System handlu uprawnieniami (EU ETS) jest kluczowym narzędziem polityki klimatycznej UE, którego celem jest redukcja emisji. System działa już od 2005 r. Uprawnienia do emisji CO2 były wówczas przydzielane za darmo. EU ETS limituje ilość emisji, które mogą być emitowane przez energochłonne sektory przemysłu czy producentów energii.
Od 2013 r. uruchomiono aukcje, a każdy kraj otrzymywał darmową pulę uprawnień – i rozpoczął się handel. Zgodnie z unijną dyrektywą EU ETS 50 proc. środków ze sprzedaży uprawnień (lub ich równowartość) powinno być wykorzystanych na cele środowiskowe. Państwa członkowskie mają jednocześnie co roku przedkładać Brukseli sprawozdania o wykorzystaniu dochodów uzyskanych z aukcji uprawnień lub ich równowartości finansowej.
Rekompensaty zamiast transformacji
Bruksela nie miała dotychczas uwag do wydatkowania tych środków i ich raportowania. Na co te pieniądze są przeznaczane przez polski rząd? Przyjrzyjmy się danym z 2019 r. Wówczas sprzedaliśmy uprawnienia za ponad 10,8 mld zł. Co zrobiono z tymi pieniędzmi? Niemal 4,6 mld zł trafiło do powstałego wówczas Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny, który rekompensował spółkom obrotu „zamrożenie cen energii” dla odbiorców. Pozostałe środki trafiły m.in. na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zgodnie z prawem ok. 1,1 mld zł przeznaczono na tzw. fundusz zielonych inwestycji. Pieniądze te sfinansowały m.in. program „Mój prąd”.
Pozostałe ponad 5 mld zł trafiło do budżetu państwa. Polska zaraportowała, że równowartość tych środków przeznaczono na inne cele środowiskowe, w tym głównie realizację programu termomodernizacyjnego „Czyste powietrze” czy wsparcie wytwórców energii ze źródeł odnawialnych.
Czytaj więcej
Polska będzie kupować prąd z Ukrainy? To już się dzieje
W obliczu zapowiedzianej przez Ukrainę i Unię Europejską już za dwa lata synchronizacji rynków energii elektrycznej pojawia się pytanie jak wpłynie to na nasz rynek energii. Polska już teraz kupuje prąd z Ukrainy. Zwiększać importu jednak nie chce.
W praktyce 50 proc. środków z aukcyjnej sprzedaży uprawnień do emisji trafiało do budżetu (poza wyjątkami opisanymi powyżej, stosowanymi dopiero od 2019 r.), i nie było „znaczone”. Oznacza to, że nie musiały być one przeznaczone bezpośrednio na konkretne inwestycje służące spełnianiu celów środowiskowych.
Eksperci przyznają, że Polska wywiązuje się ze swoich zobowiązań. Wynika to jednak z faktu, że unijna dyrektywa jest sformułowana w sposób ogólny i nie nakłada na kraje członkowskie konkretnych celów inwestycyjnych. Dlatego Polska mogła księgować w raportach wydatkowanie równowartości 50 proc. ze sprzedaży na inwestycje proklimatyczne, które byłyby realizowane niezależnie od dochodów z EU ETS.
Autopromocja
RADAR.RP.PL
Przemysł obronny, kontrakty, przetargi, analizy, komentarze
CZYTAJ WIĘCEJ
Idą zmiany
Prezes Forum Energii Joanna Maćkowiak-Pandery uważa, że dotychczasowe rozliczanie 50 proc. zysków z uprawnień do emisji C02 to forma „kreatywnej księgowości”. – Polska do raportowania zalicza środki wydane przez NFOŚiGW. Inwestycje, które realizuje Fundusz, i tak byłyby realizowane. My potrzebujemy dodatkowej mobilizacji, żeby redukować koszty emisji CO2. Tylko to będzie trwale zwiększać konkurencyjność naszej gospodarki – podkreśla.
Paweł Wróbel, prezes Gate Brussels, przyznaje, że dotychczas nie ma obowiązku przeznaczenia 50 proc. środków uzyskiwanych przez państwa z aukcji uprawnień na cele klimatyczne. Jest to wyłącznie rekomendacja Brukseli. – Jednak jeśli zaakceptowana będzie propozycja KE dotycząca zmiany dyrektywy EU ETS, państwa członkowskie będą musiały przeznaczać 100 proc. tych środków na transformację – mówi.
Czytaj więcej
Jego zdaniem Polska na tym etapie negocjacji powinna zabiegać o jak największe środki na transformację, wykorzystując te instrumenty, które są w przyjętych przez Komisję Europejską propozycjach w ramach pakietu Fit for 55. Pakiet powinien wejść w życie w przyszłym roku, ale żeby tak się stało, wszystkie szczegóły powinny być uzgodnione przez państwa członkowskie UE jeszcze w 2021 r.
Będzie trudniej
Zgodnie z rewizją unijnej dyrektywy EU ETS w ramach pakietu Fit … czytaj dalej
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS