Licznik Geigera to niewielkie urządzenie, które wkrótce będzie świętować 100 lat istnienia. Jego pełna nazwa licznik Geigera-Mullera pochodzi od nazwisk dwóch niemieckich fizyków, którzy w 1928 roku pokazali pierwszą jego wersję. Na przestrzeni lat urządzenie mocno się zmieniło. Cały czas pełni jednak niezwykle ważną funkcję. Służy bowiem do pomiaru promieniowania jonizującego i znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach życia. Poznajmy go nieco bliżej.
Do czego służy licznik Geigera Mullera?
Bez zagłębiania się w techniczne szczegóły licznik służy do wykrywania, mierzenia i rejestrowania promieniowania jonizującego, takiego jak promieniowanie alfa, beta i gamma. Stałe monitorowanie poziomu promieniowania jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa człowieka i środowiska naturalnego.
W jakich branżach licznik Geigera jest wykorzystywany najczęściej?
Regularny pomiar promieniowania jest kwestią na tyle istotną, iż licznik Geigera Mullera spotkamy m.in. w:
1. Przemyśle jądrowym
Trudno wręcz wyobrazić sobie elektrownie jądrowe i zakłady przetwarzające materiały radioaktywne bez stałej kontroli promieniowania.
2. Medycynie i badaniach naukowych
Leczenie i diagnozowanie chorób za pomocą obrazowania, tomografii emisyjnej. Poza tym różnego rodzaju badania laboratoryjne w instytutach naukowych mogą wymagać kontroli poziomu promieniowania.
3. Ochronie środowiska naturalnego przed skutkami skażeń np. w wyniku bliskości składowiska odpadów radioaktywnych.
4. Przemyśle wydobywczym, wszędzie tam, gdzie poszukuje się rudy uranu lub toru wykorzystywanych następnie jako paliwo w reaktorach jądrowych.
5. Kontroli jakości
Badanie licznikiem Geigera odbywa się również w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym gdzie ma za zadanie wykrywać obecność promieniotwórczych substancji.
Jak widać, urządzenie to w prosty sposób może uchronić nasze zdrowie, a nawet życie o ile tylko jest regularnie wykorzystywane.
Z czego jest zbudowany i jak działa licznik?
Licznik Geigera składa się rurki wypełnionej gazem i elektrody. Sama rurka jest oddzielona od otoczenia i podłączona do układu elektronicznego. W momencie, gdy promieniowanie jonizujące przechodzi przez rurkę, dochodzi do jonizacji atomów wewnątrz rurki, co powoduje powstanie prądu elektrycznego. Następnie prąd ten jest mierzony przez układ elektroniczny i przeliczany na jednostki promieniowania.
Czym jest czas martwy?
Jednym z terminów, które często spotkamy przy okazji licznika Geigera jest tzw. czas martwy. Mówiąc najprościej, czas martwy to okres, w którym licznik jest niezdolny do rejestracji kolejnego impulsu po zarejestrowaniu poprzedniego. Liczniki Geigera mają krótki czas martwy, co oznacza, że są w stanie rejestrować impulsy z dużej ilości cząstek promieniowania.
Czym jest promieniowanie jonizujące?
Promieniowanie jonizujące to taki typ promieniowania, które ma możliwość i energię do tego, aby usunąć elektron z atomu tworząc tym samym jon. Promieniowanie jonizujące obejmuje promieniowanie alfa, beta i gamma, które mają różne właściwości i zdolności przenikania przez materiały.
Promieniowania a jego skutki dla zdrowia
Kluczowym celem pomiarów licznikiem jest wyeliminowanie zagrożenia napromieniowaniem. Niemniej jednak wyróżnia się dwa poziomy zagrożenia dla zdrowia człowieka:
– deterministyczne,
– stochastyczne.
O ile deterministyczne zakłada pewien próg tolerancji organizmu na dawkę promieniowania, o tyle stochastyczne zależy ściśle od przyjętej dawki promieniowania. Co za tym idzie może być odpowiedzialne za występowanie nowotworów lub zaburzeń genetycznych.
Podsumowując, licznik Geigera jest niezastąpionym urządzeniem w kilku branżach, gdzie regularna kontrola promieniowania jest niezbędnym elementem prowadzonych prac w trosce o nasze zdrowie.
Artykuł sponsorowany
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS