Orkiestra “Orzeł” z Trzebuni nagrywa płytę. W przyszłym roku orkiestra będzie obchodzić 170 lat istnienia

Początki orkiestry “Orzeł” z Trzebuni sięgają  1852 roku. Grupa ta liczyła początkowo 16 członków, a ich instruktorem był organista z Rabki Józef Flauda, który organizował naukę dwa razy tygodniowo. Muzykanci zarabiali grając na zabawach, weselach oraz na uroczystościach kościelnych w sąsiednich parafiach. Aby jednak zakupić instrumenty członkowie orkiestry musieli podejmować dorywcze prace i sprzedawać np. owoce leśne.

Deficyty w instrumentarium i brak miejsca do ćwiczenia udało się uzupełnić dzięki pomocy kalwaryjskiej orkiestry klasztornej, która ich użyczyła. Tak narodziła się wspólna tradycja koncertowania obu orkiestr podczas uroczystości odpustowych w Kalwarii. Odtąd orkiestra stała się oczkiem w głowie kapelmistrza Kohuta i ks. Żygadły.

W roku 1889 mecenas orkiestry – ks. Żygadło został przeniesiony na parafię do Skawiny, a jego miejsce zajął ks. Stanisław Hałatek. Wkrótce nowy proboszcz stał się wielbicielem i wzorowym opiekunem zespołu. Wyłożył spore fundusze na rozwój: zakupił instrumenty m.in. bas, tenor, baryton i dwa klarnety, oraz sfinansował lekcje, na które teraz kapelmistrz Jan Kawaler przyjeżdżał do Trzebuni raz w miesiącu. Do tego trzy razy w miesiącu pobierano nauki u niego w Kalwarii.

Ok. 1895 roku nieformalnie kierownictwo zespołu objął basista Michał Bieniek z roli Jaroszowej. Przy jego domu z drzewa przekazanego z lasów książąt Lubomirskich wybudowano altanę, na której latem odbywały się próby. Zimą spotykano się dwa razy w tygodniu, w lecie – ze względu na prace polowe – raz w tygodniu. Frekwencja w zespole dopisywała, a do 1923 roku trzykrotnie orkiestra dostąpiła zaszczytu koncertowania podczas dożynek państwowych.

Ciężką próbą dla zespołu była I Wojna Światowa – w 1914 roku większość składu orkiestry została powołana do służby w armii cesarskiej. Przed zakończeniem wojny udało się zebrać siedmiu muzyków, do których dołączył syn Michała Bieńka – Jan. W 1925 roku w wieku 56 lat zmarł Michał Bieniek. Zespół przejął Jan Bieniek, wówczas niespełna 20-letni. W tym samym roku orkiestra straciła dalszych dwóch członków, którzy wyjechali z Trzebuni. Zaczęło brakować ludzi, do tego doszły trudności lokalowe. Jedynie dzięki zaangażowaniu kapelmistrza orkiestra przetrwała.

W czasie okupacji wielu członków zespołu zaangażowało się w działalność konspiracyjną w Batalionach Chłopskich, a orkiestra przybrała nazwę “Orzeł”. Spotkania muzykantów i próby odbywały się w domach prywatnych, w tajemnicy przed władzami okupacyjnymi. Kapelmistrz Michał Bieniek opiekował się zespołem przez ponad 60 lat i stworzył podstawę jego dalszego rozwoju, za co otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Okres Polski Ludowej stał się czasem rozkwitu orkiestry, która już wtedy liczyła blisko 40 członków i otrzymała liczne nagrody, takie jak Odznaka Tysiąclecia (1966), czy pierwsze miejsce na Konkursie Orkiestr Dętych Województwa Krakowskiego (1976). W okresie powojennym władze powiatowe i gminne intensywnie sprzyjały rozwojowi kultury na wsi, co zaowocowało wzrostem zainteresowania muzyką wśród młodzieży.

W 1974 roku, w którym uroczyście obchodzono jubileusz 50-lecia pracy artystycznej Jana Bieńka oraz 122. rocznicę powstania zespołu, orkiestra liczyła rekordową liczbę 39 członków. “Orły” działały w tym czasie pod patronatem Gminnej Spółdzielni “Samopomoc Chłopska” w Pcimiu, a później Gminnego Ośrodka Kultury w Pcimiu. Lata te przyniosły liczne nagrody i wyróżnienia w konkursach i innych imprezach kulturalnych.

Podkreślić tu należy zasługi kapelmistrza Jana Bieńka, który opiekując się zespołem przez ponad 60 lat przeprowadził go przez trudny okres i stworzył bazę do jego dalszego rozwoju. W uznaniu tych czynów został odznaczony wieloma wyróżnieniami, m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Nagrodą Miasta Krakowa w dziedzinie kultury i sztuki. Ten zasłużony dla orkiestry i całej Trzebuni kapelmistrz zmarł w 1992 roku. Batutę przejął po nim syn Franciszek.

W następnych latach działalność zespołu i jej rozwój wspierał finansowo samorząd lokalny. Zakupiono nowe instrumenty, stroje, a także wygospodarowano lokal w budynku szkoły. Uroczyście obchodzono jubileusze 140, 145, 155-lecia i 160-lecia powstania zespołu. W maju 1998 roku orkiestra pielgrzymowała  do Rzymu, gdzie 3 maja na Placu św. Piotra w Watykanie koncertowała dla Ojca św. Jana Pawła II.

W roku 2007 batutę po kapelmistrzu Franciszku Bieńku przejął absolwent Wojskowego Liceum Muzycznego w Gdańsku i Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie, a także członek Orkiestry Wojskowej w Krakowie (obecnie na stanowisku tamburmajora) – Tomasz Stronias.

Ważniejsze wyróżnienia dla Orkiestry Dętej „Orzeł”

– Dyplom Uznania Zarządu Głównego „Samopomoc Chłopska” (1951)

– Odznaka Tysiąclecia (1966)

– Dyplom Honorowy Ministra Kultury i Sztuki za osiągnięcia w upowszechnianiu kultury (1974 i 1982)

– Złota Odznaka Za Zasługi Dla Ziemi Krakowskiej (1974)

– Medal Polskiego Związku Chórów i Orkiestr za zasługi dla społecznego ruchu muzycznego (1994)

Lokaty w Konkursach Orkiestr Dętych Województwa Krakowskiego:

I konkurs – Kraków 1976 – I miejsce

II konkurs – Kraków 1977 – wyróżnienie

III konkurs – Słomniki 1978 – II miejsce

IV konkurs – Skawina 1979 – III miejsce

V konkurs – Skawina 1980 – II miejsce

VI konkurs – Kraków 1981 – III miejsce

VII konkurs – Siepraw 1982 – II miejsce

VIII konkurs – Kraków 1983 – III miejsce

XI konkurs – Luborzyca 1986 – II miejsce

XIII konkurs – Dobczyce 1988 – III miejsce

Zgłoś naruszenie/Błąd