Niemieccy biskupi: Nasi poprzednicy byli współwinni II wojny światowej

Dokument został zaprezentowany podczas specjalnej konferencji prasowej. Przewodniczący episkopatu, bp Georg Batzing zwrócił uwagę, że wiele aspektów tej ciemnej karty z historii Niemiec zostało wyjaśnionych, ale w sprawie postawy biskupów istnieje “luka w pamięci”.

Podkreślił też, że dzień 8 maja w całej Europie kojarzy się pozytywnie, ale w dla samych Niemców jest to kłopotliwa data. My także zostaliśmy wyzwoleni. Od okropności wojny, od nazistowskiego ucisku i masowych morderstw – stwierdził.

Przechodząc do treści dokumentu, Batzing ocenił, że jego napisanie nie było łatwe. Rola sędziego naszych poprzedników nie jest dla nas dobra. Żadne pokolenie nie jest wolne od osądów i uprzedzeń, ale potomkowie muszą zmierzyć się z historią, aby uczyć się od niej teraźniejszości i przyszłości – powiedział.

Bp Heiner Wilmer stwierdził, że z zebranych faktów historycznych wyłania się obraz uwikłania hierarchów w zbrodnicze działania III Rzeszy. Z całym wewnętrznym dystansem do narodowego socjalizmu, a czasem nawet z otwartą opozycją, Kościół katolicki w Niemczech był częścią społeczeństwa wojennego – powiedział. Podkreślił też, że w czasie wojny perspektywa wielu biskupów zmieniała się, ale zauważył, że w tamtym czasie cierpienia innych narodów nie były “wystarczająco brane pod uwagę”.

“Biskupi w tamtym czasie, przez brak wyraźnego sprzeciwu byli współwinnymi wojny” – głosi jedna z głównych tez dokumentu.

W osobnym rozdziale tekstu biskupi próbowali wyjaśnić, skąd wziął się brak zdecydowanego sprzeciwu wobec narodowego socjalizmu. Wśród powodów wymieniają: tradycyjne nauczanie o legalności władzy, nauczanie o sprawiedliwej wojnie, społeczna akceptacja dla wojska, relacje między Kościołem i narodem niemieckim, a także fundamentalny sprzeciw wobec komunizmu, co z kolei uzasadniało wojnę ze Związkiem Radzieckim.

Jak pokazują dokumenty, ówcześni biskupi, którzy sprzeciwiali się nazizmowi, byli blokowani, a kard. Adolf Bertman, przewodniczący ówczesnego episkopatu starał się utrzymać go na “ostrożnym kursie wobec III Rzeszy”.