Jakie niemieckie pomniki zniknęły z Wrocławia. Kto najbardziej podpadł Polakom?

Pomnik kanclerza Cesarstwa Niemieckiego Ottona von Bismarcka znajdował się w miejscu dzisiejszego placu Jana Pawła II. Decyzja o budowie pomnika Bismarcka we Wrocławiu zapadła w 1898 r., wkrótce po śmierci kanclerza. Pomnik kosztował 120 tysięcy marek. Projektantami i twórcami byli: prof. Peter Breuer i Robert Hankow.
Naprzeciwko pomnika, po drugiej stronie ówczesnego Placu Królewskiego (niem. Königsplatz), powstała w 1905 r. fontanna Bismarcka, późniejsza fontanna Alegoria Walki i Zwycięstwa. Pod koniec II wojny światowej posąg Bismarcka zdemontowano i ukryto. W 1947 r. wyjeżdżający do Niemiec niemiecki ogrodnik z dzielnicy Biskupin zaoferował jego sprzedaż jako złomu. Odkupił go polski dziennikarz z Wrocławia za 1000 złotych. Posąg w końcu przetopiono, a postument rozebrano. Na jego miejscu nieco później wybudowano przejście podziemne.

Pomnik Gebharda Leberechta Blüchera. Gebhard Leberecht von Blücher to feldmarszałek Królestwa Prus, dowódca armii pruskiej w bitwie pod Waterloo, Kaczawą czy Lipskiem. Pomnik zaprojektowali: rzeźbiarz Christian Daniel Rauch i architekt Carl Ferdinand Langhans. 27 listopada 1824 gotowy posąg przybył do Wrocławia, jednak granitowy cokół ze względu na brak funduszy nie był gotowy i dlatego pomnik odsłonięto dopiero 26 sierpnia 1827, a plac Solny, gdzie stanął, przemianowano na plac Blüchera (niem. Blücherplatz). Jesienią 1944 roku, w obawie przed zniszczeniem, posąg zdjęto z cokołu i zakopano w Ogrodzie Botanicznym. Po wojnie posąg wykopano i w 1949 przetopiono. W miejscu, gdzie stał pomnik postawiono Małą Iglicę.

Pomnik Fryderyka Wielkiego. Pomnik zaprojektował rzeźbiarz August Kiss. Odsłonięto go, w obecności króla Fryderyka Wilhelma IV, 27 czerwca 1847 roku. Pomnik zbudowano na miejscu rozebranego budynku Wielkiej Wagi Miejskiej, po zachodniej stronie rynku, przed Domem Płócienników (na którego miejscu zbudowano w 1859 r. Nowy Ratusz).
Jesienią 1944 r. oddział SS zdemontował posąg i zakopał go w wale nadodrzańskim w Lesie Osobowickim, celem uchronienia przed zniszczeniami wojennymi. Po zakończeniu wojny trzech wrocławian sprzedało posąg odlewni dzwonów, gdzie został przetopiony. Za ten czyn oskarżono ich przed sądem. Cokół pomnika rozebrano w 1948 r. W miejscu dawnego pomnika ustawiono maszty flagowe.

Pomnik cesarza Fryderyka III we Wrocławiu, który znajdował się przed gmachem Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych. To teren obecnego pl. Muzealnego. Warto dodać, że Fryderyk III cesarzem był tylko trzy miesiące. Pomnik został uroczyście odsłonięty 26 października 1901 r. przez następcę tronu, czyli wnuka uhonorowanego władcy. Posąg usunięto i przetopiono w 1945, cokół zniszczono podczas wyburzania ruin gmachu Muzeum w 1964 roku.

Pomnik Fryderyka Wilhelma III. Pomnik odsłonięto 12 listopada 1861 r. na wrocławskim Rynku obok Nowego Ratusza. Miał upamiętniać odezwę tego króla Do mojego ludu (An mein Volk), wydaną we Wrocławiu w 1813 r. Projektantami pomnika byli: August Stüler i August Kiss. Ocalał podczas II wojny światowej. Został zniszczony w 1945 r. i prawdopodobnie przetopiony. Podstawa została usunięta po kilku latach. W tym samym miejscu, 15 lipca 1956 r. odsłonięto sprowadzony ze Lwowa pomnik Aleksandra Fredry

Jednym z nieistniejących już pomników jest popiersie Karla von Holteia, niemieckiego poety romantycznego, pisarza, aktora i reżysera teatralnego, uznawanego za najbardziej barwną postać kulturalną XIX-wiecznego Dolnego Śląska. Autorem popiersia wykonanego z brązu był niemiecki rzeźbiarz – Albert Rachner. Rzeźba przedstawiała Karla von Holteia jako dojrzałego mężczyznę o natchnionym obliczu. Pomnik został umieszczony na obecnym Wzgórzu Polskim, które w Breslau nazywało się Wzgórzem Holteia, a jego oficjalne odsłonięcie nastąpiło 24 stycznia 1882 r. Pomnik zlikwidowano po 1945 roku.

Nieistniejący już dziś posąg Carla Gottlieba Svareza, niemieckiego prawnika, jednego z twórców Landrechtu pruskiego, zaprojektował Peter Christian Breuer. Pomnik został odsłonięty w 1896 r. i znajdował się w miejscu obecnego parkingu przed gmachem Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego (Plac Nankiera). Zburzono go w 1945 roku.

Pomnik Friedricha Bogislava von Tauentziena, pruskiego generała, będący jednocześnie jego sarkofagiem znajdował się w centralnej części obecnego pl. Kościuszki (niegdyś pl. Tauentziena). Generał Friedrich Bogislav von Tauentzien, który w roku 1760 obronił Wrocław przed naporem wojsk austriackich, zgodnie ze swoim życzeniem spoczął w miejscu swojego triumfu – przed Bramą Świdnicką. Początkowo jego nagrobkiem była skromna płyta, ale wkrótce syn generała, Bogislav Friedrich Emanuel von Tauentzien, postanowił uczcić pamięć ojca ufundowawszy mu okazały grobowiec, będący jednocześnie jego pomnikiem. Odsłonięcia pomnika dokonano w roku 1795. W roku 1807, po zburzeniu fortyfikacji miejskich, dowodzący francuskimi wojskami okupacyjnymi we Wrocławiu książę Hieronim Bonaparte nakazał wytyczenie na obszarze Wygonu Świdnickiego placu musztry. Plac ten miał kształt kwadratu, a pomnik Tauentziena stanowił jego centralny punkt. Likwidacji pomnika dokonano w roku 1945. Całość została zniszczona w ciągu jednego dnia, a poszczególne fragmenty pomnika wywiezione w nieznanym kierunku. Nieznany jest także dalszy los doczesnych szczątków Tauentziena, które spoczywały wewnątrz sarkofagu. Rok później w miejscu pomnika władze miejskie ustawiły kamień pamiątkowy ku czci Bojowników o Wyzwolenie Narodowe i Społeczne.

Pomnik Wilhelma I powstał w 1896 roku, a jego projektantem był niemiecki rzeźbiarz Christian Behrens. Znajdował się przy dzisiejszej ul. Świdnickiej, w miejscu dawnej III Bramy Świdnickiej. Głównym elementem monumentu był konny posąg cesarza, który miał 6 metrów wysokości. Dwie figury obok pomnika symbolizowały Sztukę Wojny i Sztukę Narodu, natomiast płaskorzeźba na cokole przedstawiała niemieckich książąt składających hołd Germanii. Posąg cesarza nie uległ zniszczeniu podczas II wojny światowej, obalono go podczas uroczystości w dniu 21 października 1945 roku, w której wziął udział pierwszy polski powojenny prezydent Wrocławia, Bolesław Drobner. Co się z nim stało? Odnaleziono dokumenty, które wskazywały na przygotowania do wymiany obalanych pomników i oddanie ich Niemcom, ale w 1948 trafiły one do Oleśnicy, gdzie zostały przetopione. Od 2007 roku stoi tam pomnik Bolesław Chrobrego.

Nie istnieje także Pomnik Zwycięstwa, upamiętniający żołnierzy poległych w wojnie duńskiej (1864), wojnie prusko-austriackiej (1866) i wojnie prusko-francuskiej (1870). Pomysł budowy pomnika pojawił się 21 marca 1872 roku, a jego autorem był płk. von Donat 1 wrocławskiego batalionu rezerwy Landwehry nr 38. W ciągu 366 dni zbiórki zebrano 21.200 talarów, a cesarz Wilhelm podarował na potrzeby jego budowy dwa zdobyczne działa francuskie. Monument zbudowano w dwa lata, a jego odsłonięcie odbyło się 28 czerwca 1874 roku. Pomnik zaprojektował wrocławski architekt Alexis Langer. Miał on postać 25-metrowej iglicy z dwiema mniejszymi iglicami po bokach. Na centralnej iglicy znajdowały się dwie tablice z inskrypcją z nazwiskami poległych żołnierzy. Pomnik ustawiono na obecnym bulwarze Xawerego Dunikowskiego. Po 1945 roku został zniszczony, a jego pozostałości odkryto podczas prac rewitalizacyjnych bulwaru w 2015 roku.