Lockheed Martin dokonał krótkiego podsumowania minionych dwunastu miesięcy w programie wielozadaniowego samolotu bojowego F-35 Lightning II. Ogółem w tym roku kalendarzowym dostarczono odbiorcom 123 myśliwce wszystkich trzech wersji. Siedemdziesiąt cztery dostarczono amerykańskim siłom zbrojnym, trzydzieści jeden – do partnerów przemysłowych zaangażowanych w program F-35, a osiemnaście – do państw, które kupiły je w ramach programu Foreign Military Sales. Ostatnią maszyną dostarczoną w tym roku był F-35A zmontowany w Cameri i przekazany włoskim siłom powietrznym.
Pandemia
Pierwotny harmonogram zakładał dostarczenie 143 samolotów, ale plany pokrzyżowała pandemia COVID-19. W maju dokonano rewizji harmonogramu i założono, że uda się dostarczyć klientom od 117 do 123 myśliwców. Jak widać, udało się wypełnić plan maksimum. Lockheed Martin chciał poprzez redukcję produkcji uniknąć sytuacji, w której część dostawców nadal wysyłałaby komponenty do fabryk w czasie, gdy inni dostawcy mieli zamknięte linie produkcyjne. Takie zamieszanie mogłoby doprowadzić do dalszych opóźnień i wzrostu kosztów.
– Zespół odpowiedzialny za produkcje F-35 szybko zareagował na wyzwania związane z pandemią COVID-19 tak, aby zagwarantować nieprzerwane dostawy myśliwców dla wojska – powiedział Bill Brotherton, menadżer generalny programu F-35. – Osiągnięcie zakładanego celu mimo pandemii jest świadectwem ciężkiej pracy i oddania całego zespołu na rzecz klientów.
Aby utrzymać sprawny łańcuch dostaw (który mógłby się załamać, jeśli któreś firmy zbankrutowałyby z powodu pandemii), Lockheed Martin wdrożył program pomocy dla dostawców. Obejmował on opracowanie nowego schematu pracy dla robotników, utrzymanie za wszelką cenę najbardziej wyspecjalizowanych pracowników i szybszą zapłatę za części dla małych i kluczowych dostawców. Szybszą płatność otrzymało ponad 400 firm. Chociaż program zanotował tymczasowe opóźnienie, nie powinno ono mieć wpływu na plany dostaw w kolejnych latach.
Osiągnięcia
Status i osiągnięcia programu:
F-35A przeznaczony dla Danii na linii montażowej.
(Lockheed Martin / Mikaela Maschmeier)
W tym roku wprowadzono do użytku system logistyczny ODIN (Operational Data Integrated Network), następcę niesławnego ALIS-a (Autonomic Logistics Information System). Według producenta pierwsze rezultaty jego wykorzystania są obiecujące. System ma osiągnąć pełnię możliwości w 2022 roku. Pierwotny system logistyczny notował wieloletnie opóźnienie i sprawiał kłopoty przy wdrażaniu u użytkowników końcowych. Chociaż miał być automatyczny, większość prac trzeba było wykonywać ręcznie, a obsługa była bardzo nieintuicyjna. Występowały również problemy z łącznością i przesyłem danych oraz terminowym pozyskiwaniem za jego pomocą części zamiennych. Odbiorcy protestowali także przeciwko przekazywaniu Amerykanom zbyt dużej ilości szczegółowych danych. ODIN ma być pozbawiony tych wad.
Ponadto F-35 wziął udział w szeregu eksperymentów i prób wykorzystujących jego zdolności do zbierania, interpretowania i dzielenia się informacjami z innymi platformami. Myśliwiec może być wykorzystany do wskazywania celów dla artylerii, jako samolot rozpoznania elektronicznego czy jeszcze jeden sensor wskazujący cele dla systemów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej.
Wypadki
W 2020 roku doszło do dwóch wypadków z udziałem F-35. 19 maja w czasie podchodzenia do lądowania w bazie Eglin na Florydzie rozbił się F-35A należący do 58. Eskadry Myśliwskiej z 33. Skrzydła Myśliwskiego. Pilot zdołał się bezpiecznie katapultować. Według raportu pilot popełnił kilka błędów, które przyczyniły się do wypadku. Po pierwsze: podchodził do lądowania ze zbyt dużą prędkością. Ponadto był zmęczony i wystąpiło u niego osłabienie zmysłów, dodatkowo pogorszone niewłaściwym wyświetlaniem symboli na nahełmowym wyświetlaczu przeziernym (HMD) i wystąpieniem zielonej poświaty od wyświetlacza. Szybkie ruchy drążka wywołane przez pilota chcącego zapanować nad samolotem w połączeniu z oscylacją i ciągle zmieniającym się położeniem samolotu spowodowały przeciążenie układu sterowania i brak reakcji na ruchy drążka.
Do drugiego wypadku doszło 29 września, gdy F-35B zderzył się z latającą cysterną KC-130J Hercules. Pilot myśliwca bezpiecznie się katapultował, a Hercules lądował awaryjnie w terenie przygodnym. Oba samoloty należały do lotnictwa amerykańskiej piechoty morskiej. Wypadek wydarzył się w rejonie jeziora Salton Sea w południowej Kalifornii. Dokładny przebieg wypadku nie jest jeszcze znany. Wiadomo jedynie, że po kolizji z latającą cysterną pilot nie nawiązał już łączności z kontrolerami ruchu lotniczego i od razu się katapultował. Natomiast piloci Herculesa starali się dolecieć do lotniska, ale ostatecznie wylądowali na polu uprawnym. Samolot odniósł poważne uszkodzenia, ale nikomu nic się nie stało.
Kłopoty i wyzwania
Producentowi nie udało się rozwiązać problemów związanych z czasem lotu F-35B/C z prędkościami naddźwiękowymi. W połowie 2019 roku ujawniono informację, że samoloty te na dużej wysokości mogą osiągać prędkość naddźwiękową jedynie przez krótki czas. W przeciwnym razie grożą im fizyczne uszkodzenia kadłuba, stateczników poziomych i zamontowanych w części ogonowej anten, a także utrata właściwości stealth. Problem uznano za zbyt skomplikowany, aby udało się go rozwiązać przy akceptowalnych nakładach finansowych, więc zaradzono mu poprzez zmianę dopuszczalnych parametrów operacyjnych samolotu. Tak więc F-35 piechoty morskiej i lotnictwa pokładowego nadal mogą latać z prędkościami naddźwiękowymi jedynie przez chwilę, ale teraz nie jest to już uważane za usterkę.
F-35B z eskadry VMM-164 na okręcie desantowym USS Makin Island (LHD 8).
(US Marine Corps / Cpl. Patrick Crosley)
Natomiast F-35A nie powinny latać w burzy. Jest to spowodowane usterką w jednym z systemów mających chronić samolot przed skutkami uderzenia pioruna. W czasie rutynowego przeglądu w F-35A z bazy Hill odkryto jednak uszkodzenie jednego z przewodów do rozprowadzania gazu obojętnego do zbiorników paliwa. Po sprawdzeniu Lockheed doszedł do wniosku, że usterka nastąpiła już w trakcie eksploatacji samolotu, a nie na etapie produkcji. Ponieważ nie wiadomo, co spowodowało usterkę, wprowadzono restrykcje w wykonywaniu lotów. Joint Program Office wydało zalecenie bezpieczeństwa, aby myśliwce nie zbliżały się do burz i wyładowań atmosferycznych na mniej niż czterdzieści kilometrów. Równocześnie zapewniono, że prowadzone są już analizy mające wyjaśnić, jak naprawić ten problem i jakie podjąć dalsze kroki.
W związku z wykluczeniem Turcji z programu F-35 Lockheed Martin musiał rozpocząć poszukiwania nowych przedsiębiorstw, które zastąpiłyby producentów tureckich. Kilkadziesiąt tamtejszych firm dostarczało około 2400 różnych elementów stosowanych w F-35 i wyposażeniu do obsługi naziemnej, z tego około 400 produkowano wyłącznie tam. Pojawiły się pogłoski, że część tureckiej produkcji mogłaby zostać przeniesiona do fabryki Lockheeda w Mielcu, ale nie znalazły one potwierdzenia. Produkcja części w Turcji ma trwać tylko do końca 2020 roku. Amerykanie informują, że udało im się znaleźć nowych producentów dla wszystkich części.
Zobacz też: Stępka pod pierwszą Adę dla Pakistanu
(informacja prasowa)
USAF / Kip Sumner
Zgłoś naruszenie/Błąd
Pozytywnie
Neutralnie 
Negatywnie
Lubię to!
Super
Ekscytujący 
Ciekawy
Smieszny
Smutny
Wściekły
Przerażony
Szokujący
Wzruszający
Rozczarowany
Zaskoczony
Prawda
Manipulacja
Fake news
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS