W Borzykowej (gmina Żytno) znajduje się kościół pw. Św. Piotra i Pawła. Historia tego obiektu jest ściśle związana z historią miejscowości. Borzykowa istniała jeszcze przed przyjęciem chrześcijaństwa przez Polskę, wcześniej niż Żytno, a miejscowa parafia istniała już na pewno w 1105 r. Z tego czasu pochodzi bowiem kamienna chrzcielnica. W XII wieku Borzykowa była wsią królewską.
Czerwiec 2020 r., fot. Paweł Dudek
Znalazłem informację, że w 1211 roku parafia ta miała pod względem liczebności wiernych drugie miejsce w Polsce – liczyła prawie 900 osób. Być może z tego właśnie powodu w 1210 roku odbył się w Borzykowej synod biskupów pod przewodnictwem arcybiskupa Henryka Kietlicza. Uczestniczył w tym spotkaniu biskup krakowski Wincenty Kadłubek, zjechali się też książęta – Leszek Biały, Konrad Mazowiecki, Władysław Odonic i inni. Synod sprawił, że wprowadzono reformy kościelne oraz państwowe.
W XIII wieku Borzykowa była wsią szlachecką, gniazdem rodowym Borzykowskich herbu Abdank. Na początku XV wieku rozebrano pierwszy kościół drewniany. W tym samym miejscu wybudowano drugi kościół drewniany pw. Św. Piotra Apostoła. Silne wiatry zniszczyły ten kościół w 1822 roku. Trzeci (i obecny) kościół zaczęto budować w 1844 roku staraniem księdza Wojciecha Kopczyńskiego. Do 1885 trwały prace wykończeniowe, prowadzone przez kolejnych proboszczów. Kościół został konsekrowany 11 września 1881 roku przez biskupa Wincentego Chościak-Popiela. Od 1925 parafia w Borzykowej należy do archidiecezji częstochowskiej (do 1992 diecezji). 19 grudnia 1981 roku sprowadzono tam relikwie błogosławionego Wincentego Kadłubka. W miejscowości tej znajduje się także zabytkowy cmentarz.
Obecny Kościół jest bezstylowy, orientowany, jednonawowy z wielobocznym prezbiterium i wieżą od zachodu. Ołtarze pochodzą z XVIII/XIX wieku, a dzwon z XVI wieku. Na prawo od głównych drzwi do kościoła znajduje się tablica upamiętniająca synod z 1210 roku. Zapisano tam:
W KOŚCIELE P.W.
ŚW. AP. PIOTRA I PAWŁA
W BORZYKOWEJ
W DNIACH 29-30.VII.2010 R.
ODBYŁ SIĘ ZJAZD – SYNOD
PROWINCJONALNY BISKUPÓW
I KSIĄŻĄT POLSKICH.
NA SYNOD PRZYBYLI:
ARCYBISKUP METROPOLITA GNIEŹNIEŃSKI
HENRYK KIETLICZ
BISKUP KRAKOWSKI WINCENTY KADŁUBEK
BISKUP KUJAWSKI OGIERZ
BISKUP POZNAŃSKI ARNOLD
BISKUP PŁOCKI GEDKO
BISKUP WROCŁAWSKI WAWRZYNIEC
BISKUP LUBUSKI WAWRZYNIEC
ORAZ KSIĄŻĘTA:
LESZEK BIAŁY – KSIĄŻĘ KRAKOWSKI
KONRAD – KSIĄŻĘ MAZOWIECKI
HENRYK BRODATY – KSIĄŻĘ WROCŁAWSKI
WŁADYSŁAW ODONICZ – KSIĄŻĘ KALISKI
ZJAZD – SYNOD WPROWADZIŁ
REFORMĘ GREGORIAŃSKĄ
I USTANOWIŁ WZAJEMNE RELACJE
POMIĘDZY WŁADZĄ PAŃSTWOWĄ
A KOŚCIELNĄ W POLSCE.
BORZYKOWA 25 VII 2010 r.
W 800 ROCZNICĘ TYCH WYDARZEŃ TABLICĘ TĄ FUNDUJĄ WŁADZE SAMORZĄDOWE
WRAZ Z MIEJSCOWYMI PROBOSZCZEM I PARAFIANAMI.
Po lewej stronie od drzwi znajduje się druga tablica. Pośrodku tablicy widnieje krzyż Virtuti Militari otoczony słowa „GLORIA” z lewej i „VICTIS” z prawej. A poniżej zapisano:
ŻOŁNIERZOM 7 DYWIZJI
WOJSKA POLSKIEGO POLEGŁYM
POD BORZYKOWĄ W DNIU 4-IX-1939
W WALCE Z NAJEŹDŹCĄ NIEMIECKIM
KPT. HRYŃKO WŁODZIMIERZ
KPR. SZCZECIŃSKI ZDZISŁAW
– CHĘĆ BOLESŁAW
– CHŁĄD JÓZEF
– KIEDRZYN STANISŁAW
– KONIECZNY JAN
– KOPACKI EDWARD
– ŁASZKIEWICZ JÓZEF
– MACIEJEWSKI JÓZEF
– MILKA TADEUSZ
– OLCZYK JAN
– PISAREK JAN
– PLUTA BRONISŁAW
– RAJCH ELIASZ
– WOSZCZYNA JÓZEF
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– NIEZNANY ŻOŁNIERZ
– JARMUZ WINCENTY
– WYDMUCH ROCH
W DNIU ZMARTWYCHWSTANIA ONI STANĄ
W DŁUGIM SZEREGU POLAKÓW, KTÓRZY
ŻYCIE ODDALI ZA OJCZYZNĘ
CZEŚĆ ICH PAMIĘCI
BORZYKOWA 1 . IX .1990 R.
WYKONANO STARANIEM SENATORA R.P. TADEUSZA ZASKÓRSKIEGO
W kościele znajdują się liczne tablice pamiątkowe, m.in. upamiętniająca budowę kościoła w XIX wieku oraz sprowadzenie relikwii bł. Wincentego Kadłubka w 1981 roku. Jest też wykaz proboszczów borzykowskich.
Proboszczowie parafii w Borzykowej
XIV – XV w. – ks. Sobiesław
XV – XVI w. – ks. Piotr z Białej
XVII – XVIII w. – ks. Tomasz Stokowski
XVIII – XIX w. – ks. Józef Piotrowski
1896 – 1905 r. – ks. Ignacy Zieliński
1905 – 1926 r. – Stanisław Majewski
1926 – 1946 r. – ks. Adam Krajewski
1946 r. – ks. Tadeusz Ojrzyński
1946 – 1955 r. – ks. Stanisław Pytlawski
1955 – 1957 r. – ks. Stanisław Musiał
1957 – 1971 r. – ks. Antoni Głąb
1971 – 1996 r. – ks. Michał Trzmiel
1996 – 2005 r. – ks. Mirosław Przybyłowicz
od 2005 r. – ks. Sławomir Galasiński
Na niewielkim placu tuż obok kościoła znajduje się dość duży kamień z tablicą pamiątkową z 2018 roku. Z okazji 100 rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę posadzono tam dąb pamięci. Kiedyś zapewne drzewo przyćmi wielkość głazu.
Zobacz podobne artykuły:
Ważne informacje
Jestem autorem wszystkich artykułów i zdjęć (chyba, że zaznaczyłem, że jest inaczej w jakimś konkretnym przypadku). Czasami korzystam ze starych zdjęć znalezionych w internecie, prasie, książkach, przesłanych przez Czytelników. Staram się pytać o zgodę na wykorzystanie takiego zdjęcia, ale nie zawsze to jest możliwe, a czasem niepotrzebne. Jeśli jednak naruszyłem czyjeś prawa autorskie, proszę o kontakt. Zdjęcia w artykułach są mniej więcej aktualne w stosunku do daty opublikowania artykułu, chyba, że zaznaczyłem inaczej. Jeśli znalazłaś/-eś błąd, chcesz coś zasugerować, skrytykować, pochwalić, napisz na [email protected] – wychodzę z założenia, że nie jestem nieomylny i mogłem coś przegapić, o czymś zapomnieć albo po prostu czegoś nie wiem. Pamiętaj także, że możesz sobie do woli i za darmo czytać, oglądać, ale nie wolno Ci kopiować żadnych moich tekstów oraz żadnych zdjęć. Jeśli jednak bardzo chcesz wykorzystać coś mojego, napisz na [email protected] – na pewno się dogadamy i tu niekoniecznie chodzi o pieniądze 🙂
Zgłoś naruszenie/Błąd
Oryginalne źródło ZOBACZ
Dodaj kanał RSS
Musisz być zalogowanym aby zaproponować nowy kanal RSS