na jego miejsce Liceum Kulturalno-Oświatowego. W 1956 r. ówczesny wicedyrektor szkoły Alojzy Zawada rozpoczyna walkę o reaktywację „Plastyka”. (…) Dzięki profesorowi Alojzemu Zawadzie 10 maja 1957 r. Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych zostaje reaktywowane i rozpoczyna się znów nabór do „Plastyka”. Funkcję dyrektora obejmuje Kazimierz Sławek, który powiększa internat o dwie sale, tj. dzisiejszą salę gimnastyczną i salę nr 8. Wtedy też grupa nauczycieli plastyków, m.in. Edward Kieferling, Cezary Kotowicz, Wiktor Śliwiński, Stanisław Tobiasz podejmuje pracę w zakresie dwutorowego kształcenia i wychowania młodzieży. Było to tzw. wychowanie przez sztukę – eksperyment pedagogiczny stworzony przez Alojzego Zawadę.
Świetlica w stajni wojskowej
W 1958 r. oddano do użytku świetlicę szkolną, przerobioną z dawnej stajni wojskowej, w której znalazły się też pomieszczenia biblioteki, gabinetu lekarskiego, pracownia grafiki i fotografii. (…) W 1959 r., wraz z zakończeniem działalności Liceum Kulturalno-Oświatowego, zrezygnował ze stanowiska dyrektora szkoły Kazimierz Sławek, a po kilku miesiącach wakatu kierowania szkołą, na prośbę grona pedagogicznego, podjęła się Anna Jenke i pełniła tę funkcję do 1962 r. (…) Zaadaptowano wówczas budynek „willi” na potrzeby internatu i dobudowano pawilon rzeźby. W styczniu 1962 r. ze stanowiska dyrektora zrezygnowała Anna Jenke, a objął je artysta malarz Edward Kieferling (…).
Szkoła w ruinach synagogi
Dzięki staraniom dyrekcji w 1962 r. przydzielono szkole ruiny budynku synagogi przy ul. Opolskiej, z przeznaczeniem na pracownie i salon wystawowy. Przez kolejne lata prowadzono prace remontowe i adaptacyjne budynku wg projektu dyrektora Edwarda Kieferlinga, bardzo trudne ze względu na zabytkowy charakter obiektu i wnikliwy nadzór konserwatora. W 1969 r. uroczyście oddano do użytku budynek synagogi, dokąd przeniesiono pracownie plastyczne i bibliotekę, a nauczyciele plastycy otrzymali pomieszczenia na indywidualne pracownie. Dzięki temu uczniowie mogli mieć bezpośredni kontakt z pracą twórczą swoich mistrzów. (…) W 1972 r. powołano przy szkole Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza Oddział w Jarosławiu, z przewodniczącą oddziału Heleną Szczepanik, nauczycielką języka polskiego. Dzisiaj wielu nauczycieli szkoły w dalszym ciągu jest członkami tego stowarzyszenia.
Wyspiański na sztandarze
W 1973 r. zezwolono na ustanowienie i używanie sztandaru szkoły wg projektu dyrektora Edwarda Kieferlinga. Jednocześnie nadano szkole nazwę: Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych im. Stanisława Wyspiańskiego w Jarosławiu, używaną od dnia 1 września 1973 r. W 1975 r. Edward Kieferling zrezygnował z funkcji dyrektora, którą przejęła Irena Serwańska, piastując ją do 1982 r., kiedy to dyrektorem szkoły została Barbara Gmiter. Jej kadencja była najdłuższą z dotychczasowych – trwała 20 lat. Przetrwała pomyślnie trudny okres stanu wojennego i kontynuowała dzieło poprzedników, rozbudowując bazę szkoły i modernizując ją w miarę posiadanych środków finansowych. (…) Rok 1998 przyniósł nagłą śmierć artysty malarza Edwarda Kieferlinga.
W 2002 r. funkcję dyrektora objął nauczyciel szkoły Józef Kalinowski, a prawa własności do użytkowanej przez szkołę budynku synagogi odzyskał Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich.
W 2007 r., po nierozstrzygniętym konkursie, pełniącą obowiązki dyrektora została Teresa Ulma, a od 1 stycznia 2008 r., po wygranym konkursie, funkcję tę objął artysta grafik Krzysztof Krzych, który rozpoczął trudny okres remontów i modernizacji budynków szkolnych. Wielkim sukcesem działań dyrektora Krzysztofa Krzycha było odzyskanie budynku synagogi, który z powrotem stał się własnością szkoły. Był też inicjatorem i współtwórcą Stowarzyszenia Jarosławski Plastyk, którego celem jest pomoc młodzieży uzdolnionej artystycznie. (…) Wielkie plany i zamierzenia związane ze szkołą przerwała ciężka choroba i nagła śmierć Krzysztofa Krzycha 7 stycznia 2013 r. Cała społeczność szkolna żegnała swojego niezwykle lubianego nauczyciela i kochanego dyrektora na cmentarzu w Lubaczowie.
Dyrektor Jacek Tracz
Do czasu wyłonienia nowego dyrektora pełnienie jego obowiązków ponownie przejęła zastępca Teresa Ulma, a 1 września 2013 r., po wygranym konkursie, funkcję dyrektora szkoły objął Jacek Tracz, który obecnie trzecią kadencję kieruje jarosławską szkołą plastyczną. Rozpoczyna on swoje urzędowanie od jej intensywnego modernizowania i unowocześniania szkoły (…).
Obchody 75-lecia
Obchody jubileuszu 75-lecia mają skromniejszy charakter, ale towarzyszą im już wystawy w Jarosławskim Ośrodku Kultury i Sztuki w Jarosławiu: „Współczesna grafika uczniów PLSP” oraz „Wystawa absolwentów szkoły z lat 70”, prezentujące prace z dziedziny liternictwa, plakatu i grafiki. Z kolei Miejska Biblioteka Publiczna im. Aleksandra Fredry w Jarosławiu zaprasza na „Wystawę malarstwa uczniów szkoły z lat 70.”, przedstawiającą pejzaż miejski i malarstwo portretowe. W budynku synagogi przygotowano z kolei „Wystawę 75-lecia”.
Profesorowie pierwszej genracji
Wysoki etos nauczyciela tej szkoły stworzyli profesorowie pierwszej generacji, uczący w latach 50., 60. i 70. To oni swoją tytaniczną pracą i niegasnącą pasją, a nade wszystko talentem artystycznym, uczynili z „Plastyka” wiodącą placówkę kształcenia plastycznego w Polsce, nazywaną Małą Akademią. Tacy nauczyciele, jak: Alojzy Zawada, Anna Jenke, Edward Kieferling, Wiktor Śliwiński, Stanisław Tobiasz, Irena Oryl zapisali się chwalebnie na kartach szkolnej historii, a ich praca i osiągnięcia są dla szkolnej społeczności siłą napędową i wzorem.
Pokoleniowa zmiana
Pod koniec lat 70. nastąpiła pokoleniowa zmiana warty. Pierwsze pokolenie sławnych pedagogów odeszło na emeryturę, a zastąpiło je następne, które starało się rzetelnie kontynuować dzieło swoich poprzedników. Byli to m.in. Helena i Wiesław Wodniccy, Maria Piśko, Stanisław Lenar, Tadeusz Stefanowski i Henryk Cebula. Obecnie w szkole pracuje kolejne, trzecie pokolenie nauczycieli, wierzymy, że godne swych wielkich poprzedników, ale też kompetentne, by stawić czoła wymaganiom nowoczesnej szkoły XXI wieku.
Fragmenty tekstu jubileuszowego przygotowanego przez profesorów PLSP w Jarosławiu.
20 października 2023 r. cała społeczność szkoły wraz z licznie przybyłymi gośćmi świętowała 75-lecie jej powstania oraz 50-lecie nadania imienia Stanisława Wyspiańskiego.
W uroczystościach uczestniczyli wizytatorzy Centrum Edukacji Artystycznej: Zenobiusz Kajda i Krzysztof Szczepaniak, przedstawiciele władz lokalnych: wiceburmistrz Jarosławia Dariusz Tracz i wicestarosta powiatu jarosławskiego Mariusz Trojak, dyrektorzy zaprzyjaźnionych instytucji kultury i szkół artystycznych.
Celebrowanie rocznic rozpoczęła msza św. odprawiona przez proboszcza jarosławskiej kolegiaty – ks. prałata Mariana Bocho i szkolnego katechetę ks. Macieja Ruszela. Nagrody Dyrektora Centrum Edukacji Artystycznej otrzymali: dyrektor szkoły Jacek Tracz oraz nauczyciele dr Anna Kałamarz-Kucz i Tomaszo Potuczko.
Wyróżniający się nauczyciele otrzymali także Nagrody Dyrektora Szkoły. Okolicznościowe życzenia i podziękowania wszystkim pracownikom złożył z okazji obchodzonego jubileuszu przewodniczący Rady Rodziców Łukasz Korba. Dopełnieniem uroczystości był wykład historyka sztuki, kierownik sekcji plastycznej Marceliny Witek pt. „Japonizm w twórczości Stanisława Wyspiańskiego” oraz program artystyczny w wykonaniu uczniów Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. Stanisława Wyspiańskiego w Jarosławiu.
Galę jubileuszową zakończyło otwarcie „Wystawy 75-lecia Szkoły” w budynku synagogi przy ul. Opolskiej 12.
* skróty i śródtytuły od redakcji
Autor: Życie Podkarpackie
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS